Nge kele mosi na kati ya bamilion ya bantu yina kena kukutana na bisumbula yina kekatukaka na kubeba ya klima? Bisumbula yina kekatukaka na kubeba ya klima mpe mambu ya mpasi yina yakebimisaka, kekuizaka na mitindu yina mesuasana. Mbala mingi, mipepe ya ngolo yina bakebokidilaka typhons, cyclones, mpe tornades kebimisaka bivonza ya nene lokola kufuluka ya maza, bamvula ya ngolo, to mipepe yina kebebisaka bima. Mvula ya ngolo lenda tolula ntoto, mpe mipepe ya ngolo lenda pedisa tiya yina kebebisaka bima. Kukondua mvula, shalere ya ngolo, mpe mipepe ya ngolo na nsungi ya madidi ya ngolo lenda bimisa mpe bivonza ya nene.

 Na bisika mingi na yinza, bivonza yina kekatukaka na kubeba ya ngolo ya klima kena kubuelama kaka mpe yakena kusalama ntangu nionso. Lapolo mosi ya Fédération internationale des Sociétés de la Croix-Rouge et du Croissant-Rouge memonisa ti ntalu ya “bantu mingi yina kena kukutana na bivonza yina kebimaka yau mosi kena kutatamana kubuelama. Lokola bankuka ya maza kena kubuelama, mipepe ya ngolo mpe nsungi ya tiya, luzingu ya bantu mpe ya bibulu kena kukuma na kivonza. Yau yina, konso mvula bamilion ya bantu mpe bibulu kena kutina bisika bakevuandaka samu na kukuenda kuvuanda bisika yankaka.”

 Ntangu bisumbula yango kesalamaka, bantu keniokuamaka kaka ve na nzutu, kasi mpe na makanisi. Balenda zimbisa bima na bau, bayinzo na bau, to ata mpe bantu yina bakezolaka mingi na lufua.

 Kana nge mekutana na kivonza yina kekatukaka na kubeba ya klima, Biblia lenda sadisa nge samu nge kanga ntima. Yamepesa lukindusu, kivuvu, mpe malongi ya mfunu, yina mesadisa bantu mingi yina kutanaka na bisumbula yina kekatukaka na kubeba ya klima. (Baroma 15:4) Yakena kupesa diaka bamvutu na kiuvu yina ketungisaka bantu mingi, na kifuani: Samu na yinki Nzambi kena kubika mambu ya mutindu yina salama? Yandi kena kupesa munu kitumbu?

 Biblia melonga beto ti Nzambi ve kebimisaka bampasi yina bantu kena kukutana na yau. Yakena kukindisa beto na bampova yayi: ‘Nzambi lenda mekama ve na mambu ya yimbi, mpe yandi mosi yandi kemekaka ve ata muntu mosi.’ (Yakobo 1:13) Yazola monisa ti yandi ve muntu kebimisaka bisumbula yina kekatukaka na kubeba ya klima, yina kena kusala bantu mpasi bubu yayi.

 Biblia kele na masolo yina memonisa ti na maluaku yankaka, Nzambi sadilaka bima ya kilendo yina yandi mesalaka samu na kupesa bantu kitumbu. Kasi mambu yango suasanaka mpenza na bisumbula yina baklima kena kubimisa bubu yayi, yina kekuizaka na kintulumukina, kondua kukebisa bantu, mpe yakekuminaka bantu nionso, yavuanda bantu ya mbote mpe bantu ya yimbi. Nzokande, masolo ya Biblia kena kumonisa ti Nzambi vuandaka tanina ntangu nionso bantu yina salaka diambu ve, yandi vuandaka kebisa ntete bantu, mpe yandi vuandaka sasila mfunu yina yandi kena kusala diambu yango. Na kifuani, Nzambi sasilaka mfunu yina yandi nataka Nkuka ya maza na yinza ya mvimba na ntangu ya Noa, yandi kebisaka ntete bantu, mpe yandi taninaka Noa mpe bantu ya dibuta na yandi.—Kuyantika 6:13; 2 Piere 2:5.

 Samu na kuzaba mutindu beto mezabila ti bisumbula yina kebimaka yau mosi kele ve kitumbu ya Nzambi, tala disolo “Biblia elobi nini mpo na makama oyo ebimaka yango moko?”

 Biblia memonisa ti Yehova a Nzambi ketudilaka bantu dikebi mpe yandi kekukitulaka na kisika na bau. Tadila baverse yayi melanda ya kukindisa.

•   Yezaya 63:9: ‘Na ntangu nionso yina bavuandaka mona mpasi, yavuandaka pesa [Nzambi] mpasi.’

   Nsasulu na yau: Yehova kemonaka mpasi ntangu yandi kemonaka bantu kena kuniokuama.

•   1 Piere 5:7: ‘Yandi ketudilaka beno dikebi.’

   Nsasulu na yau: Yehova kekitungisaka mingi samu na mambote na nge.

 Yehova kesadisaka beto samu yandi kekipeke beto mpe yandi kekukitulaka na kisika na beto. Yandi kekindisaka beto na nzila ya malongi ya Biblia mpe yandi mepesa nsilulu ti na bilumbu kena kuiza, bisumbula yina kekatukaka na kubeba ya klima kevuanda diaka ve.—2 Bakorinto 1:3, 4.

