Enda ku bidi'mo

Le Bupolofeto Butala Padi Meshiasa Bulombola’mba Yesu Ye Meshiasa?

Le Bupolofeto Butala Padi Meshiasa Bulombola’mba Yesu Ye Meshiasa?

Bilondolola Bible

 En-en. Yesu paādi pano pa ntanda, wāfikidije bupolofeto buvule butala padi “Meshiasa Mutangidiji,” mwine wādi wa kwikala “Umpandiji wa ino ntanda.” (Danyele 9:25; 1 Yoano 4:14) Nansha ke pāfwile Yesu, wāendelele kufikidija bupolofeto butala padi meshiasa.—Ñimbo ya Mitōto 110:1; Bilongwa 2:34-36.

 Le kishima “Meshiasa” kishintulula bika?

 Kishima kya Kihebelu Ma·shiʹach (Meshiasa) ne kishima kidingakene nakyo kya Kingidiki Khri·stos (Kidishitu), abyo byonso bishintulula’mba “Mushingwe Māni.” Nanshi dijina “Yesu Kidishitu” dishintulula’mba “Yesu Mushingwe Māni,” nansha “Yesu Meshiasa.”

 Mu bitatyi byāsonekelwe Bible, divule dine muntu pa kushingwa māndi bādi bamupungulwila māni pa mutwe mwanda wa kwingila mwingilo wa pa bula. (Bene Levi 8:12; 1 Samwele 16:13) Yesu bāmushingile māni kudi Leza, wāikala ke Meshiasa​—kyepelo kya lupusa lukatampe. (Bilongwa 2:36) Inoko, pa kyaba kya kushinga Yesu māni eshiñwanga’a, Leza wāmushingile’o na mushipidi ujila.​—Mateo 3:16.

 Le i bantu bavule badi ba kufikidija bupolofeto butala padi Meshiasa?

 Aa. Monka mobayukilanga muntu kupityila ku mishiko ya ku minwe, bupolofeto bwa mu Bible bwadi bwa kufikidila’nka padi Meshiasa umo kete, nansha Kidishitu. Inoko Bible udyumuna’mba, “kukatamba Bakidishitu ba bubela ne bapolofeto ba bubela kadi bakalonga biyukeno bikatampe ne bintu bya kutendelwa amba, shi bibwanika, bongole enka ne batongwe bene.”​—Mateo 24:24.

 Le Meshiasa ukamweka mu mafuku a kumeso?

 Aa. Bible wālaile amba Mashiasa wadi wa kutamba ku lutundu lwa Davida mulopwe wa Isalela. (Ñimbo ya Mitōto 89:3, 4) Inoko, bilembwa bya musuku wa Bayuda bya kushilwila pa Davida byājimine, mobimwekela byāonakanibwe kitatyi kyobāonakenye Yesusalema kudi bene Loma mu 70 Yesu Ke Mwiye. a Tamba mu kine kitatyi’kya, i kutupu muntu ubwanya kuleta bukamoni bulombola’mba i wa ku kisaka kya mulopwe Davida. Ne kadi, bilembwa bya musuku byobyā’ko mu kitatyi kya Yesu, enka ne balwana nandi kebābwenyepo kupatana’mba i wa ku lutundu lwa Davida.—Mateo 22:41-46.

 Le mu Bible mudi bupolofeto bunga bwisambila padi Meshiasa?

 I bikomo kutela buvule bwine bwa bupolofeto butala padi Meshiasa. Kimfwa manwa a mwa kubadila bupolofeto abwanya kwishila, enka ne bisonekwa bisambila padi Meshiasa. Kisonekwa kya Isaya 53:2-7 kinena myanda mivule ya bupolofeto butala padi Meshiasa. Bantu bamo babwanya kubala bino bosonekwa byonso bu bupolofeto bumo, ino bakwabo nabo babwanya kumona mwanda ne mwanda bu bupolofeto pabula.

