AARLERINAR­TOQ: Biibilip an­nersaa papyrusinut aam­ma pergamentinut al­lan­neqarlunilu al­laq­qin­neqar­poq. * (2 Timotheusi 4:13) Taak­ku Biibilimik qanoq aarlerinar­torsior­titsip­pat?

Papyrusi aliasuararsuuvoq, qalipaataa kusanaal­lipal­lat­tar­poq asiupal­lat­tarlunilu. Egyptologit Richard Parkinson aam­ma Stephen Quirke ima oqar­put: “Papyrusi naggataatigut amul­lar­nin­ngorsin­naal­lunilu pujualan­ngorsin­naavoq. Imusaq toq­qugaq isugutseruni oqus­sin­naal­lunilu asiusin­naavoq. Aam­ma kik­kaasunit sul­liner­nil­luun­niit nerior­neqarsin­naavoq, as­saan­neqarsimagaangamilu ingam­mik termit­tinit nerior­neqar­tar­poq.” Papyrusit ilaat nas­saarineqar­tut qaamasumiileramik isugutseramil­luun­niit asiupal­lap­put.

Pergamenti papyrusimit nin­nguneruvoq, paaril­luar­neqan­ngik­kunili imaluun­niit as­sut kis­sar­tumut, isugutat­tumut qaamasumul­luun­niit inis­sin­neqaraangami asiujar­tor­tar­poq. * Pergamenti aam­ma sul­liner­nit nerior­neqar­tar­poq. Atuak­kami Everyday Writing in the Graeco-Roman East-imi al­las­simavoq “al­lagatoq­qat piujuar­nerat qaqutigoor­toq”. Biibili asiusimasuup­pat tusarlius­saa aam­ma an­naaneqas­sagaluar­poq.

BIIBILI QANOQ PIUJUAR­TOQ: Juutit inatsisaat naaper­torlugu kun­ngit tamarmik Biibilip atuagar­tai siul­liit tal­limat ‘nam­mineq pis­satik al­laq­qit­tar­tus­saavaat’. (5 Mosesi 17:18) Tamatuma saniatigut inuus­sutis­sarsiutigalugu al­laq­qiisar­tut suliaat amerlangaarmata kristumiut siul­liit nalaan­ni Israelimi al­laal­lu Makedoniami synagogini tamani Al­lak­kat Il­ler­nar­tut pigineqar­put! (Lukasi 4:16, 17; Apustilit Suliaat 17:11) Biibilimik al­lagatoq­qat qanoq piujuarsin­naagamik?

Testamentitaaq pil­lugu ilisimatooq Philip W. Comfor­t ima oqar­poq: “Juutit al­lak­kat imusat Al­lak­kanik Il­ler­nar­tunik imal­lit tam­matsaaliniarlugit qum­muat­tamut ilisar­paat.” Kristumiut aam­ma taamaalior­tarsimagunar­put. Taamaat­tumik Biibilimik al­lagatoq­qat ilaat qum­muat­tamiit­tut nunanilu paner­torujus­suar­ni qaarusun­ni taar­tuniit­tut nas­saarineqar­tar­put.

INER­NILIINEQ: Biibilimik al­lagatoq­qat tuusintil­lit – ilaat ukiut 2.000-t sin­nerlugit pisoqaas­susil­lit – ul­loq man­na tikil­lugu pigineqar­put. Al­lanik al­lagatoq­qanik taama pisoqaatigisunik amerlatigisunil­lu nas­saar­toqar­nikuun­ngilaq.