Neidio i'r cynnwys

Ydy’r Beibl yn Dysgu Bod y Ddaear yn Fflat?

Ydy’r Beibl yn Dysgu Bod y Ddaear yn Fflat?

Ateb y Beibl

 Nac ydy, dydy’r Beibl ddim yn dysgu bod y ddaear yn fflat. a Nid gwerslyfr gwyddoniaeth yw’r Beibl. Ond ar yr un pryd, nid yw’n anghytuno â ffeithiau gwyddonol. Mae geiriau’r Beibl yn “sefyll am byth. Maen nhw’n ffyddlon.”​—Salm 111:8.

 Beth yw ystyr y “bedwar ban byd” sydd yn y Beibl?

 Nid yw’r geiriau “bedwar ban byd” a “ben draw’r byd,” a welwn yn y Beibl, i fod yn llythrennol, fel petai’r ddaear yn sgwâr a therfynau iddi. (Eseia 11:12; Job 37:3) Yn hytrach, ymadroddion yw’r rhain sydd yn cyfeirio at wyneb yr holl ddaear. Mae’r Beibl yn defnyddio pedwar pwynt y cwmpawd mewn ffordd debyg.​—Luc 13:29, Beibl Cymraeg Newydd Diwygiedig.

 Mae’n ymddangos bod y term Hebraeg, a gyfieithwyd fel “ban byd” neu “pen draw’r byd,” yn idiom sy’n seiliedig ar y gair “adenydd.” Yn ôl yr International Standard Bible Encyclopedia, “oherwydd bod aderyn yn ymestyn ei adenydd i orchuddio ei gywion, mae [y term Hebraeg hwn] yn gallu cyfeirio at eithafoedd unrhyw beth sydd wedi ei ymestyn.” Hefyd mae’n ychwanegu bod yr un term a welir yn Job 37:3 ac Eseia 11:12, “yn golygu’r arfordir, ffiniau, neu gyrion y tir ar wyneb y ddaear.” b

 Beth am y temtasiwn a roddodd Satan o flaen Iesu?

 Er mwyn temtio Iesu, “dyma’r diafol yn mynd ag e i ben mynydd uchel iawn, a dangos holl wledydd y byd a’u cyfoeth iddo.” (Mathew 4:8) Mae rhai yn honni bod yr hanes hwn, yn y Beibl, yn dysgu bod modd gweld y byd i gyd o un man ar ddaear fflat. Ond, ymddengys mai metaffor yw’r “mynydd uchel iawn” yn yr achos hon, yn hytrach na rhywle llythrennol. Ystyriwch pam bod hyn yn rhesymol.

  •   Does dim mynydd ar y ddaear lle gellir gweld holl deyrnasoedd y byd.

  •   Dangosodd y Diafol holl deyrnasoedd y byd i Iesu yn ogystal a’u “cyfoeth.” Nid yw’n bosib gweld manylion o’r fath o bellter, felly mae’n ymddangos bod y Diafol wedi defnyddio rhyw fath o weledigaeth i ddangos y manylion hyn i Iesu. Gallai hyn fod yn debyg i’r ffordd y byddai rhywun yn defnyddio taflunydd a sgrin i ddangos lluniau o wahanol lefydd ar y ddaear.

  •   Mae’r hanes cyfochrog yn Luc 4:5 yn dweud bod y Diafol wedi “dangos holl wledydd y byd iddo mewn eiliad.” Byddai hyn yn rhywbeth y tu hwnt i allu golwg dynol. Mae hyn yn awgrymu bod y Diafol wedi defnyddio rhywbeth heblaw golwg llythrennol i gyflwyno’r temtasiwn i Iesu.

a Mae’r Beibl yn cyfeirio at Dduw fel, “yr hwn sy’n eistedd ar gylch y ddaear.” (Eseia 40:22, J. Jenkins a Herbert Morgan) Mae rhai cyfeirlyfrau yn awgrymu bod y gair ‘cylch,’ a ddefnyddiwyd yma, yn gallu golygu sffêr, er nad yw pob ysgolhaig yn cytuno. Sut bynnag, dydy’r Beibl ddim yn cefnogi’r syniad fod y ddaear yn fflat.

b Argraffiad Diwygiedig, Cyfrol 2, tudalen 4.