1, 2. Ano nga pangamlig ang kinahanglan sang kaliwat sang babayi, kag ngaa?

ANG una nga tagna nga narekord sa Biblia importante gid sa katumanan sang katuyuan ni Jehova. Sa iya saad sa Eden, ang matuod nga Dios nagsiling: “Butangan ko sing kaawayon sa tunga mo [Satanas] kag sang babayi, kag sa tunga sang imo kaliwat kag sang iya kaliwat.” Daw ano ka masandukot ini nga kaawayon? “Sia [ang kaliwat sang babayi] magadugmok sang imo [Satanas] olo, kag dugmokon mo ang iya tikod,” siling ni Jehova. (Gen. 3:15) Ang kaawayon sa tunga sang man-ug kag sang babayi mangin masandukot katama amo nga magapanikasog gid si Satanas nga papason ang kaliwat sang babayi.

² Indi katingalahan nga ang salmista nagtuaw sa pangamuyo sa Dios parte sa Iya pinili nga katawhan: “Yari karon, ang imo mga kaaway nagagahud; sila nga nagadumut sa imo nagtanga. Nagahimbon sila batok sa imo katawohan; nagasapul sila sing tingub batok sa imo mga gin-apinan. Nagsiling sila, ‘Kari, utdon ta sila sa pagkapungsud.’” (Sal. 83:2-4) Ang pagahalinan sang kaliwat sang babayi kinahanglan amligan gikan sa kalaglagan kag kahigkuan. Para matuman ini, naghimo pa gid si Jehova sing legal nga mga kahimusan para masiguro nga matuman ang iya katuyuan.

3, 4. (a) San-o nagsugod ang Kasuguan nga katipan, kag ano ang gin-ugyunan sang pungsod sang Israel? (b) Ano ang katuyuan sang Kasuguan nga katipan?

³ Sang nangin minilyon na ang kaliwatan nanday Abraham, Isaac, kag Jacob, ginhimo sila ni Jehova nga isa ka pungsod—ang dumaan nga Israel. Paagi kay Moises, naghimo si Jehova sing pinasahi nga katipan sa pungsod paagi sa paghatag sa ila sang Kasuguan, kag nag-ugyon ang Israel sa mga kasugtanan sina nga katipan. Ang Biblia nagsiling: “Ginkuha [ni Moises] ang tolon-an sang katipan, kag ginbasa sa idulungug sang katawohan; kag nagsiling sila, ‘Ang tanan nga napamolong sang GINOO himoon namon, kag kami magmatinumanon.’ Kag ginkuha ni Moises ang dugo [sang ginhalad nga toro nga baka] kag ginwisik sa katawohan, kag nagsiling, ‘Yari karon ang dugo sang katipan nga ginhimo sang GINOO sono sini tanan nga polong.’”—Ex. 24:3-8.

⁴ Ang Kasuguan nga katipan nagsugod sa Bukid Sinai sang 1513 B.C.E. Paagi sa sina nga katipan, ang dumaan nga pungsod sang Israel ginpain subong pinili nga pungsod sang Dios. Sa sina nga tion, si Jehova nangin ‘ila hukom, ila manughatag sing kasogoan, kag ila hari.’ (Isa. 33:22) Ang kasaysayan sang Israel nagapakita kon ano ang matabo kon ginatuman ukon ginabalewala ang matarong nga mga talaksan sang Dios. Gindumilian sang Kasuguan ang pagminyo sa mga pagano kag ang pagpakigbahin sa butig nga pagsimba, gani katuyuan sini nga indi mahigkuan ang kaliwatan ni Abraham.—Ex. 20:4-6; 34:12-16.

5. (a) Ano nga kahigayunan ang nabuksan sa Israel bangod sang Kasuguan nga katipan? (b) Ngaa ginsikway sang Dios ang Israel?

