Γιατί υπάρχουν τόσες μεταφράσεις της Αγίας Γραφής σήμερα; Πιστεύετε ότι οι καινούριες μεταφράσεις βοηθούν στην κατανόηση της Γραφής ή τη δυσκολεύουν; Αν μάθετε πώς προέκυψαν οι μεταφράσεις της Γραφής, θα είστε σε θέση να τις αποτιμήσετε σωστά.

Πρώτα από όλα, όμως, ποιος έγραψε αρχικά τη Γραφή και πότε;

Η Γραφή χωρίζεται συνήθως σε δύο τμήματα. Το πρώτο έχει 39 βιβλία τα οποία περιέχουν «ιερές εξαγγελίες του Θεού». (Ρωμαίους 3:2) Ο Θεός ενέπνευσε πιστούς ανθρώπους να γράψουν αυτά τα βιβλία σε μια μακρά χρονική περίοδο​—σε διάστημα περίπου 1.100 ετών, από το 1513 Π.Κ.Χ. έως λίγο μετά το 443 Π.Κ.Χ. Έγραψαν κυρίως στην εβραϊκή, γι’ αυτό και ονομάζουμε αυτό το τμήμα Εβραϊκές Γραφές, γνωστές και ως Παλαιά Διαθήκη.

Το δεύτερο τμήμα έχει 27 βιβλία, τα οποία είναι επίσης “ο λόγος του Θεού”. (1 Θεσσαλονικείς 2:13) Ο Θεός ενέπνευσε πιστούς μαθητές του Ιησού Χριστού να γράψουν αυτά τα βιβλία σε μια πολύ πιο σύντομη περίοδο​—σε διάστημα σχεδόν 60 ετών, από το 41 Κ.Χ. περίπου έως το 98 Κ.Χ. Έγραψαν κυρίως στην ελληνική, γι’ αυτό και ονομάζουμε αυτό το τμήμα Χριστιανικές Ελληνικές Γραφές, γνωστές και ως Καινή Διαθήκη.

Όλα μαζί αυτά τα 66 θεόπνευστα βιβλία αποτελούν την Αγία Γραφή​—το άγγελμα του Θεού για την ανθρωπότητα. Αλλά γιατί έγιναν οι μεταφράσεις της Γραφής; Δείτε τρεις βασικούς λόγους.

• Για να μπορούν οι άνθρωποι να τη διαβάζουν στη μητρική τους γλώσσα.

• Για να αφαιρεθούν τα λάθη των αντιγραφέων και να αποκατασταθεί το αρχικό κείμενό της.

• Για να εκσυγχρονιστεί η γλώσσα της.

Ας εξετάσουμε τι ρόλο έπαιξαν αυτοί οι παράγοντες σε δύο από τις πρώτες μεταφράσεις.

Περίπου 300 χρόνια πριν από την εποχή του Ιησού, Ιουδαίοι λόγιοι άρχισαν να μεταφράζουν τις Εβραϊκές Γραφές σε μια άλλη γλώσσα​—την ελληνική. Η μετάφραση αυτή έγινε γνωστή ως Μετάφραση των Εβδομήκοντα. Γιατί δημιουργήθηκε; Για να βοηθήσει τους πολλούς Ιουδαίους που δεν μιλούσαν πλέον εβραϊκά αλλά ελληνικά να παραμείνουν προσκολλημένοι στα «άγια συγγράμματά» τους.​—2 Τιμόθεο 3:15.

Η Μετάφραση των Εβδομήκοντα βοήθησε επίσης εκατομμύρια μη Ιουδαίους ελληνόφωνους να μάθουν τι διδάσκει η Αγία Γραφή. Πώς; «Από τα μέσα του πρώτου αιώνα», λέει ο καθηγητής Γ. Φ. Χάουαρντ, «αυτή έγινε η Γραφή της Χριστιανικής Εκκλησίας, της οποίας οι ιεραπόστολοι πήγαιναν από συναγωγή σε συναγωγή “αποδεικνύοντας με εδάφια ότι ο Μεσσίας ήταν ο Ιησούς”». (Πράξεις 17:3, 4· 20:20) Αυτός ήταν ένας από τους λόγους για τους οποίους πολλοί Ιουδαίοι σύντομα «έχασαν το ενδιαφέρον τους για τη Μετάφραση των Εβδομήκοντα», όπως αναφέρει ο Βιβλικός λόγιος Φ. Φ. Μπρους.

Καθώς οι μαθητές του Ιησού λάβαιναν σταδιακά τα βιβλία των Χριστιανικών Ελληνικών Γραφών, τα ένωναν με τη Μετάφραση των Εβδομήκοντα η οποία περιείχε τις Εβραϊκές Γραφές, και έτσι προέκυψε η ολοκληρωμένη Αγία Γραφή που έχουμε εμείς σήμερα.

