Ngaa nangin interesado ka sa ginhalinan kag katuyuan sang kabuhi?

Katoliko ang akon amay kag Protestante ang akon iloy. Pero indi importante sa ila ang relihion. Sang tin-edyer ako, nagpalibog ako sa katuyuan sang kabuhi, amo nga nagbasa ako sing mga libro parte sa Budhismo, Hinduismo, kag Islam. Nangabay pa gani ako sa Dios nga ipahayag sa akon ang kamatuoran.

Sang katuigan 1970, nag-uswag ang pagtuon parte sa molecular biology, kag napensaran ko nga basi masugid sini ang ginhalinan sang kabuhi. Nanamian ako sa pagpanghikot sang buhi nga mga selula, amo nga nagtuon ako sing biotechnology. Kag bangod ang kalabanan sang akon mga propesor nagapati sa ebolusyon, ginpatihan ko man ini.

Ngaa nangin interesado ka sa Biblia?

Nagbisita ang duha ka Saksi ni Jehova sa amon balay. Bisan pa mainayuhon sila, wala ko sila ginpakitaan sing kaayo kag ginsilingan nga indi ako interesado. Nabatian ako sang akon asawa. “Indi na ’ya maayo, Hans Kristian,” siling niya. “Interesado ka gid lang sa katuyuan sang kabuhi.” Husto gid sia, amo nga nahuya ako. Gani ginlagas ko ang mga Saksi. Sang nagaistoryahanay kami, ginsilingan ko sila nga gusto ko mahibaluan kon sibu man sa siensia ang Biblia.

Ano ang ila sabat sa imo?

Ginpakita nila sa akon ang ginasiling sang Biblia parte sa Ginhalinan sang enerhiya sa uniberso. Ini nagasiling: “Itangla ang inyo mga mata sa hitaas kag tan-awa: sin-o bala ang nagtuga sini sa ila? . . . Paagi sa kadaku sang iya gahum, kag bangud nga makusug sia sa gahum wala sing isa nga nakulang.” * Nangin  interesado gid ako sa sini. Nagakaigo man nga ang maalam nga Ginhalinan sang enerhiya amo lang ang makapaluntad sang kahim-ong sa uniberso.

Nagbag-o bala ang imo pagtamod sa ebolusyon?

Amat-amat ko nga narealisar nga ang mga teoriya sang ebolusyon kulang sing mga pamatuod. Ang matuod, mga uluistorya lang ini nga ginhimuhimo para ipakita nga wala sing may nagtuga sang tumalagsahon nga mga desinyo nga yara sa sulod sang buhi nga mga tinuga, pareho sang immune system. Sang gintun-an ko pa gid ang immune system, narealisar ko kon daw ano ini ka komplikado kag ka organisado. Bangod sang akon pag-research, nakahinakop ako nga ang kabuhi naghalin sa isa ka maalam nga Manunuga.

Mahimo mo bala masugid sa amon ang pila ka pamatuod nga gindesinyo gid ang kabuhi?

Ang immune system isa ka makatilingala nga depensa sang aton lawas nga gindesinyo para amligan kita sa nagkalainlain nga makahalalit nga mga butang, pareho sang bakterya kag mga virus. Nagapanghikot ini sa duha ka paagi. Ang una amo ang pagsalakay sa mga mikrobyo sa sulod sang pila lang ka oras. Ang ikaduha pila pa ka adlaw kag magpanghikot pero nagaatake ini sing sigurado gid. May maayo man ini nga memorya, amo nga kon magbalik ang mikrobyo pila ka tuig sa ulihi, dali lang ini dayon matapna. Nagapanghikot sing maayo ang immune system nga kon kaisa wala mo pa gani nahibaluan nga naimpeksion ka kag natapna na ini. Makatilingala man kon paano makita sang immune system ang kinatuhayan sang mga mikrobyo sa ginatos ka sahi sang selula sa aton lawas.

Sugiri kami, ano ang nagakatabo kon magsulod sa aton lawas ang mikrobyo?

Nagasulod ang mikrobyo sa aton pagginhawa, pagkaon, ginaguwaan sang aton mga higko, ukon sa aton pilas. Kon mahibaluan sang immune system nga may mikrobyo, magapagua ini sang nagasunodsunod nga mga protina nga gindesinyo para tapnaon ini. Ginapabakod sang nauna nga protina ang nagasunod sa sini para magbaskog pa gid ang pag-atake. Makalilibog gid ini!

Ang imo bala ihibalo sa siensia nagpabakod sang imo pagtuo sa Dios?

Huo! Ang pagpanghikot kag pagkakomplikado sang aton immune system pamatuod nga maalam kag mahigugmaon ang aton Manunuga. Masiling ko man nga ginpabakod sang siensia ang akon pagtuo sa Biblia. Halimbawa, ang Hulubaton 17:22 nagasugid sa aton nga “ang tagiposoon nga malipayon maayo nga bolong.” Nadiskobrehan sang mga researcher nga ang aton panghunahuna makaimpluwensia sa aton immune system. Halimbawa, mahimo ini magluya tungod sa stress.

Ngaa madamo sang imo kaupdanan ang wala nagapati sa Dios?

Lainlain ang ila rason. Ang iban, pareho sa akon sang una, nagapati lang sa kon ano ang ginatudlo sa ila. Mahimo nga naghunahuna sila nga ang ebolusyon ginasuportahan sang siensia. Ginabalewala na lang sang iban ang ginhalinan sang kabuhi. Makaluluoy man sila. Tani mamangkot pa gid sila.

Ngaa nangin Saksi ni Jehova ka?

Nanamian ako sa ila pagkamaabiabihon kag sa ila pagtuo sa ginsaad sang Manunuga nga mas maayo nga palaabuton. * Kag ina nga pagtuo may basihan gid kag makatarunganon, indi lang uluistorya ukon haumhaum. *