Yeqa uye kokuphakathi

Yeqa uye kokumunyethweyo

ISIHLOKO ESISEKUQALISENI

Kungaba Lomonakalo—Kuyini Ongakwenza Ukuze Usinde?

Kungaba Lomonakalo—Kuyini Ongakwenza Ukuze Usinde?

“Umsindo odabula indlebe waphosa wangilahla phansi. Intuthu yangena ngezikhala ezingenisa umoya ewofisini yethu njalo layo yaqalisa ukubamba umlilo.”​UJoshua.

Lezinsuku izindaba ezimayelana lokuzamazama komhlaba, iziphepho ezinkulu, omalwecatsha lokudubulana ezikolo seziphuma kakhulu. Kodwa kulomehluko omkhulu phakathi kokubala kanye lokuhlaselwa ngumonakalo. Kuyini ongakwenza nxa umonakalo ungakakwehleli, usukwehlele kumbe usudlulile ukuze usinde?

KUNGAKABI LOMONAKALO​—LUNGISELELA

UMONAKALO ungahlasela loba ngubani yikho kuqakathekile ukuthi ulungiselele ukuze usinde. Kodwa kugoqelani ukulungiselela?

  • Hlala ukulungele. Kumele uvume ukuthi umonakalo ungenzakala lokuthi wena kanye lemuli yakho lingaba sengozini. Kuyabe kuyibuthutha ukulungiselela ngemva komonakalo.

  • Dingisisa ukuthi yiwuphi umonakalo ongahlasela indawo ohlala kuyo. Woba zazi izindawo zokuphephela. Hlola indlela indlu yakho eyakhiwe ngayo lokuthi lapho ekhona kuvikelekile yini. Khipha izinto ezingabangela umlilo futhi ufake lemitshina ethungatha intuthu. Kumele untshintshe amabhathri akhona kanye ngomnyaka loba sikhathi sonke.

  • Hlala ulezinto eziqakathekileyo ozazisebenzisa. Nxa kungaba lomonakalo, amagetsi, amanzi, amafoni kanye lokokuhambisa kungaswelakala. Nxa ulemota zama ukugcina amafutha emota emanengi. Kumele uhlale ulokudla, amanzi kanye lesikhwama esilezinto eziqakathekileyo endlini yakho.​—Khangela ibhokisi elithi “ Ulakho Yini Okudingayo?

    Ukulungiselela linyathelo eliqakathekileyo elingasindisa ukuphila

  • Woba lamanamba efoni abangane bakho abahlala eduze lawe loba khatshana.

  • Hlalani likwazi lapho elizaqonda khona. Woba zazi izindlela eziseduze zokuphuma lapho okhona futhi tshela abantwabakho lokho okumele bakwenze nxa sekube lomonakalo esikolo. Kumele lihle litshelane izindawo elizahlangana kuzo. Iziphathamandla zikhuthaza ukuthi lihlale lisiya ezindaweni lezo liyimuli.

  • Zimisele lokunceda abanye okugoqela abagugileyo labagulayo.

USUKWEHLELE​—UNGAPHOLISI AMASEKO

UJoshua okukhulunywe ngaye ekuqaliseni uthi: “Kwathi kusiba lomlilo abantu abanengi abazange babelendaba, babetomatoma. Abanye babecitsha amakhompiyutha abanye bethela amanzi ezigubhini zabo. Omunye ubaba wathi: ‘Engxenye kumele sime.’” Lanxa abanye babedonsa inyawo uJoshua wamemeza wathi: “Kumele siphume lapha khathesi!” Esetsho njalo batshiya ababekwenza bamlandela. UJoshuwa wayelokhu ememeza esithi: “Nxa omunye angawa limvuse sihambeni. Sonke sizaphepha.”

  • Nxa kungaba lomlilo. Zama ukukhasa masinya uye phandle. Intuthu yenza kube nzima ukuthi ubone futhi abantu abanengi babulawa yikuyihogela. Tshiya zonke izinto zakho. Ukuphathana uzama ukudobha ezinye izinto kungakubulalisa.

  • Nxa kungaba lokuzamazama komhlaba. Ngena ngaphansi kwempahla yendlu eqinileyo kumbe weyame umduli ophakathi kwendlu. Ngemva kokuzamazama okukhulu kungaba lokuzamazama okuncane, yikho kumele uhle uphume phandle masinyane. Abantu abenza umsebenzi wokusiza abantu abehlelwe yingozi bangaphuza ukubuya ngakho zama ukunceda abanye nxa kusenza.

  • Nxa kungaba le-tsunami. Nxa amanzi esephumile elwandle, kumele ubalekele ezindaweni eziphakemeyo masinyane. Kumele uhle ubaleke ngoba kungabuya amagagasi alamandla kakhulu.

