DORINA opyta anga yvýre oikuaárõ guare iména Ignacio orekoha tumór iñakãme, hiʼarive upérõ 54 áño ramónte oreko kuri iména. * Umi doktór heʼi chupe oikovetaha unos kuánto méserentema. Dorina omombeʼu: “Ni ndaroviaséi ningo la oiko vaʼekue. Heta semánare apyta vaieterei. Haʼetévaicha chéve ótro mbaʼe la ohasáva upe situasión, ndahaʼéi ore. Naimeiete voi kuri preparáda upearã”.

Ñambyasýramo jepe, heta oĩ de golpete oúva hasy ha oĩmava voi omano hag̃uáicha, ha umi ohasáva peichagua situasión oñeñandútante voi Dorina oñeñandu haguéicha. Ñamombaʼeterei ningo oĩ haguére heta persóna naiprovlémaiva oñatende hag̃ua peteĩ orekóvare peichagua mbaʼasy. Péro añetehápe ijetuʼu ñañatende hag̃ua peteĩ hasývare. Oiméramo ne hénte hína la hasy vaíva, ¿mbaʼépa ikatu rejapo nde ha ne família pekonsola ha peñangareko porã hag̃ua hese? ¿Mbaʼépa ikatu ojapo pe oñangarekóva hese ani hag̃ua omboguapyeterei ijehe pe situasión ha ou oñedesanima? ¿Ha mbaʼépa ikatu pehaʼarõ oiko umi último día omano mboyve? Ñambohovái mboyve koʼã porandu, jahechamíta mbaʼérepa ijetuʼuete ñañangareko peteĩ ñane hénte o ñane amígo hasykatúvare ha oĩmava omano hag̃uáicha.

Umi mbaʼe odeskuvri ha ojapóva umi doktór koʼág̃arupi ñanepytyvõ jaiko aremieve hag̃ua ñanderasýramo jepe. Anteve umi país iplatavéva jepe ndaikatúi vaʼekue ohupyty upéva. Umi hénte pyaʼeterei omano vaʼekue oimeraẽ infeksión káusare térã oñaksidenta rupi. Saʼi oĩ umi ikatúva oho ospitálpe, upévare heta vése ihéntente oñangareko hesekuéra hógape omano meve.

Koʼág̃arupi umi sientífiko odeskuvri heta tratamiénto térã pohã imbaretéva ojepurúva umi pasiénte oiko aremieve hag̃ua. Umi mbaʼasy anteve pyaʼeterei oporojuka vaʼekue, koʼág̃a ikatu oñekontrola ha upéicha ojeikove unos kuánto áño. Péro  upéva ndeʼiséi katuete umi persóna okueramaha. Pyʼỹinte umi pasiénte opyta vai ha ndaikatuvéi ojevale ijehe, upévare ijetuʼuve oñeñatende porã hag̃ua hesekuéra ha pyaʼeterei oporomokaneʼõ avei.

Amasdía oĩ hetave persóna omanóva umi ospitalháre, hógape rangue. Heta hénte ningo ndoikuaái umi mbaʼe ohasáva peteĩ persóna omanombotáva ha ni ndohecháiva voi peteĩ persóna omanóvo. Upévare ikatu oñemondýi ha ndoikuaái mbaʼépa ojapóta okuida jave ihénte hasyetévare. Jahechamína mbaʼépa nde ikatu rejapo rehasárõ peichagua situasión.

Oiko haguéicha Dorina rehe, heta hénte opyta yvýre oikuaávo peteĩ ihénte hasy vaiha ha omanotaha. Katuete ningo nde avei rembyasy, rejepyʼapy ha rekyhyjéne raʼe. Péro, ¿mbaʼépa ikatu nepytyvõ rembohovái porã hag̃ua ko situasión? Peteĩ persóna ojerovia mbarete vaʼekue Ñandejárare heʼi chupe: “Oremboʼéna mbaʼéichapa roiko vaʼerã káda día roipuru porã hag̃ua ore rekove” (Salmo 90:12, TNM). Ejeruréna nde avei Ñandejárape tohechauka ndéve mbaʼéichapa ikatu reipuru porã ne tiémpo pe persóna rehayhúvare.

Upearã tekotevẽ nde ha ne hentekuéra pekalkula porã mbaʼépa pejapóta. Oiméramo pe hasýva ikatu gueteri oñekomunika ha oñeʼẽse pe témare, iporãta peporandúramo chupe mávapa oipota odesidi ivése ág̃a haʼe ndaikatuvéi vove. Avei peporandukuaa chupe oimépa oñeinternase, oipotánepa ojejapo chupe rreanimasión térã mbaʼeichagua tratamiéntopa oipota ojesegi. Pejapóramo péicha peikuaátama umi mbaʼe haʼe oipotáva ha napeñeñanduvaimoʼãi tekotevẽta vove pedesidi ivése umi mbaʼe. Voi reheve peñeʼẽramo koʼã témare ikatúta peipytyvõ porãve chupe. Upévare voi la Biblia heʼi: “Ndaiporihápe ñemongeta mbaʼeve nosẽporãi” (Proverbios 15:22).

