Mu ye kwa litaba za mwahali

Mu ye kwa litaba za mwahali

PUISANO | NI FAN YU

Mupangi wa Liprogilamu za fa Kompyuta Utalusa Libaka Halumela ku Mulimu

Mupangi wa Liprogilamu za fa Kompyuta Utalusa Libaka Halumela ku Mulimu

DOKOTA FAN YU naakalile kuituta lipalo kwa China Institute of Atomic Energy, bukaufi ni Beijing. Ka nako yeo naasalumeli kuli Mulimu uteñi, mi naalumela kuli lika nelitile ka kuipilaula. Kono cwale Dokota Yu salumela kuli Mulimu ki yena yabupile zepila. Ba Magazini ya Muzuhe! nebamubuzize za tumelo yahae.

Hamulutaluseze ka bukuswani za simuluho yamina.

Nenipepilwe ka silimo sa 1959 mwa tolopo ya Fuzhou, ili mwa provinsi ya Jiangxi, mwa China. Haneninani lilimo ze 8, naha yaluna neikopana ni miinelo yenetahisizwe ki licinceho zetuna zeama lipuso za naha yeo. Bo ndate bane basebeza sina manjinela mwa musebezi wa buyahi, nebakenyizwe musebezi wa kuyo yaha njanji mwa lihalaupa lene liinezi kwahule ni kone lupila. Ka lilimo zeñata, bo ndate nebalupotelanga feela hañwi ka silimo. Ka nako yeo, nenipila ni bo ma bane basebeza sina muluti fa sikolo sesiñwi. Mane nelupila fa sikolo sene basebeleza ku sona bo ma. Ka silimo sa 1970, lwatutela mwa munzi wa Liufang, mi ka nako yeo, nekunani bubotana mwa munzi wo, mi lico nelisafumanehi hande.

Lubasi lwamina nelulumelañi?

Bo ndate nebasatabeli bulapeli kamba kuikenya mwa litaba za lipuso za naha. Bo ma nebali mwa bulapeli bwa Sibuddha. Kwa sikolo, nenilutilwe kuli bupilo nebutile ka kuipilaula, mi nenilumezi zene banilutile baluti baka.

Ki kabakalañi hane mutabela hahulu lipalo?

Nenitabela hahulu lipalo kakuli liama kubatisisa niti ka kunyakisisa litaba zeñwi zekolwisa. Ka silimo sa 1976, neniile kwa yunivesiti ili hamulaho wa kutimela kwa mutu yanaatahisize licinceho mwa naha, yabizwa Mao Tse-tung. Mi kwateñi, naketa kuituta lipalo. Hase nibile ni pepa yetuna yenebonisa kuli nipasize hande hahulu mwa lipalo, musebezi waka wapili neli wa kuezanga lipatisiso mwa lika zekona kutahisa maata akona kuitusiswa kwa lika zeñwi.

Nemuikutwile cwañi lwapili ka za Bibele?

Ka silimo sa 1987, nataha mwa United States kuto ituta lituto za budokota fa Texas A&M University. Neniziba kuli mwa America, batu babañata balumela ku Mulimu mi babalanga Bibele. Hape neniutwile kuli mwa Bibele kunani litaba zende zetusa, kacwalo, nabona kuli niswanela kuibala.

Lituto za mwa Bibele neliutwahala kuli zatusa luli. Kono litaba zeñwi nelili taata kuliutwisisa, kacwalo natuhela kubala Bibele.

Takazo yamina ya kubala Bibele hape neitile cwañi?

Neli lwapili kuutwa kuli kunani Mubupi, kacwalo naikatulela kuikezeza patisiso fa taba yeo

Ka silimo sa 1990, napotelwa ki yomuñwi wa Lipaki za Jehova mi anibonisa zeibulela Bibele ka za bupilo bobunde bobakapila batu kwapili. Paki yo alukisa kuli batu bababeli babanyalani batahe kuto nitusa kuutwisisa Bibele. Hamulaho, musalaa ka Liping, yanaaluta tuto ya fizikisi fa sikolo sesiñwi sesipahami mwa China ili yo ni yena naasalumeli kuli Mulimu uteñi, akalisa kuituta Bibele. Neluitutile zeibulela Bibele ka za mone bukalezi bupilo. Neli lwapili kuutwa kuli kunani Mubupi, kacwalo naikatulela kuikezeza patisiso fa taba yeo.

