Nakoni kanoana

E Aera Ngkai E Kaokoro Aroia Ana Tia Kakoaua Iehova ni Karaoa Ana Katairiki te Uea ma Aaro Ake Tabeua

E Aera Ngkai E Kaokoro Aroia Ana Tia Kakoaua Iehova ni Karaoa Ana Katairiki te Uea ma Aaro Ake Tabeua

 Ti ira raoi ae taekinaki n te Baibara ni karaoan Ana Katairiki te Uea ae ataaki naba bwa “ana katairiki ke ana amwarake te Uea,” te Kabanea n Amwarake, ao Kauringaani Maten Iesu. (1 I-Korinto 11:20; BK) Ma a bati koaua ao baika kakaraoaki ni botakin Aaro tabeua aika kaineti ma karaoan te botaki aei, aika aki boto i aon te Baibara.

Te Kantaninga Ibukini Karaoana

 Ti karaoa Ana Katairiki te Uea bwa ti aonga n ururinga iai Iesu ao ni kakaitau ibukin ana angakarea ibukira. (Mataio 20:28; 1 I-Korinto 11:24) Te kauring aei bon tiaki te takaramentu, ke botakin te Aro ae e na reke iai te karineaki ke kabwaraani buure. a Ti reiakinna n te Baibara bwa a kona ni kabwaraaki ara bure, tiaki rinanon te mwakuri teuana n te Aro, ma bon tii rinanon onimakinan Iesu.​​—⁠I-Rom 3:​25; 1 Ioane 2:​1, 2.

N ningai taini kakaraoana?

 E tua Iesu nakoia taan rimwina bwa a na kakaraoa kauringaan Ana Katairiki te Uea, ma e aki taekina raoi te tai are e na kakaraoaki iai. (Ruka 22:19) A iangoia tabeman bwa e riai ni karaoaki ni katoa namwakaina, tabeman ni katoa wiki, tabeman riki tabeua te tai ni katoabong, ke n taai aika bati n aron ae e iangoia temanna bwa e riai irouna. b Ma e ngae n anne, aikai koaua tabeua aika riai n iangoaki.

 E moani karaoa Iesu Ana Katairiki te Uea ni bongin te namwakaina are a karaoa iai te Toa ae te Riao I-Iutaia, ao e mate imwina riki n te bong naba anne. (Mataio 26:​1, 2) E aki manennanti rikin aei. E kabotauaki n te Baibara ana angakarea Iesu ma te karea ae te tiibutetei n tain te Toa ae te Riao. (1 I-Korinto 5:​7, 8) E kakaraoaki kauringaan te Toa ae te Riao te taina ni katoa ririki. (Te Otinako 12:​1-6; Nakoaia Ibonga 23:⁠5) N aron anne, e kakaraoaki naba Kauringaani maten Iesu ni katoa ririki irouia Kristian ake rimoa, c ao a toua mwin te banna ni katoto man te Baibara aei Ana Tia Kakoaua Iehova.

Te bongi n namwakaina ao te tai

 Ti buokaki n te banna ni katoto are e moani karaoia Iesu bwa ti na aki tii ataa mwaitini karaoan te Kauring, ma ti na ataa naba te tai ao bongin te namwakaina ae riai ni kakaraoaki iai. E moani karaoa te kauring imwini bungin taai n Nitian 14, 33 C.E., ni kaineti ma te karenta are n te Baibara. (Mataio 26:​18-​20, 26) Ti kakaraoa te Kauring ni bongin te namwakaina aei ni katoa ririki bwa ti kakairi irouia Kristian ake rimoa. d

 E ngae ngke Nitian 14, 33 C.E. bon te Kanimabong, ma e kona ni kakaokoro te bong ae bwakaria ni katoa ririki. Ti bairea rokon Nitian 14 ni katoa ririki n te aro are e baireaki naba n ana tai Iesu, ao ti aki ira ae baireaki n aia karenta I-Iutaia ae kabonganaaki ngkai. e

Te bwerena ao te wain

 Ibukin te kauring ae boou, e kamanena Iesu te bwerena ae aki karikaki ao te wain ae uraura ake nikiran te amwarake n te Toa ae te Riao. (Mataio 26:​26-​28) Ti kakairi n ana katoto bwa ti kamanena te bwerena ae aki karikaki ke ae aki renganaki ma bwaai riki tabeua ao te wain ae uraura ae aki renganaki, ma tiaki ranin te kureebe ke te wain ae renganaki ma te karewerewe, ke ae kamatoaaki, ke ae kaboiararaaki.

