Yeqa uye kokuphakathi

Imibhalo Eyavunjululwayo Itshengisa Indawo Okwakuhlala Khona Esinye Isizwana Sako-Israyeli

Imibhalo Eyavunjululwayo Itshengisa Indawo Okwakuhlala Khona Esinye Isizwana Sako-Israyeli

IBhayibhili lisitshela ukuthi ama-Israyeli athi engena eLizweni Lesithembiso ehlukaniselana izindawo zokuhlala. Abanye abesizwana sikaManase baphiwa indawo entshonalanga kweJodani yikho bacina behlukene labanye abesizwana lesi. * (UJoshuwa 17:1-6) Bukhona yini ubufakazi obavunjululwa ngabezembali obutshengisa ukuthi lokhu kuliqiniso?

Ngo-1910 kwavunjululwa iziqephu zebumba eSamariya ezazibhalwe ngolimi lwesiHebheru. Eziqetshini lezi kwakubhalwe izinto ezazithengwa kwezinye indawo besezithunyelwa esigodlweni senkosi eSamariya. Impahla lezi zazigoqela iwayini kanye lamafutha okugcoba. Iziqephu ezatholakalayo zingu-102 kodwa ngezingu-63 kuphela ezilamabala akhanya kuhle njalo kukhanya zabhalwa eminyakeni yabo-700 B.C.E. Iziqephu lezi ezingu-63 zilamabizo ezimuli ezazithenga lezo zinto kanye lawalabo ababethengisa. Kuphinde kwabhalwa lokuthi babezithenga nini lezo izinto.

Wonke amabizo abhalwe esiqetshini lesi esatholakala eSamariya ngawezimuli zesizwana sakoManase. I-NIV Archaeological Study Bible ithi lokhu ‘kuyibufakazi bokuthi izimuli lezi zesizwana sakoManase zahlala kuleyondawo njengalokho okutshiwo liBhayibhili.’

Isiqephu lesi sibhalwe ibizo lomunye owesifazana okuthiwa nguNowa owayeyisizukulwane sikaManase

Iziqephu lezi ezatholakala eSamariya ziphinda zibe yibufakazi bokuthi lokho okwabhalwa ngumlobi weBhayibhili u-Amosi mayelana labantu abanothileyo abaphila ngesikhathi sakhe kuliqiniso. Wathi: “Linatha iwayini ligcwele izinqayi, ligcobe ngamagcobo amahle.” (U-Amosi 6:1, 6) Iziqephu lezi ziyakufakazela sibili ukuthi lezo zinto zazithengwa kwezinye indawo besezithunyelwa endaweni le eyayihlala izizukulwane zikaManase.

^ indima 2 Kwesinye isikhathi indawo le eyayisentshonalanga kweJodani yayike ibizwe ngokuthi yiSamariya kuthathelwa edolobheni leSamariya elaliyisigodlo.