KOMON ang problema ni Frank ug Jerry. Kon ang duha ka tawo magkabingkil, sila sagad magbulag nga mangasuko, ug tingali magbinasolay pa. Kon walay magpasensiya, lagmit dili na sila magtingganay.

Tingali nakaagi ka usab niana ug wala ka malipay. Tinuod, ang kadaghanan kanato gustong magkinabuhi nga makigdaiton ug malinawon uban sa atong mga higala ug mga silingan. Apan, unsaon nato kana paghimo bisan pa sa panalagsang kabingkilan? Makapalabay kaha kita sa mga kasuko ug mga kahiubos? Makahimo ba kita sa paghusay sa atong mga away nga malinawon?

Tagda ang situwasyon ni Frank ug Jerry. Ang ilang panaghigalaay nadaot tungod sa sayop nilang nahimo: (1) si Jerry walay konsiderasyon, (2) si Frank misinta sa kasuko nga nakapabukal sa dugo ni Jerry, (3) silang duha wala makapugong sa ilang kasuko, ug (4) walay nagpailob.

Apan sila nagkasinabot ra sa ulahi. Gikalimtan nila ang ilang kabingkilan ug nagkauliay. Unsay nakatabang kanila? Ilang gipadapat ang praktikal nga mga prinsipyo nga nakatabang ug daghang panaghigalaay dili lang sa pagsagubang sa mga kabingkilan kondili sa pagpalig-on usab sa panaghigalaay.

Kana nga mga prinsipyo makita diha sa kaylap nga pagkaapod-apod nga libro—ang Bibliya. Kini nag-awhag kanato sa pag-ugmad ug mga hiyas nga makapatunhay sa pakigdait ug makaalim sa samdang pagbati—mga hiyas sama sa makataronganon, masinabtanon, maluluy-on, mahigugmaon, ug mapailobon.—Proverbio 14:29; 1 Corinto 13:4, 5.

Si Frank ug Jerry maoy duha lang sa mga pananglitan nga nagpakita nga ang gahom  sa Bibliya makabag-o ug kinabuhi. Aduna pay ubang pananglitan, lakip ang mga tawong nakabuntog sa nakagamot pag-ayong mga kinaiya nga dili maayo. Pananglitan, si Robert, nga taga-Australia, nakabuntog sa iyang kasuko nga dugay na niyang gihambin. Gikalimtan ni Nelson, nga taga-Timor-Leste, ang pagdumot ug nahimo niyang suod nga higala ang iyang kanhing kaaway. Sa unsang paagi ang Bibliya nakatabang kang Robert ug Nelson? Sila giinterbiyo sa Pagmata!

ROBERT, unsa may imong kinabuhi sa miagi?

Nagdako ko sa gubot nga panimalay. Si Papa pintas kaayo ug pirme niya akong kulatahon. Dihay higayon nga gibiyaan ko niya nga nagkadugo ug walay panimuot. Busa, nahimo kong masuk-anon ug bayolente. Sa tin-edyer pa ko, duha ka tuig nga nakaeskuyla ko ug pangreporma nga eskuylahan. Dayon, diha koy gikulata pag-ayo mao nga nabalhog ko sa maximum-security prison. Dihang gibuhian na ko, mibalhin ko sa Australia, nga naglaom nga makasugod ug bag-ong kinabuhi.

Nakapausab ba nimo ang imong pagbalhin?

Dili lang ang pagbalhin ang nakapausab kanako kondili ang Bibliya, nga akong gitun-an uban sa mga Saksi ni Jehova. Pero, naglisod gihapon ko sa pagkontrolar sa akong kasuko ug sagad kong mahigawad ug mobati nga walay pulos. Dayon usa ka adlaw niana namalandong ko sa Proverbio 19:11 nga nag-ingon: “Ang hait nga salabotan sa usa ka tawo magapahinay gayod sa iyang kasuko, ug katahom sa iyang bahin ang pagpalabay sa kalapasan.” Kay gustong makabaton niana nga pagsabot, namalandong ko sa mga butang nga makasugnod sa atong mga pagbati, pulong, ug buhat. Busa, sa ulahi nakakat-on ko sa pagkahimong masinabtanon, mapailobon, ug mapinasayloon.

Makahatag ka ba namo ug pananglitan?

