Kĩla ũthi ũvoonĩ ũla wĩ vo

VE ŨLA WOOMBIE?

Ĩsuo yĩ Vinya Kwatũka ya Ĩtunda Yĩtawa Pomelo

Ĩsuo yĩ Vinya Kwatũka ya Ĩtunda Yĩtawa Pomelo

 Pomelo nĩ ĩtunda ĩnene yĩ sukalĩ yĩsyaawa nĩ mũtĩ wĩtawa Pomelo. Ĩtunda yĩu yĩitonya kwanangĩka o na yĩkavalũka kuma ũtũlu wa mita mbee wa 10. Nĩ kyaũ kĩla kĩtumaa yĩtanangĩka?

 Kwasũanĩa ũndũ ũũ: Andũ ala mekaa ũkunĩkĩli nĩmamanyie kana kĩlungu kĩla kyeũ nthĩnĩ wa ĩsuo yĩu kĩthĩawa na cells iilye ta sivongyi, na syĩ na myanya. Cells sya ĩsuo yĩu ila ithengeee ĩtunda nĩsyĩthĩawa na myanya mingangĩ ĩla yĩthĩawa na nzeve kana kĩwʼũ. Nũndũ wa ũu, yĩla ĩtunda yĩu yavalũka na yakima nthĩ, kĩwʼũ kĩu nĩkĩyĩsiĩaa. Vandũ va kwatũka, ĩsuo ya pomelo nĩyĩkusĩanĩasya na ĩyeta.

 Ĩtina wa kũkunĩkĩla ũndũ ĩsuo ya pomelo yĩilye, andũ ma Saenzi nĩmaseũvĩtye kyũma kĩtatonya kũtũlĩka mĩtũkĩ, na nĩmaendeee kũsisya kana no kĩtũmĩke. O na ĩngĩ, nĩmasũanĩĩte kana wũmbo wa ĩsuo yĩu no ũtũmĩke kũseũvya ngovia sya atwai ma mota, syũma sya kũsũvĩa ngalĩ, kana ũkatũmĩka nthĩnĩ wa syĩndũ ila syĩkĩawa yayayanĩ nĩ andũ ma saenzi.

 We wĩona ata? Yo ĩsuo yĩ vinya kwatũka ya pomelo yeekie kwĩyumĩlya? Kana yeekie kũmbwa?