Kana Bupolofita Bobubulela za Mesia Bubonisa Kuli Jesu Neli Yena Mesia?
Kalabo ya Bibele
Eni. Jesu hanaali fa lifasi, naatalelelize bupolofita bobuñata bobubulela za “Mesia yena Mueteleli,” yanaakaba “Mupilisi wa lifasi.” (Daniele 9:25; 1 Joani 4:14) Mane Jesu naazwezipili kutaleleza bupolofita bobubulela za Mesia niha sashwile.—Samu 110:1; Likezo 2:34-36.
Linzwi la “Mesia” litalusañi?
Linzwi la Siheberu la Ma·shiʹach (Mesia) ni linzwi la Sigerike leliswana ni lona la Khri·stos (Kreste) kaufelaa ona atalusa “Yatozizwe.” Kacwalo, kubulela kuli “Jesu Kreste” ki kutalusa kuli “Jesu Yatozizwe,” kamba kuli “Jesu yena Mesia.”
Mwa linako zene iñolwa Bibele, batu hañata nebatoziwanga ka kuseliwa oli fa toho hane bafiwa situlo sesiipitezi. (Livitike 8:12; 1 Samuele 16:13) Jesu naatozizwe ki Mulimu kuli abe Mesia, ili situlo sesituna. (Likezo 2:36) Nihakulicwalo, Mulimu naasika toza Jesu ka oli, kono naamutozize ka moya okenile.—Mateu 3:16.
Kana bupolofita bobubulela za Mesia nebukona kutalelezwa ki batu babañata?
Batili. Sina feela sinyatela sa munwana hasikona kutaluhanya mutu kwa batu babañwi, kutalelezwa kwa bupolofita bwa mwa Bibele ni kona kuama feela ku Mesia alimuñwi kamba Kreste. Nihakulicwalo, Bibele ilulemusa kuli “bo Kreste ba buhata ni bapolofita ba buhata bakataha mi bakafa lisupo zemaata ni kueza misebezi yekomokisa, kuli haiba kukonahala, bakeluse nihaiba bona baketiwa.”—Mateu 24:24.
Kana Mesia naakabonahala kwapili?
Batili. Bibele neipolofitile kuli Mesia naakasimuluha mwa lusika lwa Mulena Davida wa Isilaele. (Samu 89:3, 4) Kono litaba zebonisa masika a Majuda kuzwa feela kwamulaho kuto fita mwa mazazi a Davida nese libile siyo, mi kubonahala kuli nelisinyizwe ka nako yeo Maroma nebatuzi muleneñi wa Jerusalema ka 70 C.E. a Kuzwa feela nako yeo, hakuna mutu yanaaka kona kubulela kuli naasimuluha mwa lusika lwa silena lwa Davida kusina litaba zeo. Kono ka nako ya bukombwa bwa Jesu bwa fa lifasi, litaba zeo nelili teñi, mi nihaiba lila zahae nelipalezwi kuhanyeza taba ya kuli naasimuluha mwa lusika lwa Davida.—Mateu 22:41-46.
Ki bupolofita bobukai bobufumaneha mwa Bibele bobubulela za Mesia?
Hakukonahali kutalusa palo luli ya bupolofita bobubulela za Mesia. Ka mutala, bupolofita bobubulela za Mesia bukona kubaliwa ka kushutana-shutana, mane nihaiba mwa mañolo abulela ka kunonga ka za Mesia. Bupolofita bobuñozwi kwa Isaya 53:2-7 butalusa litaba lisikai zeshutana ka za Mesia. Babañwi bakona kubala kuli litaba kaufela zebulezwi kwa liñolo leo ki bupolofita bulibuñwi, kono babañwi bona bakona kuunga taba ni taba sina bupolofita bobubulela za Mesia.
