باس پەرىشتە ميكايل دەگەن كىم؟
كيەلى كىتاپتىڭ جاۋابى
ميكايل نە مەكايىل دەگەن (كەيبىر دىندەردە «قاسيەتتى ميحايل» دەپ تە اتالادى) يسا ٴماسىحتىڭ جەرگە كەلگەنگە دەيىنگى جانە كوككە تىرىلگەننەن كەيىنگى ەسىمى بولسا كەرەك a. كيەلى كىتاپتا ميكايل شايتانمەن مۇسا پايعامباردىڭ ٴمايىتى جونىندە ايتىسقانى جازىلعان. سونداي-اق ول ٴبىر پەرىشتەگە قۇدايدىڭ حابارىن دانيال پايعامبارعا جەتكىزۋگە كومەكتەسكەن (دانيال 10:13، 21؛ ياھۋدا 9). ميكايل دەگەن ەسىم «قۇداي سياقتى كىم بار؟» دەگەندى بىلدىرەدى. ول وسى اتىنا ساي ٶمىر ٴسۇرىپ، قۇدايدىڭ بيلىگىن قورعايدى جانە ونىڭ جاۋلارىمەن شايقاسادى (دانيال 12:1؛ ايان 12:7).
يسانى باس پەرىشتە ميكايل دەۋگە قانداي نەگىز بار ەكەنىن كورەيىك.
ميكايل — باس پەرىشتە (ياھۋدا 9). «باس پەرىشتە» دەگەن لاۋازىم كيەلى كىتاپتىڭ ەكى جەرىندە عانا كەزدەسەدى. ەكەۋىندە دە بۇل ٴسوز جەكەشە تۇردە قولدانىلىپ، ٴبىر عانا پەرىشتەگە نۇسقايدى. سول تارماقتاردىڭ بىرەۋىندە يسانىڭ «ٶزى كوكتەن باس پەرىشتەنىڭ داۋسىمەن بۇيرىق بەرىپ،.. تۇسەتىنى» ايتىلعان (سالونيكالىقتارعا 1-حات 4:16). مۇندا «باس پەرىشتەنىڭ داۋسى» دەپ تۇرعان — يسانىڭ داۋسى، دەمەك، ول باس پەرىشتە ميكايل بولعانى.
ميكايل پەرىشتەلەردىڭ قالىڭ قولىن باسقارادى. «ميكايل مەن پەرىشتەلەرى ايداھارمەن [ياعني شايتانمەن] سوعىستى»،— دەلىنگەن كيەلى كىتاپتا (ايان 12:7). دەمەك، كوكتەگى رۋحاني الەمدە ميكايلدىڭ وراسان زور بيلىگى بار. سەبەبى ول «باستى امىرشىلەردىڭ ٴبىرى» جانە «ۇلى ٵمىرشى» دەپ اتالادى (دانيال 10:13، 21؛ 12:1). بۇل لاۋازىمدار، «جاڭا وسيەتتى» زەرتتەگەن دەيۆيد ون دەگەن عالىمنىڭ ايتۋىنشا، ميكايلدىڭ «پەرىشتەلەردەن قۇرالعان اسكەردىڭ قولباسشىسى» ەكەنىن كورسەتەدى.
كيەلى كىتاپتا پەرىشتەلەردىڭ قالىڭ قولىن باسقاراتىن تاعى ٴبىر ەسىم ايتىلعان. وندا «يەمىز يسا قۇدىرەتتى پەرىشتەلەرىمەن جالىنداعان وتپەن كوكتەن اشىق كورىنگەندە،.. كەك الاتىنى» جازىلعان (سالونيكالىقتارعا 2-حات 1:7، 8؛ ماتاي 16:27). يسا «كوككە كوتەرىلگەن» سوڭ، «قۇداي وعان پەرىشتەلەردى، بيلەۋشىلەر مەن كۇش اتاۋلىنى باعىندىرىپ بەردى» (پەتىردىڭ 1-حاتى 3:21، 22). قۇداي كيەلى پەرىشتەلەردى باسقارۋ ٷشىن ٴبىر-بىرىنە قارسىلاس ەكى باسشىنى — يسانى دا، ميكايلدى دا تاعايىندادى دەۋ ويعا قونىمسىز بولار ەدى. سوندىقتان بۇل ەكى ەسىم دە ٴبىر تۇلعاعا قاتىستى دەۋ الدەقايدا قيسىندى.
ميكايل بۇرىن-سوڭدى بولماعان «قيىن-قىستاۋ ۋاقىتتا» «ارەكەت ەتەتىن بولادى» (دانيال 12:1). دانيال كىتابىندا ٴتۇپنۇسقا ەۆرەي تىلىنەن «بيلىككە كەلەدى» دەپ اۋدارىلعان تىركەس ٴجيى قانداي ٴبىر پاتشانىڭ ەرەكشە ٴبىر ارەكەت جاسايتىنىن بىلدىرەدى (دانيال 11:2—4، 21). كيەلى جازبالاردا «قۇداي ٴسوزى» دەپ تە اتالعان يسا ٴماسىح «پاتشالاردىڭ پاتشاسى» رەتىندە ەرەكشە ارەكەت جاسايدى، اتاپ ايتقاندا، قۇدايدىڭ بۇكىل جاۋلارىن جەڭىپ، قۇداي حالقىن قورعايدى (ايان 19:11—16). بۇل «دۇنيە جاراتىلعاننان بەرى وسى ۋاقىتقا دەيىن بولماعان... زور الاپاتتا» بولماق (ماتاي 24:21، 42).
a كيەلى كىتاپتا بىرنەشە ەسىمى بولعان باسقا ادامدار جايلى دا ايتىلعان. ماسەلەن، جاقىپ يسرايل دەپ، ەلشى پەتىر شيمون، ال تادەي بولسا جاقىپ ۇلى ياھۋدا دەپ تە اتالعان (مۇسانىڭ 1-جازباسى 49:1، 2؛ ماتاي 10:2، 3؛ مارقا 3:18؛ ەلشىلەردىڭ ىستەرى 1:13).