 Tabeua Aaro a kamanena te bwerena ae karikaki ke ae renganaki ma te iiti, ma n angin te tai e kamanenaaki te iiti n te Baibara bwa kaikonakan te bure ke te buakaka. (Ruka 12:1; 1 I-Korinto 5:​6-8; I-Karatia 5:​7-9) Ai ngaia are tii te bwerena ae akea iai te iiti ke rengarenga riki tabeua ae tau ni kaikonakaki ibukin rabwatani Kristo ae akea ana bure. (1 Betero 2:​22) Te mwakuri riki teuana ae aki boutokaaki n te Baibara bon oneani mwin te wain n ranin te kureebe ae aki manging. A karaoa anne Aaro tabeua bwa irouia e tabuaki nimakin te arekooro n te Baibara.​​—⁠1 Timoteo 5:​23.

Taiani banna bon tiaki te iriko ao te raraa ni koaua

 Te bwerena ae aki karikaki ma te wain ae uraura ake a tibwatibwaaki n tain te Kauring, boni banna ke kaikonakan irikon ao raraani Kristo. A bon aki bitaki n te kakai nakon irikona ao raraana ao a aki naba renganaki ma ngaia, n aron ae a iangoia tabeman. Iangoa ana taeka te Baibara ae boto mai iai te ota aei.

  •   Ngkana ngaia bwa e tua Iesu nakoia taan rimwina bwa a na nima raraana raoi, ai aron ae e tuangia iai bwa a na urua ana tua te Atua ni kaineti ma kanakin te raraa. (Karikani Bwaai 9:4; Mwakuri 15:​28, 29) Ma e bon aki kona n riki aei, bwa e bon aki kona Iesu n tuangia aomata bwa a na urua ana tua te Atua ni kaineti ma tabun te raraa.​​—⁠Ioane 8:​28, 29.

  •   Ngkana ngaia bwa a bon nima raraan Iesu abotoro, e na bon aki taekinna “ae e na kawawaeaki” raraana, ao e oti iai ngkanne bwa e tuai n anga ana karea.​​—⁠Mataio 26:⁠28.

  •   E anga ana karea Iesu “tii te taina.” (Ebera 9:​25, 26) Ma ngkana ngaia bwa e boni bitaki te bwerena ao te wain nakon irikon ao raraan Iesu n Ana Katairiki te Uea, a na bae n okioki n anga te karea anne naake a katoong banna akanne.

  •   E taku Iesu: “Kakaraoa aei bwa kanuringau,” ao e aki kangai, “ibukini kareanakiu.”​​—⁠1 I-Korinto 11:⁠24.

 Te koraki ake a kakoauaa bwa e boni bitaki te bwerena ao te wain nakon rabwatan ao raraan Iesu, a boni kabotoa te reirei aei i aon taeka ake a kamanenaaki ni kiibu tabeua n te Baibara. N te katoto, e rairaki ni Baibara aika bati bwa e kangai Iesu ibukin te wain: “Ba bon rarau aei.” (Mataio 26:​28BK) Ma e ngae n anne, a kona naba n rairaki ana taeka Iesu ni kangai: “E tei te baei ibukin raraau,” “Oneani mwin raraau aei,” ke “E kaineti nakon raraau te baei.” f N aron ae e kakaraoia Iesu, n angiin te tai e kakamanena te kaikonaki n ana angareirei.​​—⁠Mataio 13:​34, 35.