 Bupolofeto bumobumo butala padi Meshiasa bwāfikidile padi Yesu

Bupolofeto

Pobudi

Kufikidila

Lutundu lwa Abalahama

Ngalwilo 22:17, 18

Mateo 1:1

Lutundu lwa Izake mwanā Abalahama

Ngalwilo 17:19

Mateo 1:2

Mubutulwe ku kisaka kya bwine Isalela kya Yuda

Ngalwilo 49:10

Mateo 1:1, 3

Wa ku musuku wa Mulopwe Davida

Isaya 9:7

Mateo 1:1

Mubutulwe na mujike

Isaya 7:14

Mateo 1:18, 22, 23

Mubutwilwe mu Betelema

Mika 5:2

Mateo 2:1, 5, 6

Wāityilwe bu Emanyuele b

Isaya 7:14

Mateo 1:21-23

Wābutwilwe mu kisaka kilanda

Isaya 53:2

Luka 2:7

Bana batyetye bāipailwe aye pa kubutulwa

Yelemia 31:15

Mateo 2:16-18

Wāityilwe atambe mu Edipito

Hosea 11:1

Mateo 2:13-15

Wāityilwe bu mwine Nanzala c

Isaya 11:1

Mateo 2:23

Wātangidilwe na mukendi

Malaki 3:1

Mateo 11:7-10

Wāshingilwe māni ke Meshiasa mu 29 Y.M. d

Danyele 9:25

Mateo 3:13-17

Leza wāmwityile bu wandi Mwana

Ñimbo ya Mitōto 2:7

Bilongwa 13:33, 34

Bupyasakane mwanda wa njibo ya Leza

Ñimbo ya Mitōto 69:9

Yoano 2:13-17

Musapudi wa myanda miyampe

Isaya 61:1

Luka 4:16-21

Busapudi bwandi mu Ngadilea i kitōkeji kikatampe

Isaya 9:1, 2

Mateo 4:13-16

Walonga bingelenge pamo bwa Mosesa

Kupituluka mu Bijila 18:15

Bilongwa 2:22

Wisamba milangwe ya Leza pamo bwa Mosesa

Kupituluka mu Bijila 18:18, 19

Yoano 12:49

Wābelwile babela

Isaya 53:4

Mateo 8:16, 17

Kākokelepo milangwe pādi

Isaya 42:2

Mateo 12:17, 19

Wāivwanine babimonya-malwa lusa

Isaya 42:3

Mateo 12:9-20; Mako 6:34

Wāmwekeje boloke bwa Leza

Isaya 42:1, 4

Mateo 12:17-20

Mudingidi Utendelwa

Isaya 9:6, 7

Yoano 6:68

Wāsapwile dijina dya Yehova

Ñimbo ya Mitōto 22:22

Yoano 17:6

Wāfundije na byelekejo

Ñimbo ya Mitōto 78:2

Mateo 13:34, 35

Mutangidiji

Danyele 9:25

Mateo 23:10

Bavule kēbamwitabijepo

Isaya 53:1

Yoano 12:37, 38

Dibwe dya kukukala

Isaya 8:14, 15

Mateo 21:42-44

Wāpelelwe na bantu

Ñimbo ya Mitōto 118:22, 23

Bilongwa 4:10, 11

Bāmushikilwe pampikwa mwanda

Ñimbo ya Mitōto 69:4

Yoano 15:24, 25

Wātwelele na ntumbo mu Yelusalema

Zekadia 9:9

Mateo 21:4-9

Watendelwa na bana

Ñimbo ya Mitōto 8:2

Mateo 21:15, 16

Waiya mu dijina dya Yehova

Ñimbo ya Mitōto 118:26

Yoano 12:12, 13

Waabwa na mulunda mukulupilwe

Ñimbo ya Mitōto 41:9

Yoano 13:18

Wapotejibwa ku bibese 30 bya ndalama e

Zekadia 11:12, 13

Mateo 26:14-16; 27:3-10

Balunda bāmunyemene

Zekadia 13:7

Mateo 26:31, 56

Bāmutūdile bukamoni bwa bubela

Ñimbo ya Mitōto 35:11

Mateo 26:59-61

Wāubile tala kumesa a bamusambila

Isaya 53:7