 Biblia memonisa ti Yehova melaka ‘kupesa beto luzingu ya mbote na bilumbu kena kuiza mpe kivuvu.’ (Yeremia 29:11) Yandi kele na nsatu bantu baka luzingu na ntoto yina kekuma paradiso, kisika yina bakebanga diaka ve bisumbula yina kekatukaka na kubeba ya klima.—Kuyantika 1:28; 2:15; Yezaya 32:18.

 Nzambi kesala yau na nzila ya Kimfumu na yandi, yina kele guvernema ya dizulu yina ketuadusua na Yesu. (Matayo 6:10) Yesu kele na nduenga mpe kilendo yina mefuana samu na kupekisa bisumbula yina kekatukaka na kubeba ya klima. Ntangu Yesu vuandaka na ntoto, yandi monisaka ti yandi kele na kilendo ya kupekisa mupepe to bisumbula yina klima kebimisaka. (Marko 4:37-41) Yandi keyala na mayele mpe na nduenga, yandi kelonga bantu mutindu ya kutanina maza, mfinda, mupepe samu babebisa yau ve. (Yezaya 11:2) Na yinsi ya lutuadusu ya Yesu, klima kebimisina diaka ve bantu bisumbula.

 Nge lenda kukiyuvusa: ‘Yinki ntangu Yesu kesadila kilendo na yandi samu na kutanina klima?’ Samu na kubaka mvutu na kiuvu yango, tala disolo “Ntango nini Bokonzi ya Nzambe ekoyangela mabele?”

 Malongi ya Biblia lenda sadisa nge tekila kisumbula yina kebimaka na kubeba ya klima salama, na ntangu yamesalama, mpe na manima na yau.

•   Tekila kisumbula salama: Kukibongisa samu na kusala diambu kondua kuvingila.

   Yina Biblia metuba: ‘Muntu ya kukenga kemonaka kivonza mpe yandi kesuamaka, Kasi bantu yina mekondua nzayilu kekuendaka kaka na ntuala mpe bakekutanaka na bampasi.’—Bingana 22:3.

   Nsasulu na yau: Vuanda ya kukenga samu na kuzaba bisumbula yina lenda bima na kisika nge kevuandaka samu nge vuanda na dikoki ya kusala mambu na nsualu mpe kutanina dibuta na nge.

   Diambu yina salamaka: “Kilumbu mosi beto vukaka na tiya mosi yina bimaka na mfinda, beto kukibongisaka samu na yau. Beto vuandaka na basaki na beto ya bima yina beto bongisaka samu na bisumbula. Beto vuandaka na bilongo na beto. Beto vuandaka na bilele. Nzinga nzinga na beto, bantu vuandaka zaba ve yinki basala, mpe bavuandaka diaka ve na makanisi ya puelele. Kasi beto vuandaka na nionso yina beto vuandaka na yau nsatu, mpe munu kele na butondi mingi samu na yau!”—Tamara, California, États-Unis.

•   Ntangu yamesalama: Tula makanisi na mambu yina meluta mfunu.

   Yina Biblia metuba: ‘Ata ntangu muntu kele na bima mingi, luzingu na yandi katuka ve na bima yina yandi kele na yau.’—Luka 12:15.

   Nsasulu na yau: Luzingu kele na mfunu kuluta bima ya kinsuni yina beto kele na yau.

   Diambu yina salamaka: “Ntangu mupepe ya ngolo yina bakebokidilaka Typhon Lawin b bebisaka yinzo na beto, munu vuandaka ve na dikoki ya kukanisa mbote diambu yina lombamaka munu sala. Kasi diambu mosi yina munu salalaka kele, munu sambilaka Yehova Nzambi na ntima ya mvimba. Munu kuizaka bakusa ti beto zimbisaka kaka bima ya kinsuni, kasi luzingu na beto ve.”—Leslie, Philippines.

•   Na manima ya kisumbula: Kanisa mambu ya bubu yayi, kasi ve yina meluta.

   Yina Biblia metuba: ‘Beno kukitungisa ve samu na kilumbu yina kelanda, samu kilumbu yina kelanda kevuanda na mitungisi na yau. Konso kilumbu kevuandaka na bampasi na yau.’—Matayo 6:34.

   Nsasulu na yau: Kukitungisa ve kuluta ndilu samu na mambu ya mpasi yina kekuiza na ntuala.

   Diambu yina salamaka: “Na manima ya mupepe ya ngolo na nkumbu ya Irma, beto bikaka yinzo na beto yina fulukaka na maza, yalombaka munu baka banzengolo mingi kuluta na ntuala, mpe munu tungisamaka na makanisi. Munu mekaka kulanda malongi ya Biblia ya kumanga kukitungisa samu na kilumbu kelanda. Munu monaka ti na lusadusu ya Yehova, munu kangaka ntima na mambu mingi yina kutu munu kanisaka ve.”—Sally, Floride, États-Unis.

 Samu na kuzaba mambu yankaka ya kusala, tala disolo “Ntango likama ebimi—Makambo ya kosala mpo na kobatela bomoi.”