⁵ Nalakip sa Kasuguan nga katipan ang kahimusan sa pagkasaserdote, nga nagalandong sa mas daku nga kahimusan sa palaabuton. (Heb. 7:11; 10:1) Ang matuod, paagi sina nga katipan, ang Israel may pinasahi nga kahigayunan kag pribilehiyo nga “manginginharian nga mga sacerdote,” kon tumanon nila ang mga kasuguan ni Jehova. (Basaha ang Exodo 19:5, 6.) Pero napaslawan ang Israel. Imbes nga pabaloran ang pag-abot sang Mesias, nga panguna nga bahin sang kaliwat ni Abraham, ginsikway sia sang pungsod. Gani, ginsikway sang Dios ang Israel.

6. Ano ang nahimo sang Kasuguan?

⁶ Bangod napaslawan ang Israel nga magpabilin nga matutom kay Jehova kag indi na sila ang pagahalinan sang mangin miembro sang ginharian nga mga saserdote, napaslawan man bala ang Kasuguan? Wala. Ang katuyuan sang Kasuguan amo ang pag-amlig sa kaliwat kag paggiya sa katawhan padulong sa Mesias. Kon mag-abot na ang Cristo kag makilal-an ini, natuman na ang katuyuan sang Kasuguan. “Si Cristo amo ang katapusan sang Kasuguan,” siling sang Biblia. (Roma 10:4) Apang ang pamangkot amo: Sin-o ang may kahigayunan nga mangin ginharian  sang mga saserdote? Naghatag si Jehova nga Dios sang isa pa ka legal nga kontrata para matukod ang bag-o nga pungsod.

7. Ano ang gintagna ni Jehova paagi kay Jeremias parte sa bag-o nga katipan?

⁷ Madugay pa antes nauntat ang Kasuguan nga katipan, gintagna ni Jehova paagi kay manalagna Jeremias nga magahimo Sia sing “bag-ong katipan” sa pungsod sang Israel. (Basaha ang Jeremias 31:31-33.) Ini nga katipan indi pareho sa Kasuguan nga katipan kay paagi sini indi na kinahanglan maghalad sing mga sapat para mapatawad ang mga sala. Paano?

8, 9. (a) Ano ang nahimo sang ginpatulo nga dugo ni Jesus? (b) Ano nga kahigayunan ang nabuksan sa mga yara sa bag-o nga katipan? (Tan-awa ang piktyur sa umpisa sini nga artikulo.)

⁸ Pagligad sang mga siglo, ginsugdan ni Jesus ang Panihapon sang Ginuo sang Nisan 14, 33 C.E. Tuhoy sa kopa sang alak, ginsilingan niya ang iya 11 ka matutom nga apostoles: “Ini nga kopa nagakahulugan sang bag-o nga katipan pasad sa akon dugo, nga ibubo para sa inyo.” (Luc. 22:20) Ang rekord ni Mateo nagkutlo kay Jesus nga nagasiling parte sa alak: “Ini nagakahulugan sang akon ‘dugo sang katipan,’ nga ibubo para sa madamo sa kapatawaran sang mga sala.”—Mat. 26:27, 28.

⁹ Bangod sang ginpatulo nga dugo ni Jesus, napalig-on ang bag-o nga katipan. Paagi sina nga dugo, mahimo na mapatawad sing dayon ang aton mga sala. Si Jesus wala nadalahig sa bag-o nga katipan. Bangod wala sia sing sala, indi niya kinahanglan ang kapatawaran. Pero mahimo maaplikar sang Dios ang balor sang dugo ni Jesus sa mga kaliwatan ni Adan. Mahimo man niya maadoptar ang pila ka matutom nga tawo “subong mga anak” paagi sa paghaplas sa ila sing balaan nga espiritu. (Basaha ang Roma 8:14-17.) Bangod wala sila sing sala sa pagtamod sang Dios, daw pareho lang nga kaangay sila ni Jesus, ang wala sing sala nga Anak sang Dios. Ini nga mga hinaplas mangin “kaupod nga mga manunubli ni Cristo” kag may kahigayunan nga “manginginharian nga mga sacerdote.” Amo ini kuntani ang pribilehiyo nga matigayon sang pungsod sang Israel sa idalom sang Kasuguan. Tuhoy sa “kaupod nga mga manunubli ni Cristo,” si apostol Pedro nagsiling: “Kamo ‘pinili nga rasa, harianon nga mga saserdote, balaan nga pungsod, katawhan nga ginapanag-iyahan sing pinasahi, agod mapahayag ninyo sing lapnag ang pagkahalangdon’ sang isa nga nagtawag sa inyo gikan sa kadudulman pakadto sa iya makatilingala nga kapawa.” (1 Ped. 2:9) Importante gid ang bag-o nga katipan! Bangod sini, mahimo mangin ikaduha nga bahin sang kaliwat ni Abraham ang mga disipulo ni Jesus.