  • Nxa kungaba lesavunguzane kumbe isiphepho esikhulu. Phangisa uye ezindaweni ezivikelekileyo.

  • Nxa kungaba lesikhukhula. Phuma endlini elamanzi. Ungahambi phakathi kwamanzi njalo ungatshayeli lapho okulamanzi khona ngoba angabe elengcekeza lezingozi ezicatshileyo ezigoqela izibi, imigodi ekhamisileyo kanye lentambo zamagetsi eziwele phansi.

  • Ubukwazi yini ukuthi amanzi agelezayo angamamitha angu-0.6 ukuphakama angayithatha imota? Nxa kube lezikhukhula abantu abanengi bathathwa ngamanzi bezama ukutshayela phakathi kwawo.

  • Nxa iziphathamandla zingathi sisuke kumele silalele masinyane. Tshela abangane bakho lapho okhona ukwenzela ukuthi bangafaki ukuphila kwabo engozini bekudinga.

    Nxa iziphathamandla zingathi sisuke kumele silalele masinyane

  • Ubukwazi yini ukuthi ukubhala imilayezo efonini kungcono kakhulu kulokufona?

  • Nxa iziphathamandla zingasitshela ukuthi singaphumi ezindlini zethu kumbe lapho esikhona kumele silalele. Nxa kungachitheka amakhemikhali kumbe adubuke kumele lihlale endlini livale zonke izikhala leminyango kanye lamawindi. Lalelani izindaba ku-TV loba emsakazweni. Hlalani endlini iziphathamandla zize zitsho ukuthi liphume.

USUDLULILE​—HLALA UVIKELEKILE

Ukuze sizivikele emikhuhlaneni lasengozini, ake sihlole amanyathelo alandelayo:

  • Hlala labangane bakho nxa kusenza kulokuthi uhlale lezinye iziphepheli.

  • Gcina indawo ohlala kuyo ihlanzekile.

  • Sebenzisa impahla zokuzivikela nxa uklina. Nxa kusenza ungagqoka amaglavu, izicathulo eziqinileyo, ingwane yokuzivikela kanye lento yokuvala amakhala. Nanzelela intambo zamagetsi kanye lamalahle.

  • Yenzani elalijayele ukukwenza. Abantwabakho bafuna ukukubona uhlalisekile futhi ulethemba. Yenzani imisebenzi yesikolo, lidlale futhi lifunde iBhayibhili liyimuli. Ungalaleli kakhulu izindaba ezikhuluma ngomonakalo olehleleyo njalo ungabhodliseli kwabanye emulini. Lwamukele uncedo lwabanye njalo lawe uzimisele ukusiza abanye.

    Nxa umonakalo usudlulile, yenzani izinto elalijayele ukuzenza

  • Vuma ukuthi umonakalo ungenza ulahlekelwe. Uhulumende kanye labanye abanceda abehlelwe ngumonakalo banika abantu izinto ezibenza baqhubeke bephila hatshi izinto ezalahlekayo. Sidinga amanzi ahlanzekileyo, ukudla, izigqoko kanye lendawo yokuhlala ukuze siphile.​—1 KuThimothi 6:7, 8.

  • Woba zazi izinto ezingakwenza ukhathazeke ubusudinga uncedo. Ngemva komonakalo ungakhathazeka, uhlulukelwe, uphangise ukudana, uthwale nzima ukucabanga njalo kube nzima ukusebenza kanye lokulala. Xoxa labangane bakho.

UJoshua wasinda ngesikhathi kulomlilo emsebenzini wakhe kodwa abanengi abazange. Ababona ngezempilakahle kanye lamaKhristu angabadala bebandla bamnceda. UJoshua uthi, “Bangitshela ukuthi ubuhlungu engibuzwayo buqondile futhi buzaphela. Ngemva kwezinyanga ezingu-6 amaphupho esabekayo ancipha kodwa okunye akukapheli.”

Umonakalo ubangela ukuthi abantu bazwe ubuhlungu obukhulu yikho inengi ngokungazi licina lisola uNkulunkulu. Abanye njengoJoshua basala bezithonisisa. UJoshua uthi, “Ngihlala ngicabanga ukuthi mhlawumbe ngangingasindisa abanengi. Okungiduduzayo yikuthi ngiyakholwa ukuthi sekuseduze ukuthi uNkulunkulu asuse bonke ububi njalo alungise lomonakalo obekhona. Okwakhathesi ngiyabonga ukuvuka ngiphila njalo ngenza konke okusemandleni ami ukuthi ngilondoloze ukuphila kwami.”​—ISambulo 21:4, 5. *

^ indima 33 Ukuze uthole okunengi ngezithembiso zikaNkulunkulu mayelana lekusasa lokuthi kungani evumela ukuhlupheka, bala ibhuku elithi IBhayibhili Lifundisani Sibili? Ungalidawuniloda ku-www.mt711.com.