Eya go dikagare

Eya go lelokelelo la dikagare

 POLEDIŠANO | DAVEY LOOS

Setsebi sa Tshepedišo ya Dikhemikhale tša Mmele se Hlalosa Tumelo ya Sona

Setsebi sa Tshepedišo ya Dikhemikhale tša Mmele se Hlalosa Tumelo ya Sona

Ngaka Davey Loos ke setsebi sa tshepedišo ya dikhemikhale tša mmele kua Belgium. Ka nako e nngwe, o kile a belaela go ba gona ga Mmopi, go e na le moo a dumela go tlhagelelo. Ka morago o ile a fetoša monagano wa gagwe. Ke’ng seo se dirilego gore monyakišiši yo a hlahlobe ditumelo tša gagwe lefsa mabapi le mathomo a bophelo? Phafoga! e botšišitše Ngaka Loos mabapi le thutamahlale le tumelo ya gagwe.

Go tlile bjang gore o dire nyakišišo ya tša thuta- mahlale?

Ge ke be ke tsena yunibesithing, ke ile ka kgetha go ithuta ka dikhemikhale. Ke be ke kgahlwa ka mo go kgethegilego ke diprotheine le diesiti tša ka gare ga nucleus, tšeo e lego dimolekule tše di raraganego kudu polaneteng ya rena. Ge nako e dutše e eya, ke ile ka kgahlwa kudu ke tsela yeo dimolekule tše dingwe di arabelago ka gona seetšeng sa letšatši.

Na o be o dumela go Modimo?

Ke be ke dumela go yena ge ke be ke sa le mošemanyana. Eupša ka morago, ge ke be ke ithuta Yunibesithing ya Kereke ya Katholika ya Leuven, ke ile ka rutwa gore dilo tšeo di phelago di hlamilwe ke megato ya tlhago. Baprofesara ba be ba dira gore e mengwe ya megato ye e kwagale e le e raraganego kudu. E be e le borathutamahlale bao ba nago le phihlelo, ka baka leo ke be ke dumela seo ba bego ba se bolela. Mafelelong, ke ile ka thatafalelwa ke go dumela taba ya go ba gona ga Modimo.

Ke eng seo se dirilego gore o hlahlobe lefsa taba ya gore bophelo bo thomile bjang?

Ka 1999, ke ile ka gahlana le mogwera yo ke bego ke tsena le yena sekolo yo a bego a fetogile yo mongwe wa Dihlatse tša Jehofa, gomme ke ile ka ya go se sengwe sa diboka tša Dihlatse. Le gona, mo e ka bago ka yona nako yeo, yo mongwe wa Dihlatse tša Jehofa o ile a re etela ka gae gomme a re šiela kopi ya puku ya Is There a Creator Who Cares About You? *

O ile wa nagana eng ka puku yeo?

Ke ile ka kgahlwa ke nyakišišo ya maemo a godimo yeo e bego e le ka pukung yeo. Ke ile ka thoma go ipotšiša ge e ba ruri tlhagelelo e  hlalositše dilo tše di hlamilwego tšeo re di bonago tlholong.

O kgahlilwe ke dilo dife tlholong tšeo di hlamilwego?

Mošomo wa ka ke le setsebi sa tshepedišo ya dikhemikhale tša mmele o be o akaretša go ithuta ka tlhamego ya dimolekule tše dingwe tšeo di hwetšwago ka gare ga dipaketheria tšeo di dulago ka lewatleng tša mmala wa botalalerata le wa botalamorogo (cyanobacteria), tšeo e lego diphedi tše dinyenyane kudu tšeo di sa ithekgago ka diphedi tše dingwe bakeng sa dijo. Banyakišiši ba bangwe ba nagana gore diphedi tše e bile tšona tša pele polaneteng ya rena. Di diriša matla ao a tšwago seetšeng sa letšatši, diphedi tšeo tše dinyenyane kudu di diriša tshepedišo e raraganego kudu ya dikhemikhale, yeo e sa dutšego e sa kwešišwe ka botlalo, ya go fetoša meetse le carbon dioxide gore e be dijo. Gape ke be ke makatšwa ke tsela yeo ka yona dipaketheria tšeo di nago le bokgoni bjo bo makatšago bja go kgoboketša seetša.