10. San-o nagsugod ang bag-o nga katipan, kag ngaa?

¹⁰ San-o nagsugod ang bag-o nga katipan? Wala ini nagsugod sa tion nga ginpatuhuyan ini ni Jesus sa iya katapusan nga gab-i sa duta. Para mag-epekto ini, kinahanglan ibubo ang dugo ni Jesus kag ipresentar ang balor sini kay Jehova sa langit. Isa pa, kinahanglan ipasagahay ang balaan nga espiritu sa mangin “kaupod nga mga manunubli ni Cristo.” Gani ang bag-o nga katipan nagsugod sang Pentecostes 33 C.E. sang ginhaplasan sang balaan nga espiritu ang mainunungon nga mga disipulo ni Jesus.

11. Paano nangin posible paagi sa bag-o nga katipan nga ang mga Judiyo kag mga Gentil mangin miembro sang espirituwal nga Israel, kag pila ang yara sa bag-o nga katipan?

¹¹ Bisan pa ang Kasuguan nga katipan nangin “kinaraan” na sang ginpahibalo ni Jehova paagi kay Jeremias nga magahimo Sia sing bag-o nga katipan sa Israel, wala ini nauntat asta magsugod ang bag-o nga katipan. (Heb. 8:13) Sang nagsugod ini, nangin pareho na ang pagtamod sang Dios sa mga  sumilimba nga mga Judiyo kag sa wala natuli nga mga Gentil, bangod ang “pagtuli sa [ila] amo ang sa tagipusuon paagi sa espiritu, kag indi paagi sa nasulat nga kasuguan.” (Roma 2:29) Paagi sa paghimo sang bag-o nga katipan sa ila, ibutang sang Dios ang iya mga kasuguan “sa ila hunahuna, kag isulat [niya] ini sa ila tagipusuon.” (Heb. 8:10) Ang yara sa bag-o nga katipan may kadamuon nga 144,000, nga magahuman sang bag-o nga pungsod—“ang Israel sang Dios”—ang espirituwal nga Israel.—Gal. 6:16; Bug. 14:1, 4.

12. Ano ang mga kinatuhayan sang Kasuguan nga katipan kag sang bag-o nga katipan?

¹² Ano ang kinatuhayan sang Kasuguan nga katipan kag sang bag-o nga katipan? Ang nadalahig sa Kasuguan nga katipan amo si Jehova kag ang literal nga Israel, samtang sa bag-o nga katipan amo si Jehova kag ang espirituwal nga Israel. Si Moises ang manugpatunga sang Kasuguan nga katipan, si Jesus naman ang Manugpatunga sa bag-o nga katipan. Ginpalig-on ang Kasuguan nga katipan paagi sa dugo sang sapat, samtang ang bag-o nga katipan naman paagi sa ginpatulo nga dugo ni Jesus. Kag ang pungsod sang Israel gin-organisar paagi sa Kasuguan nga katipan sa pagdumala ni Moises, samtang ang mga yara sa bag-o nga katipan naman gin-organisar sa pagdumala ni Jesus—ang Ulo sang kongregasyon.—Efe. 1:22.

13, 14. (a) Paano naangot ang bag-o nga katipan sa Ginharian? (b) Ano ang kinahanglan sang espirituwal nga Israel para makaupod sila sang Cristo sa paggahom sa langit?

¹³ Ang bag-o nga katipan naangot sa Ginharian kay nagatukod ini sang isa ka balaan nga pungsod nga may pribilehiyo nga mangin mga hari kag mga saserdote sa langitnon nga Ginharian. Ina nga pungsod amo ang ikaduha nga bahin sang kaliwat ni Abraham. (Gal. 3:29) Gani, ang bag-o nga katipan nagpabakod sang katipan kay Abraham.

