Inda koshikalimo

Inda koshikalimo

Omikalo omiwanawa odha fa okompasa ndjoka tayi kwathele aamwoye ya mone kutya ondjila yini ye na okulandula

SHOKA TASHI KWATHELE AAVALI

7: Omikalo

7: Omikalo

OMIKALO OSHIKE?

Omikalo odho oohedhi ndhoka omuntu a hogolola okulandula monkalamwenyo ye. Pashiholelwa, mbela oho kambadhala okukala omunashili miinima ayihe? Ngele osho, oto ka kala wo wa hala okulonga aamwoye ya kale aanashili.

Omikalo odha kwatela mo ishewe eihumbato lyomuntu. Pashiholelwa, omuntu ngoka e na eihumbato ewanawa oha longo nuudhiginini, ke na okatongo noku na ohenda nayakwawo. Osha simana okanona ki ilonge iinima mbyoka omanga okashona.

SHOKA OMBIIMBELI TAYI TI: “Putudha omumati pandjila ndjoka e na okweenda nayo, nena nomuukulupe ita gamuka mo muyo.” — Omayeletumbulo 22:6.

OMOLWASHIKE OMIKALO DHA SIMANA?

Omikalo odha pumbiwa unene tuu sho uuteknolohi tawu humu komeho. Meme Karyn okwa ti: “Omuntu ota vulu okwiilonga omikalo omiwinayi ethimbo kehe okupitila mongodhi yopeke. Aanona yetu otaya vulu okukala ya kuutumba putse, ihe otaya tala iinima iiwinayi kongodhi.”

SHOKA OMBIIMBELI TAYI TI: ‘Aakuluntu oomboka yi ilonga noyi igilila okuyoolola shoka shu uka nenge sha puka.’ — Aahebeli 5:14.

Omikalo odha simanenena. Shoka osha kwatela mo okutya “kwathela ndje” nosho wo “tangi” nokukala wu na ko nasha nayalwe. Aantu oyendji ihaya pandula we, oshoka oye hole unene iikwaelektronika shi vulithe aantu ooyakwawo.

SHOKA OMBIIMBELI TAYI TI: “Shoka mwa hala aantu ye mu ningile, osho ya ningileni wo.” — Lukas 6:31.

SHOKA TO VULU OKUNINGA

Lombwela aamwoye omikalo omiwanawa. Pashiholelwa, omapekapeko ngoka ga ningwa otagu ulike kutya aagundjuka yomimvo omulongo nasha, ihaya yi momilalo manga inaaya ya mondjokana, ngele oya lombwelwa kutya osha puka.

EETOPO: Longitha oshiningwanima oshitalala, wu kundathane naamwoye kombinga yomikalo. Pashiholelwa, ngele moonkundana omwa popiwa kombinga yomuyonena gwa longwa omolwuutondwe, oto vulu okutya: “Oshiwinayi noonkondo sho aantu haya ningile yakwawo uuwinayi molwongeyo. Ohashi ende ngiini aantu ya kale ye na omikalo dhi li ngawo?”

Tate Brandon okwa ti: “Ngele aanona kaye shi kutya oshike shi li mondjila naashoka sha puka, ihaya kala ye shi kutya naya ninge shike.”

Longa aamwoye omikalo. Aanona aashona otaya vulu okwiilonga okukala haya ti kutya “kwathela ndje” nosho wo “tangi” nokukala ye na ko nasha nayalwe.“ Embo Parenting Without Borders olya ti: “Ngele aanona oya mono kutya oye li oshitopolwa shegumbo, shosikola nosho wo shomudhingoloko, otaya ka kala ya hala okuninga iinima mbyoka tayi etele yalwe uuwanawa, pehala lyokukala owala hayi idhiladhila yo yene.”

EETOPO: Pa aamwoye iilonga mbyoka taya vulu okulonga meni nokondje yegumbo, opo yi ilonge kutya osha simana ya kale haya ningile yalwe uuwanawa.

Meme Tara okwa ti: “Ngele aanona oya putudhilwa iilonga, otaye ke yi longa nuuna ye li kuyo yene. Otaya ka vula okugwanitha po iilonga yawo nuupu.”