Inda koshikalimo

Inda koshikalimo

Mijamin okwa li gwomezimo lyaKajafas

Mijamin okwa li gwomezimo lyaKajafas

Omathimbo gamwe, aalafululi ohayi itsu iinima yaantu mboka ya popiwa mOmbiimbeli nenge yaamboka ya pamba aantu mboka. Pashiholelwa, mo 2011, aalongwantu Aaisraeli oya li ya nyanyangidha uuyelele tawu ti kutya oya mona sha shoka tashi ulike kutya oshomuntu gumwe ngoka a li ko a popiwa mOmbiimbeli. Oya li yi itsu ondjugombila yonale, yi na omimvo 2 000, ndjoka ya li oshiketha sha ningwa momamanya sha takwa shi monike nawa, moka mwa li mwa tulwa iipongolo yomuntu.

Kondjugombila ndjoka okwa nyolwa ngeyi: “Mijamin omwanakadhona gwaYeshua omwanamati gwaKajafas, omusaaseri gwomezimo lyaMaasja gwokuBeth lmri.” Omusaaseri omukuluntu Omujuda ngoka a li e na ombinga mokupangulwa nomokudhipagwa kwaJesus okwa li Kajafas. (Joh. 11:48-50) Omunandjokonona Flavius Josephus okwe mu ithana kutya oye “Joseph, ngoka a li hi ithanwa Kajafas.” Osha yela kutya ondjugombila ndjika oya li yagumwe gwomezimo lyawo. Molwaashoka enyolo ndyoka lyi li ko olya li tali popi kombinga yomusaaseri omukuluntu Yehosef bar Kajafas, nenge tu tye Joseph, omwanamati gwaKajafas, * Mijamin okwa li omupambele gwaKajafas.

Shi ikolelela kuuyelele mboka wa gandjwa kehangano Israel Antiquities Authority (IAA), ondjugombila yaMijamin oya li ya kuthwa aafuthi mboka ya li hayi iteyele moombila pethimbo lyonale. Omakonakono sho ga ningwa shi na ko nasha nondjugombila ndjoka otaga gandja uuyelele tawu ulike uushili mboka.

Ondjugombila ndjoka otayi holola ishewe oshinima shimwe kaatwa li tu shi shi. Oshinima shoka otashi popi kombinga ‘yaMaasja’ ngoka a li omusaaseri gwahugunina gwomaasaaseri 24 mboka ya li haya longo pamalufo motempeli yaJerusalem. (1 Ondjal. 24:18) Ehangano Israel Antiquities Authority (IAA) olya ti kutya kondjugombila ndjoka oku na enyolo tali ti kutya “ezimo lyaKajafas olya li lya pambathana nezimo lyaMaasja.”

Kondjugombila ndjoka okwa nyolwa wo edhina Beth Imri. Edhina ndyoka otali tengenekelwa iinima iyali. Ehangano Israel Antiquities Authority (IAA) otali ti: “Oshinima shotango, edhina Beth Imri otashi vulika lya li edhina lyezimo lyaasaaseri aana yaImmar (Esra 2:36, 37; Nehemia 7:39-42) mboka oluvalo lwawo lwa kwatela mo oluvalo lwezimo lyaMaasja. Oshinima oshitiyali, edhina Beth Imri otashi vulika li kale edhina lyehala hoka kwa za Mijamin nenge lyezimo lye.” Onkee ano, kondjugombila yaMijamin oku na uuyelele mboka tawu ulike kutya aantu mboka ya popiwa mOmbiimbeli oko ya li shili noya li ye na omazimo.

^ okat. 3 Opo wu mone uuyelele kombinga yondjugombila ndjoka yaKajafas, tala oshitopolwa shi na oshipalanyolo: “The High Priest Who Condemned Jesus,” mOshungolangelo yo 15 Januali 2006, epandja 10-13.