Nemuezize cwañi patisiso yeo?

Kabakala kuli neniitutile lipalo, nenilutilwe mwakuezeza lipatisiso kuli nizibe zekona kutahisa kuli lika zeñwi liezahale. Hape neniitutile kuli lika kuli litahe ka kuipilaula, kuswanela kuba ni liprotini. Kacwalo, nakalisa kueza patisiso kuli nizibe haiba nji liprotini zakona kuitahela feela ili zona. Liprotini ki zeñwi za lika zetatezani hahulu, mi liselusi zepila zakona kuba ni liprotini zeñata za mifuta-futa ili zesebelisana hande hahulu. Sina mobalemuhezi babañata, nilemuhile kuli kutaata hahulu kamba hakukonahali feela kuli protini iitahele feela isali yona! Mwa tuto ya kuli lika nelitile ka kuipilaula, hakuna taba yenikolwisize kuli lika zetatezani cwalo zakona kuitahela feela ili zona, kamba kutahisa kuli nto yeñwi ikale kupila kusina protini ku yona. Ku na, lika kaufela nelinikolwisize kuli kunani Mubupi.

Ki lika mañi zene mikolwisize kuli Bibele izwa ku Mulimu?

Hane nizwelelapili kuituta ni Lipaki za Jehova, neniitutile kuli mwa Bibele kunani bupolofita bobuñata bobutalelelizwe. Hape nakala kutusiwa ki likuka za mwa Bibele. Puzo yene nibuzanga ki ya kuli, ‘Bañoli ba Bibele bane bapilile lilimo zeñata kwamulaho koo, nebakonile cwañi kuñola manzwi a butali ili atusa ni kacenu?’ Hanyinyani-hanyinyani, nalemuha kuli Bibele ki Linzwi la Mulimu.

Ki lika mañi zezwelapili kumikolwisa kuli kunani Mubupi?

Haninyakisisa lika zeñata zepila, hanikakanyi nihanyinyani kuli kunani Mubupi. Ka nako ya cwale, nipanganga liprogilamu za fa kompyuta, mi hañata nikomokiswanga ka mo booko bwaluna bufitela kwahule-hule liprogilamu zeo za fa kompyuta. Ka mutala, buikoneli bwa booko bwaluna bwa kuutwisisa maikuto a mutu ka nako yabulela, bwakomokisa. Buñata bwaluna lwakona kuutwisisa ka bunolo zabulela mutu, nihaikaba kuli hafezi hande zabulela, waseha, wahotola, ubulela ka sikukuma, ubulela puo yesi yahae, ubulelela mwa sibaka mokunani lilata, kamba ubulela fa luwaile inze kusautwahali hande zebulelwa. Mukona kuunga kuli buikoneli bobucwalo habusika ipitela. Kono batu babapanganga liprogilamu za fa kompyuta bona baziba kuli buikoneli bo, buipitezi hahulu. Kakuli nihaiba progilamu ya fa kompyuta yepangilwe ka mulelo wa kuli izibe maikuto a mutu yabulela ifitiwa hahulu-hulu ki booko bwa mutu.

Ka kushutana ni likompyuta zeipitezi, booko bwaluna bwakona kuziba mwaikutwela mutu, kuziba puo yahae, ni kuziba mutu yabulela ka moliutwahalela linzwi lahae. Babapanganga liprogilamu za fa kompyuta basweli kueza lipatisiso ka mo likompyuta likona kulikanyiseza buikoneli bwa mutu bwa kuutwisisa maikuto a mutu yabulela. Niikolwisize kuli habaeza cwalo, basweli kuituta misebezi yaezize Mulimu.