Mateo 27:12-14

Bāmupelēle mata

Isaya 50:6

Mateo 26:67; 27:27, 30

Bāmukupile ku mutwe

Mika 5:1

Mako 15:19

Bāmukupile nsonde

Isaya 50:6

Yoano 19:1

Kālongelepo kintu boba bādi bamukupila

Isaya 50:6

Yoano 18:22, 23

Bendeji ba ntanda bāmukutyīle kitumba

Ñimbo ya Mitōto 2:2

Luka 23:10-12

Bāmupopele makasa ne malu ku mutyi

Ñimbo ya Mitōto 22:16

Mateo 27:35; Yoano 20:25

Bantu bātele kivwalwa kyandi bubale

Ñimbo ya Mitōto 22:18

Yoano 19:23, 24

Wābadilwe mu bantu ba bubi

Isaya 53:12

Mateo 27:38

Wāfutulwilwe, wātukwa

Ñimbo ya Mitōto 22:7, 8

Mateo 27:39-43

Wāsusukile pa mwanda wa bantu ba bubi

Isaya 53:5, 6

1 Petelo 2:23-25

Wāmwekele bu mwelwe na Leza

Ñimbo ya Mitōto 22:1

Mako 15:34

Bāmupele vinyu ne ndulwe atome

Ñimbo ya Mitōto 69:21

Mateo 27:34

Wāivwene kyumwa kumeso kwa kufwa

Ñimbo ya Mitōto 22:15

Yoano 19:28, 29

Wāpele Leza mushipiditu wandi

Ñimbo ya Mitōto 31:5

Luka 23:46

Wāpēne būmi bwandi

Isaya 53:12

Mako 15:37

Wāletele kinkulwa kya kutalula bubi

Isaya 53:12

Mateo 20:28

Mikupa yandi keyātyumwinwepo

Ñimbo ya Mitōto 34:20

Yoano 19:31-33, 36

Bāmutapile

Zekadia 12:10

Yoano 19:33-35, 37

Wājīkilwe na mpeta

Isaya 53:9

Mateo 27:57-60

Wāsangwilwe mu bafwe

Ñimbo ya Mitōto 16:10

Bilongwa 2:29-31

Nzanzangi wāpingakanibwa

Ñimbo ya Mitōto 109:8

Bilongwa 1:15-20

Wāshikete ku kuboko kwa lundyo kwa Leza

Ñimbo ya Mitōto 110:1

Bilongwa 2:34-36

a McClintock ne dibuku dimo (Strong’s Cyclopedia) unena’mba: “Na bubine, mikanda ya bisaka bya Bayuda yāonakanibwe mu bonakani bwa Yelusalema, ke kumesopo kwa bonakani.”

b Kishima kya Kihebelu Emanyuele, kishintulula’mba “Leza Udi Netu,” kifunkila pa mwingilo wa Yesu wa bu Meshiasa. Kwiya kwawāile pano panshi ne mwingilo wandi, byālombwele amba Leza udi na batōtyi bandi.​—Luka 2:27-32; 7:12-16.

c Mobimwekela kishima “Nanzala” i kitambe ku kishima kya Kihebelu neʹtser, kishintulula’mba “mutombo.”

d Shi usaka kuyukila’ko bivule pa mbadilo ya bitatyi bya mu Bible byetukweshe tutane mwaka wa 29 Yesu Ke Mwiye, bu mwaka wāile Meshiasa, tala kishinte kinena’mba “Bupolofeto bwa Danyele Mobwālaile Kwiya kwa Meshiasa.”

e Buno bupolofeto budi mu mukanda wa Zekadia, ino Mateo mulembi wa Bible unena’mba bwānenenwe “kupityila kudi mupolofeto Yelemia.” (Mateo 27:9) Bimweka’mba mukanda wa Yelemia wādi kyaba kimo mubajiji mu mikanda mikwabo itwa bu “Bapolofeto.” (Luka 24:44) Mobimwekela Mateo wātelele “Yelemia” mwanda wa kwisambila pa ino mikanda yonso, mubadilwa ne mukanda wa Zekadia.