Περίπου 300 χρόνια μετά την ολοκλήρωση της Γραφής, ο θρησκευτικός λόγιος Ιερώνυμος παρήγαγε μια λατινική μετάφραση της Γραφής, η οποία τελικά έγινε γνωστή ως η λατινική Βουλγάτα. Εφόσον υπήρχαν ήδη λατινικές μεταφράσεις σε διάφορες μορφές, γιατί χρειαζόταν μία ακόμη; Ο Ιερώνυμος ήθελε να διορθώσει «εσφαλμένες αποδόσεις, οφθαλμοφανή λάθη και αδικαιολόγητες προσθήκες και παραλείψεις», λέει η Διεθνής Στερεότυπη Εγκυκλοπαίδεια της Βίβλου (The International Standard Bible Encyclopedia).

Ο Ιερώνυμος διόρθωσε πολλά από αυτά τα λάθη. Αλλά μετέπειτα οι θρησκευτικοί ηγέτες έκαναν ό,τι χειρότερο θα μπορούσαν να κάνουν! Χαρακτήρισαν τη λατινική Βουλγάτα ως τη μόνη εγκεκριμένη μετάφραση της Γραφής, και αυτό δεν άλλαξε για αιώνες! Αντί να βοηθάει τους απλούς ανθρώπους να καταλάβουν τη Γραφή, η Βουλγάτα τη μετέτρεψε σε κλειστό βιβλίο, επειδή ύστερα από κάποιο διάστημα οι περισσότεροι δεν ήξεραν λέξη στα λατινικά.

Στο μεταξύ, συνέχισαν να παράγονται μεταφράσεις της Γραφής, όπως η φημισμένη συριακή Πεσίτα η οποία άρχισε να χρησιμοποιείται ευρέως τον πέμπτο αιώνα Κ.Χ. Αλλά μόλις τον 14ο αιώνα ξανάρχισαν οι προσπάθειες για να γίνει η Γραφή διαθέσιμη στη γλώσσα του απλού λαού.

Στα τέλη του 14ου αιώνα στην Αγγλία, ο Τζον Ουίκλιφ πρωτοξεκίνησε τη διαδικασία απεγκλωβισμού από τη λαβή μιας νεκρής γλώσσας παράγοντας τη Γραφή στην αγγλική, μια γλώσσα την οποία οι άνθρωποι στη χώρα του καταλάβαιναν πραγματικά. Λίγο αργότερα, οι τυπογραφικές μέθοδοι του Ιωάννη Γουτεμβέργιου έδωσαν στους Βιβλικούς λογίους τη δυνατότητα να παραγάγουν και να διανείμουν καινούριες μεταφράσεις της Γραφής σε πολλές και διάφορες ζωντανές γλώσσες σε όλη την Ευρώπη.

Όταν πλήθυναν οι μεταφράσεις στην αγγλική, κάποιοι σκεπτικιστές αμφισβήτησαν το αν υπάρχει ανάγκη να παράγονται διαφορετικές μεταφράσεις στην ίδια γλώσσα. Ο Άγγλος κληρικός Τζον Λιούις, που έζησε τον 18ο αιώνα, έγραψε: «Η γλώσσα γερνάει και γίνεται ακατανόητη, γι’ αυτό είναι απαραίτητο να επανεξετάζουμε τις παλιές Μεταφράσεις και να τις κάνουμε να μιλούν τη Γλώσσα της εποχής, ώστε να τις κατανοεί η σύγχρονη γενιά».

Σήμερα, οι Βιβλικοί λόγιοι είναι σε καλύτερη θέση από ποτέ να επανεξετάσουν τις παλιότερες μεταφράσεις. Έχουν πολύ σαφέστερη κατανόηση των αρχαίων Βιβλικών γλωσσών και έχουν στη διάθεσή τους πολύτιμα αρχαία Βιβλικά χειρόγραφα που ανακαλύφτηκαν τα πρόσφατα χρόνια. Αυτά βοηθούν να καθοριστεί με μεγαλύτερη ακρίβεια το πρωτότυπο κείμενο της Γραφής.

Επομένως, οι καινούριες Βιβλικές μεταφράσεις είναι πολύ χρήσιμες. Βέβαια, για κάποιες από αυτές χρειάζεται να είμαστε επιφυλακτικοί. * Αλλά αν εκείνοι που παράγουν μια καινούρια μετάφραση της Γραφής υποκινούνται από γνήσια αγάπη για τον Θεό, το έργο τους μας ωφελεί πολύ.