Iñimportanteterei ningo upe oñatendéva pe hasývare okonsola chupe. Haʼe tekotevẽ oikuaa ojehayhuha chupe ha noĩriha haʼeño. ¿Mbaʼéichapa nde ikatu rejapo upéva? Ikatu relee peteĩ mbaʼe ogustátava chupe térã epurahéi umi músika omoñeñandu porãtava chupe. Algúnope avei ogusta peteĩ ihénte ojagarráramo chupe ipógui ha oñeʼẽ mbegue katu asy otrankilisa hag̃ua chupe.

Iporãta umi visíta heʼíramo pe hasývape mávapa hína hikuái. Avei tekotevẽ oñeñatende umi mbaʼe ojeʼévare hovake. Peteĩ infórme heʼi: “Ojeʼe ningo umi ñane cinco sentído apytégui, pe último japerdéva haʼeha pe kapasida ñahendu hag̃ua. Oiméramo pe persóna okéntevaicha, añetehápe ikatu  hína ohendupa la oikóva ijerére. Upévare ani ere hovake umi mbaʼe ndeereichéneva chupe”.

Ikatúramo, peñemboʼe vaʼerã oñondive. La Biblia omombeʼu peteĩ jey ijetuʼueterei hague apóstol Pablo ha iñirũnguérandi, ha oimoʼãma voi omanotaha hikuái. ¿Mbaʼépa ojapo upémarõ hikuái? Pablo heʼi iñamigokuérape: “Peẽ ikatu avei peipytyvõ pejerure asývo orerehehápe” (2 Corintios 1:8-11). Oiméramo reñandu neremeʼẽveimaha térã rehechakuaa pe ne hénte hasývape amasdía ijetuʼuveha ohóvo, tuichaiterei penepytyvõta peñemboʼéramo pende pyʼaite guive.

Katuete ningo hasy asy ñandéve jaikuaávo peteĩ jahayhúva omanombotamaha. Péro upéva nañandextrañái vaʼerã, pórke Ñandejára nañandeapói vaʼekue ñamano hag̃ua. Péicha rupi naisentídoi ñandéve ojeʼéramo upéva oikónte vaʼerãha voi (Romanos 5:12). Ñandejára Ñeʼẽ heʼi voi la muérte haʼeha ñane “enemígo” (1 Corintios 15:26). Upévare ijetuʼútante voi ñandéve jaasepta hag̃ua peteĩ persóna jahayhúva omanotaha.

Péro nde ha ne hentekuéra peikuaáramo umi mbaʼe ikatúva oiko, upéva penepytyvõta ani hag̃ua peñemondýi, ha peñekonsentra hag̃ua umi mbaʼe ikatúvare pejapo peipytyvõ porãve hag̃ua pe hasývape. Pe rrekuádro hérava “ Umi día omano mboyve”, ohechauka mbaʼe mbaʼépa ikatu hína ohasa pe hasýva. Upéicharõ jepe, umi mbaʼe oñemensionáva upépe ndahaʼéi katuete entéro orekóva ha ndahaʼéi avei oikóva hesekuéra pe lístape oĩhaichaite.

Ñambyasýramo jepe, og̃uahẽta pe moménto omanotaha pe persóna rehayhúva. ¿Mbaʼépa ikatu rejapo upéva oiko vove? Iporãta ningo reñemongetáramo peteĩ ne amigoiténdi. Nde ha ne hentekuéra katuete peikotevẽta peteĩ penekonsola ha penemomanduʼa vaʼerã pe párte ivaivéva ohasáma hague, ha pe persóna koʼág̃a ndosufriveimaha. Ñande Apohare mborayhúpe heʼi ñandéve umi omanómava ndoikuaaveimaha mbaʼevete asy (Eclesiastés 9:5).

Iñimportanterei ningo ñakonfia Ñandejárare, ndahaʼéi ñane hénte hasy ajánte, síno omano rire avei. Haʼe ikatu ojevale peteĩ persónare nekonsola hag̃ua, tahaʼe heʼi térã ojapóva rupive. Por ehémplo, Dorina heʼi voi: “Ahechakuaa ndovaleiha arrechasa oĩramo chepytyvõséva. Ni noroimoʼãi ningo peichaite peve orepytyvõtaha hikuái. Che ména ha che rohechakuaa Jehová voi heʼiha oréve: ‘Ápe aime pende ykére ha che poipytyvõta pegueropuʼaka hag̃ua ko situasión’. Arakaʼeve ndacheresaraichéne upévagui”.

Añetehápe Jehová hína pe okuida porãvétava nderehe. Haʼe ningo ñande Apohare ha upévare ontende porãiterei mbaʼéichapa reñeñandu. Haʼe ikatu nekonsola ha nepytyvõseterei resupera hag̃ua upe nembaʼembyasy. Ha ndahaʼéi voi upévante, haʼe opromete avei ohundietetaha la muérte ha omoingove jeytaha umi omano vaʼekuépe (Juan 5:28, 29; Apocalipsis 21:3, 4). Upéva oiko vove ikatúta jaʼe apóstol Pablo heʼi haguéicha: “Ñemano, ¿moõ piko oĩ la ne mbaretekue? Ñemano, ¿moõ piko oĩ la ne venéno?” (1 Corintios 15:55).