¹⁴ May isa pa ka bahin sang Ginharian nga kinahanglan tukuron. Ang bag-o nga katipan nagatukod sang espirituwal nga Israel kag nagaaman sing basihan para ang mga miembro sini mangin “kaupod nga mga manunubli ni Cristo.” Pero kinahanglan ang legal nga kahimusan para makaupod sila ni Jesus sa iya Ginharian subong mga hari kag mga saserdote sa langit.

15. Ano ang katipan nga ginhimo ni Jesus sa iya matutom nga mga apostoles?

¹⁵ Sa tapos masugdan ang Panihapon sang Ginuo, si Jesus naghimo sing katipan sa iya matutom nga mga disipulo, nga sa masami ginpatuhuyan subong katipan para sa Ginharian. (Basaha ang Lucas 22:28-30.) Indi pareho sa iban nga katipan, diin nadalahig si Jehova, personal ini nga katipan sa tunga ni Jesus kag sang iya hinaplas nga mga sumulunod. Sang nagsiling sia, “subong nga ang akon Amay nagpakigkatipan sa akon,” maathag nga ginapatuhuyan ni Jesus ang katipan ni Jehova sa iya nga mangin “saserdote sing dayon sa paagi nga kaangay kay Melquisedec.”—Heb. 5:5, 6.

16. Ano ang ginpaposible sang katipan para sa Ginharian sa hinaplas nga mga Cristiano?

¹⁶ Ang 11 ka matutom nga apostoles ‘nagpabilin nga kaupod ni Jesus sa iya mga pagtilaw.’ Ang katipan para sa Ginharian nagpasalig sa ila nga makaupod niya sila sa langit kag magpungko sa trono subong mga hari kag mag-alagad subong mga saserdote. Pero, indi lang sila nga 11 ang makabaton sini nga pribilehiyo. Ang ginhimaya nga si Jesus nagpakita kay apostol Juan sa palanan-awon kag nagsiling: “Ang isa nga nagadaug tugutan ko nga maglingkod kaupod ko sa akon trono, subong nga ako man nagdaug kag naglingkod kaupod sa akon Amay sa iya trono.” (Bug. 3:21) Gani ginhimo ang katipan para sa Ginharian upod sa 144,000 ka hinaplas nga mga Cristiano. (Bug. 5:9, 10; 7:4) Amo ini ang  katipan nga nangin legal nga basihan para maggahom sila kaupod ni Jesus sa langit. Kaangay ini sang nobya halin sa dungganon nga pamilya nga mahimo mamana sa nagagahom nga hari kag mag-upod sa iya paggahom. Ang matuod, ang Kasulatan nagapatuhoy sa hinaplas nga mga Cristiano subong “nobya” sang Cristo, nga “isa ka putli nga ulay” nga ginpromisa nga ipakasal sa Cristo.—Bug. 19:7, 8; 21:9; 2 Cor. 11:2.

17, 18. (a) Ano ang anom ka katipan nga aton nabinagbinag kag paano ini naangot sa Ginharian? (b) Ngaa may malig-on kita nga pagtuo sa Ginharian?

¹⁷ Ang mga katipan nga aton ginbinagbinag sa sining duha ka artikulo naangot sa isa ukon kapin pa nga importante nga bahin sang Ginharian. (Tan-awa ang tsart nga “Kon Paano Tumanon sang Dios ang Iya Katuyuan.”) Nagapamatuod ini nga ang kahimusan sa Ginharian mabakod nga nabase sa legal nga mga kasugtanan. Gani may mabakod kita nga rason nga magsalig sing bug-os sa Mesianiko nga Ginharian nga amo ang gamiton sang Dios para matuman ang iya orihinal nga katuyuan sa duta kag katawhan.—Bug. 11:15.

¹⁸ Maduhaduhaan pa bala naton nga ang himuon sang Ginharian magaresulta sa dayon nga mga pagpakamaayo sa katawhan? Upod ang bug-os nga pagsalig, malig-on naton nga mabantala nga ang Ginharian sang Dios amo lamang ang permanente nga solusyon sa tanan nga problema sang tawo. Kabay pa nga mangin makugi kita sa pagbantala sina nga kamatuoran sa iban!—Mat. 24:14.