Bupolofita bobuñwi bobubulela za Mesia bone butalelelizwe ki Jesu
Bupolofita |
Liñolo |
Talelezo |
|---|---|---|
Naasimuluhile ku Abrahama |
||
Naali muikulu wa Isaka mwanaa Abrahama |
||
Naapepezwi mwa lusika lwa Isilaele lwa Juda |
||
Naazwa mwa lusika lwa silena lwa Mulena Davida |
||
Naapepilwe ki mwalyanjo |
||
Naapepezwi mwa Betelehema |
||
Naafilwe libizo la Emanuele b |
||
Naapepezwi mwa lubasi lolushebile |
||
Banana babanyinyani nebabulailwe ka nako yapepwa |
||
Naabizizwe kuzwa kwa Egepita |
||
Naabizizwe Munazareta c |
||
Numwana naaitangetile pili ku yena |
||
Naatozizwe sina Mesia ka 29 C.E. d |
||
Mulimu naapakile kuli Mesia ki Mwanaa hae |
||
Naatukufalezwi ndu ya Mulimu |
||
Naabile mushaeli wa taba yende |
||
Bukombwa bwahae mwa Galilea nebubile liseli lelituna |
||
Naaezize limakazo sina Mushe |
||
Sina Mushe, naabulezi litaba zezwa ku Mulimu |
||
Naafolisize batu babañata bane bakula |
||
Naasika eza lika kuli ahohe mamelelo ya batu ku yena |
||
Naabonisize mukekecima kwa batu bane banyandile |
||
Naabonisize katulo yelukile ya Mulimu |
||
Naali Muelezi Yomunde |
||
Naashaezi libizo la Jehova |
||
Naabulezi ka kuitusisa liswanisezo |
||
Naali Mueteleli |
||
Batu babañata nebasika lumela ku yena |
||
Naabile sina licwe la sitataliso |
||
Naahanilwe ki batu |
||
Naatoilwe kusina libaka |
||
Naakeni mwa Jerusalema sina mulena inzaa pahami fa mbongolo |
||
Naalumbilwe ki banana |
||
Naatile ka libizo la Jehova |
||
Naabetekilwe ki mulikanaa hae yanaasepile |
||
Naabetekilwe ka lishekele za silivera ze 30 e |
||
Balikani bahae neba muyubekile |
||
Lipaki za buhata neli mutamile litaba za buhata |
||
Naakuzize fapilaa bane bamutameleza litaba |
||
Naakwezwi mati |
||
Naanatakilwe mwa toho |
||
Naashapakilwe |
||
Naasika hanyeza bane bamunataka |
||
Baeteleli ba muuso nebaswalisani hamoho kumulwanisa |
||
Mazoho ni mahutu ahae naakokotezwi fa kota |
||
Batu nebaikabezi liapalo zahae ka loto |
||
Naabalezwi kwa baezalibi |
||
Naasheunuzwi |
||
Naanyandezi baezalibi |
||
Nekubonahala inge kuli Mulimu naamuyubekile |
||
Naafilwe vinega ni zebaba kuli anwe |
||
Naashwile linyolwa pili asika shwa kale |
||
Naabeile moya wahae mwa mazoho a Mulimu |
||
Naafanile bupilo bwahae |
||
Naafile bupilo bwahae sina tiululo kuli aliulule libi za batu |
||
Masapo ahae naasika lobiwa |
||
Naatabilwe |
||
Naabulukilwe hamoho ni babafumile |
||
Naazusizwe kwa bafu |
||
Mubeteki naayolisizwe |
||
Naayo ina kwa lizoho la Mulimu la bulyo |
a Hatiso yebizwa McClintock and Strong’s Cyclopedia ibulela kuli: “Kusina kukakanya, litaba zebonisa masika a Sijuda ni mabasi abona nelisinyizwe ka nako yeusinyiwa muleneñi wa Jerusalema, isiñi ka nako yeñwi kwamulaho.”
b Mwa Siheberu, libizo la Emanuele litalusa kuli “Mulimu Uinzi ni Luna,” mi litalusa hande musebezi wanaapetile Jesu ka kuba Mesia. Kubateñi kwahae fa lifasi ni misebezi yanaaezize nelibonisa kuli Mulimu naali ni batanga bahae.—Luka 2:27-32; 7:12-16.
c Kubonahala kuli linzwi la “Munazareta” lisimuluha fa pulelo ya Siheberu ya neʹtser, yetalusa “kushoshela.”
d Kuli mufumane litaba zeñata za bupolofita bwa mwa Bibele bobubonisa kuli Mesia naakabonahala ka 29 C.E., mubone taba yeli, “Ka M’o Bupolofita bwa Daniele Bu Polofitela za ku Taha kwa Mesiya.”
e Bupolofita bo, bufumaneha mwa buka ya Zakaria, kono muñoli wa Bibele Mateu ubutalusa kuli ki “manzwi anaabulezwi ka mupolofita Jeremia.” (Mateu 27:9) Kubonahala kuli buka ya Jeremia fokuñwi neiingiwa kuba yona yapili kwa Mañolo anaabizwa “Bapolofita.” (Luka 24:44) Mi kubonahala kuli Mateu naabizize mañolo ao kaufela kuli “Jeremia,” ili kukopanyeleza cwalo ni buka ya Zakaria.
Hape Mwendi Mwakona Kutabela Litaba Ze
MUZUHE!
Ze I Bulela Bibele ka za Mesia
Kana mwa ziba kuli Bibele ne i polofitile kuli Mesia naa ka shwa a si ka feleleza musebezi wa hae?
MUZUHE!
Musali wa Mujuda U Talusa Libaka ha Naa Nyakisisize Sinca Tumelo ya Hae
Ki bupaki mañi bo ne bu kolwisize bo Racquel Hall kuli Jesu ne li yena mesia ye ne ba nyolelwa hahulu ku ziba?
