Мәсихкә ҡағылышлы пәйғәмбәрлектәр Ғайса пәйғәмбәрҙә үтәлгәнме?
Изге Яҙманан яуап
Эйе. Ерҙә йәшәгән сағында Ғайсала «Мәсих Етәксе» тураһындағы күп пәйғәмбәрлектәр үтәлгән. Был пәйғәмбәрлектәр буйынса, Ғайса «донъяны Ҡотҡарыусы» булырға тейеш булған (Данил 9:25; 1 Яхъя 4:14). Хатта уның үлеменән һуң да Мәсих тураһындағы пәйғәмбәрлектәр үтәлеүен дауам иткән (Зәбур 110:1; Ғәмәлдәр 2:34—36).
«Мәсих» тигән һүҙ нимәне аңлата?
Маши́ах (мәсих) тигән еврей һүҙе һәм христо́с тигән грек һүҙе «майланған Зат» тигәнде аңлата. Шулай итеп, «Ғайса Мәсих» ул «майланған Ғайса» тигән һүҙ.
Элекке заманда кешегә хакимлыҡ бирелгәнен күрһәтер өсөн, йыш ҡына уны майлағандар, йәғни уның башына май ҡойғандар (Левиттар 8:12; 1 Самуил 16:13). Алла Ғайсаға ҙур хакимлыҡ биргән — уны Мәсих итеп билдәләгән (Ғәмәлдәр 2:36). Әммә ул Ғайсаны май менән түгел, ә үҙенең изге рухы менән майлаған (Матфей 3:16).
Мәсих тураһындағы пәйғәмбәрлектәр тағы берәй кешелә үтәлә алғанмы?
Юҡ. Һәр кешенең бармаҡ эҙҙәре уның үҙенә генә хас булған кеүек, Изге Яҙмалағы пәйғәмбәрлектәр ҙә Мәсихтә генә үтәлгән. Шулай ҙа Инжилдә бындай иҫкәртеү бар: «Ялған мәсихтәр һәм ялған пәйғәмбәрҙәр баш ҡалҡытыр. Улар, әгәр булдыра алһалар, хатта һайлап алынғандарҙы юлдан яҙҙырыу өсөн, иҫ киткес хикмәттәр һәм мөғжизәләр күрһәтер» (Матфей 24:24).
Мәсих әлегә килмәгән, уны көтөргә кәрәк, тигән фекер дөрөҫмө?
Юҡ. Зәбур китабында, Мәсих Дауыт батшаның нәҫеленән сығыр, тип алдан яҙылған булған (Зәбур 89:3, 4). Ләкин йәһүдтәрҙең Дауытҡа илткән шәжәрәләр хаҡындағы яҙыуҙары б. э. 70 йылында римдар Иерусалимды яулап алғанда юҡ ителгән, күрәһең a. Шул ваҡыттан бирле бер кем дә үҙенең Дауыт батша нәҫеленән булғанын раҫлай алмай. Ғайса көндәрендә иһә ул шәжәрәләр әле булған, шуға хатта Ғайсаның дошмандары ла уның Дауыт нәҫеленән булғанын кире ҡаға алмаған (Матфей 22:41—46).
Изге Яҙмала Мәсих тураһында күпме пәйғәмбәрлек яҙылған?
Мәсихкә ҡағылышлы пәйғәмбәрлектәрҙең һанын теүәл генә билдәләү мөмкин түгел. Изге Яҙмалағы берәй өҙөк Мәсихкә ҡағылһа ла, ундағы пәйғәмбәрлектәр һанына килгәндә, фекерҙәр төрлө булырға мөмкин. Мәҫәлән, Ишағыя 53:2—7-лә Мәсих тураһында пәйғәмбәри һүрәтләмә килтерелә, унда төрлө үҙенсәлектәр һанап кителә. Ҡайһы берәүҙәр был өҙөктө бер пәйғәмбәрлек тип һанай, икенселәре иһә һәр үҙенсәлекте айырым бер пәйғәмбәрлек итеп күрә.