Antai aika katoong banna?

 Ngkana a karaoa kauringaan Ana Katairiki te Uea Ana Tia Kakoaua Iehova, bon tii tabeman i buakora aika katoonga te bwerena ao te wain. Bukin tera?

 Raraan Iesu are kawawaeaki e a karaoaki iai “te berita ae boou” ae onea mwin te berita i marenan Iehova ae te Atua ao te natannaomata rimoa ae tibun Iteraera. (Ebera 8:​10-​13) A katoong banna n te Kauring te koraki ake kaain te berita ae boou. A aki nanonaki iai Kristian ni kabane, ma bon tii “te koraki ake a weteaki” iroun te Atua n te aro ae okoro. (Ebera 9:​15; Ruka 22:20) A na tautaeka naakai i karawa ma Kristo, ao e taekinaki n te Baibara bwa tii 144,000 aomata aika karekea te kakabwaia anne.​​—⁠Ruka 22:​28-​30; Te Kaotioti 5:​9, 10; 14:​1, 3.

 Ni kaitaraan te “nanai ae uarereke” ake a weteaki bwa a na tautaeka ma Kristo, a mwaitikurikuri mai buakora aika a kantaningaia bwa a na kaaina “te koraki ae uanao” ake a na karekea te maiu n aki toki n te aonnaba. (Ruka 12:32; Te Kaotioti 7:​9, 10) E ngae ngke ti aki katoong banna n te Kauring ngaira ake ti kantaningaa te maiu n te aonnaba, ma ti bon ira te botaki ibukini kaotan ara kakaitau ni kaineti ma ana karea Iesu ibukira.​​—⁠1 Ioane 2:⁠2.

a E kangai te boki ae te McClintock and Strong’s Cyclopedia, Volume IX, iteraniba 212: “Akea te taeka ae takaramentu n te N[u] T[etemanti]; akea naba te taetae ni Kuriiti ae μυστήριον [my·steʹri·on] ae kamanenaaki n te tai teuana n te bwabetito ke n ana katairiki te Uea, ke n te kauring teuana riki.”

b E kakamanenaaki n rairai tabeua n te Baibara te taeka ae “n angiin te tai n aron” are n Ana Katairiki te Uea, ao te kibuntaeka anne e a bon tia n rairaki bwa e na kaota te tai ae e riai ni kakaraoaki iai kauringaan te katairiki. Ma rairan raoi te moan taetae aei n te rongorongo aei e kangai, “ni katoatai” ke “n taai nako.”​​—⁠1 I-Korinto 11:​25, 26; New International Version; Good News Translation.

c Nora The New Schaff-Herzog Encyclopedia of Religious Knowledge, Volume IV, iteraniba 43-​44, ao te McClintock and Strong’s Cyclopedia, Volume VIII, iteraniba 836.

d Nora The New Cambridge History of the Bible, Volume 1, iteraniba 841.

e N aia karenta I-Iutaia ae kabonganaaki ngkai, moani bongin te namwakaina ae Nitian e warekaki man te tai are e moan oti iai namwakaina ni kaineti ma te rabakau n neneri bwaini karawa. Ma e aki karaoaki anne n te moan tienture, bwa e iangoaki ae e moanaki te namwakaina ae boou ngkana e moan noraki i Ierutarem otin namwakaina ae boou. E kona n noraki anne tao teuana tabun te bong imwin moan otin namwakaina ae boou ae noraki irouia taan neneri bwaini karawa n taabo tabeua. Anne bukina teuana ngkai e kaokoro te bongi n namwakaina are a kakaraoa iai te Kauring Ana Tia Kakoaua Iehova ma bongin te namwakaina ae kamanenaaki irouia I-Iutaia ni boong aikai ibukin te Toa ae te Riao.

f Nora te New Translation of the Bible, mairoun James Moffatt; The New Testament​​—⁠A Translation in the Language of the People, mairoun Charles B. Williams; ao The Original New Testament, mairoun Hugh J. Schonfield.