Matlakala le ona a diriša seetša sa letšatši go dira dijo. Ka gona, ke eng seo se makatšago ka dipaketheria tšeo?

Ge o dutše o tsenelela ka garegare lewatleng, ke moo o hwetšago seetša se senyenyane. Ka gona, dipaketheria tša mmala wa botalalerata le botalamorogo tšeo di dulago moo di swanetše go swara seetšana se sengwe le se sengwe seo di se hwetšago, gomme di dira se ka manakana ao a raraganego ka tsela ya maemo a godimo kudu. Matla ao a kgobokeditšwego a romelwa mafelong ao a tšweletšago dijo ao a dirago bjalo ka bokgoni bjo bo nyakilego bo feletše. Tlhamego ya metšhene ye yeo e kgoboketšago seetša e bile e kgahlile batšweletši ba dipeteri tša mohlagase wa go fehlwa ke letšatši. Ke therešo gore dipeteri tšeo di tšweleditšwego tša mohlagase wa go fehlwa ke letšatši di tloga di sa batamele bokgoni bja ditshepedišo tšeo di lego ka gare ga dipaketheria tšeo.

Seo se dirile gore o phethe ka gore’ng?

Ke ile ka nagana ka baentšeneare bao ba lekago go ekiša ditshepedišo tšeo di hwetšwago dipheding, gomme ka phetha ka gore bophelo bo swanetše go ba bo hlamilwe ke Modimo

Ke ile ka nagana ka baentšeneare bao ba lekago go ekiša ditshepedišo tšeo di hwetšwago dipheding, gomme ka phetha ka gore bophelo bo swanetše go ba bo hlamilwe ke Modimo. Eupša tumelo ya ka e be e sa thewa feela go seo ke ithutilego sona thutamahlaleng. E be e theilwe gape le go ithuteng ga ka Beibele ka kelohloko.

O kgodišitšwe ke eng gore Beibele e tšwa go Modimo?

Se sengwe sa dilo tše dintši tšeo di nkgodišitšego e bile go phethagala ka botlalo ga diporofeto tša Beibele. Ka mohlala, nywagakgolo e mentši pele ga moo, Jesaya o ile a hlalosa ka botlalo ka lehu la Jesu le go bolokwa ga gagwe. Re a tseba gore boporofeta bjo bo ngwadilwe pele ga lehu la Jesu ka gobane Lengwalo la go Phuthwa la Jesaya leo le hweditšwego kua Qumran, le ngwalolotšwe nywageng e ka bago e lekgolo pele Jesu a ka belegwa.

Boporofeta bjoo bo re: “Ge a ehwa, o tla dira gore lebitla la gagwe le be gare ga ba kgopo le bahumi.” (Jesaya 53:9, 12) Se se makatšago ke gore Jesu o ile a bolawa le disenyi eupša a bolokwa lebitleng la lapa la bahumi. Wo e fo ba mohlala o mongwe wa diporofeto tše dintši tše di phethagetšego tšeo di nkgodišitšego gore Beibele e buduletšwe ke Modimo. (2 Timotheo 3:16) Ge nako e dutše e eya, ke ile ka ba yo mongwe wa Dihlatse tša Jehofa.

Ke eng seo se go thabišago ka go ba yo mongwe wa Dihlatse tša Jehofa?

Tumelo ya rena ga se ya go fo dumela dilo tšohle yeo e hlokomologago ditherešo tša thutamahlale

Tumelo ya rena ga se ya go fo dumela dilo tšohle yeo e hlokomologago ditherešo tša thutamahlale. Le gona, melao ya motheo yeo e re hlahlago e theilwe ka go tia Beibeleng. Ka ge ke le yo mongwe wa Dihlatse tša Jehofa, ke thabela go botša ba bangwe ka molaetša o homotšago wa Beibele le go ba thuša go hwetša dikarabo tša dipotšišo tša bona.

^ ser. 9 E gatišitšwe ke Dihlatse tša Jehofa.