Ғайсала үтәлгән пәйғәмбәрлектәрҙең ҡайһы берҙәре
Пәйғәмбәрлек |
Ҡайҙа яҙылған |
Нисек үтәлгән |
|---|---|---|
Ибраһимдың нәҫеленән сығыр |
Башланмыш 22:17, 18 |
|
Ибраһимдың улы Исхаҡтың нәҫеленән сығыр |
Башланмыш 17:19 |
|
Йәһүҙә ҡәбиләһендә тыуыр |
Башланмыш 49:10 |
|
Дауыт батшаның нәҫеленән сығыр |
Ишағыя 9:7 |
|
Ғиффәтле ҡыҙҙан тыуыр |
Ишағыя 7:14 |
|
Вифлеемда тыуыр |
Миҡай 5:2 |
|
Уны Еммануил b тип атарҙар |
Ишағыя 7:14 |
|
Тәүҙә күренекле булмаҫ |
Ишағыя 53:2 |
Лука 2:7 |
Уның тыуыуынан һуң балаларҙың үлтерелеүе |
Иремия 31:15 |
|
Мысырҙан саҡырып алыныр |
Осия 11:1 |
|
Уны назаралы c тип атарҙар |
Ишағыя 11:1 |
|
Уның алдынан хәбәрсе ебәрелер |
Малахи 3:1 |
|
Б. э. 29 йылында Мәсих итеп майланыр d |
Данил 9:25 |
|
Алла уны үҙ Улы тип таныр |
Зәбур 2:7 |
Ғәмәлдәр 13:33, 34 |
Алла йортона ашҡыныу менән янып торор |
Зәбур 69:9 |
Яхъя 2:13—17 |
Һөйөнөслө хәбәрҙе вәғәзләр |
Ишағыя 61:1 |
Лука 4:16—21 |
Уның Галилеялағы хеҙмәте бөйөк яҡтылыҡ булыр |
Ишағыя 9:1, 2 |
|
Муса пәйғәмбәр кеүек мөғжизәләр ҡылыр |
Ҡанун 18:15 |
Ғәмәлдәр 2:22 |
Муса пәйғәмбәр кеүек Алла хәбәрен тапшырыр |
Ҡанун 18:18, 19 |
Яхъя 12:49 |
Күптәрҙе һауыҡтырыр |
Ишағыя 53:4 |
|
Үҙенә иғтибар йәлеп итмәҫ |
Ишағыя 42:2 |
|
Ауырлыҡ күргәндәрҙе ҡыҙғаныр |
Ишағыя 42:3 |
|
Алланың ғәҙеллеген иғлан итер |
Ишағыя 42:1, 4 |
|
Ғәжәп кәңәшсе |
Ишағыя 9:6, 7 |
Яхъя 6:68 |
Йәһүәнең исемен иғлан итер |
Зәбур 22:22 |
Яхъя 17:6 |
Кинәйәле ҡиссалар аша һөйләр |
Зәбур 78:2 |
|
Етәксе |
Данил 9:25 |
|
Күптәр уға ышанмаҫ |
Ишағыя 53:1 |
Яхъя 12:37, 38 |
Абыныу ташы булыр |
Ишағыя 8:14, 15 |
|
Кешеләр уны кире ҡағыр |
Зәбур 118:22, 23 |
Ғәмәлдәр 4:10, 11 |
Бер сәбәпһеҙ нәфрәт ителер |
Зәбур 69:4 |
Яхъя 15:24, 25 |
Иерусалимға ишәккә атланып тантаналы рәүештә инер |
Зәкәриә 9:9 |
|
Уны балалар данлар |
Зәбур 8:2 |
|
Йәһүә исеме хаҡына килер |
Зәбур 118:26 |
Яхъя 12:12, 13 |
Яҡын дуҫы уға хыянат итер |
Зәбур 41:9 |
Яхъя 13:18 |
Уны 30 көмөш тәңкәгә һатырҙар e |
Зәкәриә 11:12, 13 |
|
Дуҫтары уны ташлап китер |
Зәкәриә 13:7 |
|
Ялған шаһиттар уға ҡаршы һөйләр |
Зәбур 35:11 |
|
Ғәйепләүҙәр ваҡытында өндәшмәй торор |
Ишағыя 53:7 |
|
Уға төкөрөрҙәр |
Ишағыя 50:6 |
|
Башына таяҡ менән һуғырҙар |
Миҡай 5:1 |
|
Уны ҡамсыларҙар |
Ишағыя 50:6 |
Яхъя 19:1 |
Туҡмалғанда, ҡаршылыҡ күрһәтмәҫ |
Ишағыя 50:6 |
Яхъя 18:22, 23 |
Хөкүмәт башлыҡтары уға ҡаршы һүҙ ҡуйышыр |
Зәбур 2:2 |
Лука 23:10—12 |
Ҡулдарынан һәм аяҡтарынан бағанаға ҡаҙаҡланыр |