Kas-a wala tuyoa nga nakapasuko ko ug amigo, ug iya kong gikasab-an atubangan sa mga tawo. Siyempre, naulawan ko! Pero, nahinumdom ko sa tambag sa Bibliya nga “ayaw balosi si bisan kinsa ug daotan tungod sa daotan,” ug nangayo dayon kog pasaylo. (Roma 12:17) Pagkalma niya, ako siyang giduol nga kamikami ra ug nahibaloan nako nga duna siyay problema sa pamilya. Kami nagkauliay, ug dayon giregalohan ko niya ug nindot nga kapote. Mangurog ko nga maghunahuna kon unsa kahay mahitabo kon parehas pa ko ug batasan kaniadto dihang mapakaulawan.

Giunsa nimo pag-atubang ang mga problema sa pamilya?

Ako ug ang akong asawa dunay 20 anyos nga anak nga lalaki, ug sama sa ubang pamilya, kami mag-away usahay. Apan daghan kog nakat-onan sa Bibliya, lakip ang pag-ingon, “Pasayloa ko.” Kon sinsero nga isulti, kining mga pulonga dakog mahimo aron ang away dili mahinayon o makalma ang situwasyon.

NELSON, mapahiyomon ka ug mahigalaon. Apan, dihay higayon nga nagdumot ka. Tinuod ba?

Oo! Sa batan-on pa, mianib ko ug politikanhong grupo nga kakontra sa gobyerno. Nagdumot usab ko sa kontra nga partido nga gustong magmando sa akong teritoryo. Aron mahimo nga maayong laking makig-away, nagtuon kog karate, ug akong kulatahon ang bisan kinsa nga magsurangsurang nako.

Unsay nakapausab nimo?

Nagsugod ko pagtuon sa Bibliya ug nagpadapat sa mga pagtulon-an niini, diin ang duha niini nakatandog pag-ayo kanako. Ang una nag-ingon: “Ang tanang butang nga buot ninyo nga pagabuhaton sa mga tawo nganha kaninyo, kinahanglang pagabuhaton usab ninyo sa ingon ngadto kanila.” (Mateo 7:12) Ang ikaduha mao: “Higugmaon mo ang imong silingan sama sa imong kaugalingon.” (Mateo 22:39) Akong namatikdan nga ang mga Saksi, nga nagtudlo kanako sa Bibliya, nagpakita nianang matanga sa gugma ngadto sa mga tawo bisag unsa pay ilang rasa o tribo. Gusto kong mahisama kanila. Milampos tingali ko kay ang akong mga kaila kaniadto nahibulong sa akong kausaban ug dili na mahadlok nako.

Diha bay higayon nga nakabalik ka sa imong naandang kinaiya?

Oo, pero dili atubangan sa mga tawo. Usahay maglisod ko pagkontrolar sa akong kasuko diha sa balay. Kas-a nasuko ko sa akong asawa ug ako siyang gisuntok, nga gibasolan nakog dako. Iya kong gipasaylo, ug tungod niini naningkamot gyod ko sa pagkontrolar sa akong kasuko.

Miingon ka nga dili na mahadlok nimo ang mga tawo, unsa man pananglit?

Usa ka adlaw niana, akong nasugatan si Augusto nga usa ka prominenteng membro sa kontra partido sa politika nga akong gihisgotan sa sinugdanan. Una, siya daw nahadlok, pero mahigalaon nako siyang gitimbaya. Dayon ako siyang giingnan nga kalimtan na namo ang among panag-away, ug gidapit sa pag-adto sa balay. Misugot siya ug natingala nga nausab na ko—tungod niini, siya usab nadani sa pagtuon sa Bibliya. Ako ug si Augusto dili lang suod nga managhigala karon kondili managsoon na sa pagtuo.

Ang mga hinungdan sa away daghan ug lainlain, ug dili tanan gustong makig-uliay. Busa, ang Bibliya praktikal nga nagtambag: “Kon mahimo, kutob sa inyong maarangan, makigdinaitay sa tanang tawo.”—Roma 12:18.

Ang mga tawo nga gihisgotan niining artikuloha maoy buhing pamatuod nga ang kaalam diha sa Bibliya epektibo gayod—nga kon sundon, kini makapukan bisan sa “lig-ong pagkatarok” nga dili maayong mga tinamdan. (2 Corinto 10:4) Mahitungod niana nga kaalam, ang Proverbio 3:17, 18 nag-ingon: “Ang mga dalan niini maoy mga dalan sa kahimuot, ug ang tanang alagianan niini maoy pakigdait. Kini maoy kahoy sa kinabuhi niadtong mga nagakupot niini, ug kadtong mga nagahawid niini pagatawgong malipayon.”

Gusto ka bang mahimong mas malipayon ug makigdaiton? Gusto ka bag panaghigalaay nga dili madaot bisan kon masulayan? Kon mao, dili ka mahigawad kon magpagiya ka sa Bibliya.