Зәбур 22:16 |
Матфей 27:35; Яхъя 20:25 |
Уның кейемен йәрәбә һалып бүлешерҙәр |
Зәбур 22:18 |
Яхъя 19:23, 24 |
Енәйәтселәр иҫәбенә индерелер |
Ишағыя 53:12 |
|
Мыҫҡыллауға, мәсхәрәләүгә дусар ителер |
Зәбур 22:7, 8 |
|
Гонаһлы кешеләр өсөн үлер |
Ишағыя 53:5, 6 |
1 Петр 2:23—25 |
Алла уны ташлаған кеүек күренер |
Зәбур 22:1 |
|
Уға һеркә һәм үт ҡатыш шарап бирерҙәр |
Зәбур 69:21 |
|
Үлем алдынан һыуһар |
Зәбур 22:15 |
Яхъя 19:28, 29 |
Үҙенең рухын Аллаға тапшырыр |
Зәбур 31:5 |
Лука 23:46 |
Үҙ ғүмерен ҡорбан итер |
Ишағыя 53:12 |
|
Гонаһты юҡҡа сығарыр өсөн йолом түләр |
Ишағыя 53:12 |
|
Бер һөйәге лә һындырылмаҫ |
Зәбур 34:20 |
Яхъя 19:31—33, 36 |
Сәнселгән булыр |
Зәкәриә 12:10 |
Яхъя 19:33—35, 37 |
Байҙар янына ерләнер |
Ишағыя 53:9 |
|
Терелтелер |
Зәбур 16:10 |
Ғәмәлдәр 2:29—31 |
Уға хыянат итеүсенең хеҙмәтен башҡа берәү алыр |
Зәбур 109:8 |
Ғәмәлдәр 1:15—20 |
Алланың уң яғына ултыртылыр |
Зәбур 110:1 |
Ғәмәлдәр 2:34—36 |
a Бер энциклопедияла былай тиелә: «Еврей ҡәбиләләренең һәм ғаиләләренең шәжәрәләре Иерусалим емерелгәнгә тиклем түгел, ә ул емерелгән саҡта юҡҡа сыҡҡан. Быға тамсы ла шик юҡ» («McClintock and Strong’s Cyclopedia»).
b Еммануил тигән еврей исеме «Алла беҙҙең менән» тигәнде аңлата һәм Ғайсаның Мәсих ролен үтәгәненә тап килә. Уның ерҙәге тормошо һәм эштәре Алланың үҙ хеҙмәтселәре менән булыуын раҫлай (Лука 2:27—32; 7:12—16).
c Күрәһең, был һүҙ еврей телендәге не́цер һүҙенән килеп сыҡҡан, ул «үҫенте» тигәнде аңлата.
d Изге Яҙма хронологияһы буйынса, Мәсих б. э. 29 йылында килергә тейеш булған. Был хаҡта күберәк белер өсөн, «Мәсихтең килеүе тураһында Данил пәйғәмбәрлеге» тигән мәҡәләне ҡарағыҙ.
e Был пәйғәмбәрлек Зәкәриә китабында килтерелһә лә, Изге Яҙманы яҙыусыларҙың береһе Матфей шул турала: «Иремия пәйғәмбәр аша әйтелгән һүҙҙәр ғәмәлгә ашты», — тип яҙған (Матфей 27:9). Күрәһең, Иремия китабы ҡайһы саҡта Изге Яҙманың «пәйғәмбәрҙәрҙең китаптары» тип аталған өлөшөндә беренсе булып торған (Лука 24:44). Шуға күрә Матфей, «Иремия» тип әйтеп, Зәкәриә китабы ла ингән бөтә китаптар йыйынтығын күҙ уңында тотҡандыр.
Һеҙгә был да оҡшарға мөмкин
«УЯНЫҒЫҘ!»
Йәһүд ҡатыны ни өсөн үҙ динен яңынан ҡарап сыҡҡаны хаҡында һөйләй
Ниндәй дәлилдәр Ракель Холлды Ғайсаның үҙе бик көткән Мәсих булғанына ышандырған?
ИЗГЕ ЯҘМА ТӘҒЛИМӘТТӘРЕ
Изге Яҙманы беҙҙең курс буйынса өйрәнеп ҡара.
Түләүһеҙ интерактив Изге Яҙма курсын шәхси инструктор менән үт.