Eya go dikagare

Eya go lelokelelo la dikagare

Ditsela tša go Hwetša Lethabo la Lapa

Go Lokišetša Bafsa Bao ba Lego Mahlalagading go ba Batho ba Bagolo

Go Lokišetša Bafsa Bao ba Lego Mahlalagading go ba Batho ba Bagolo

“Ke be ke thabela go boledišana le barwa ba-ka. Ba be ba theetša ka kelohloko seo ke bego ke se bolela, gomme ba arabela le semeetseng. Eupša ga bjale ba tsene mahlalagading gomme re thulana ka selo se sengwe le se sengwe. E bile ga ba rate mediro yeo e tswalanago le borapedi bja rena. Ba botšiša gore, ‘Na ruri re swanetše go bolela ka Beibele?’ Pele barwa ba-ka ba tsena mahlalagading, ga se ka ka ka nagana gore se se be se tla diragalela lapa la-ka—gaešita le ge ke be ke bona se diragalela malapa a mangwe.—Reggie. *

NA O godiša mofsa yo a lego mahlalagading? Ge e ba go le bjalo, o bona o mongwe wa megato e kgahlišago kudu ya go gola ga ngwana wa gago. Le gona e ka ba e nngwe ya dinako tše di gateletšago kudu. Na o tlwaelane le ditiragalo tše di latelago?

  • Ge morwa wa gago e be e sa le yo monyenyane, wena le yena le be le le monwana le lenala. Ga bjale ka ge a šetše a le mahlalagading, o itirile modula-thoko gomme wena o thoma go ikwa eka ga a sa go hloka ditabeng tša gagwe.

  • Ge morwedi wa gago e be e sa le yo monyenyane, o be a go botša selo se sengwe le se sengwe. Ga bjale, ka ge a le mahlalagading, o boledišana le bagwera ba gagwe, gomme bjalo ka motswadi o ikwa eka ga a sa nyaka go boledišana le wena..

Ge e ba go direga selo se se swanago ka lapeng la gago, o se akgofele go phetha ka gore ngwana wa gago o ba lerabele leo le ka se fetogego. Ka gona go direga’ng? Go araba potšišo yeo, a re ahla-ahleng tema e bohlokwa yeo e kgathwago ke mahlalagadi kgolong ya ngwana wa gago.

Mahlalagadi—Mogato o Bohlokwa Kgolong ya Motho

Go tloga boseeng go ya pele, bophelo bja ngwana bo tletše ka lelokelelo la dilo tše difsa tšeo a thomago go di dira—megato ya mathomo yeo a e gatago, lentšu la mathomo leo a le bolelago, letšatši la mathomo a le sekolong, ge re bolela feela tše sego kae. Batswadi ba a thaba ge ngwana wa bona a fihlelela mogato o bohlokwa bophelong. Go fihlelela mogato o bjalo go nea bohlatse bja selo se sengwe seo batswadi ba fagahlelago go se bona—kgolo.

Mahlalagadi le ona ke mogato o bohlokwa—gaešita le ge batswadi ba bangwe ba ka se a amogele ka lethabo. Go a kwešišega gore batswadi ba hwetša go le thata ge ngwana wa bona yo a kwago a fetoga mofsa yo a nago le maikwelo a feto-fetogago go sa letelwa. Lega go le bjalo, mahlalagadi ke mogato o bohlokwa wa kgolo. Ka tsela efe?

Beibele e bolela gore ge nako e dutše e e-ya “monna ó tlo tloxêla tata’xwê le mma’xwê.” (Genesi 2:24) Morero o mogolo wa mahlalagadi ke go thuša go lokišeletša morwa goba morwedi wa gago matšatši a lethabo le a manyami ao a tlago. Ka nako yeo, ngwana wa gago o swanetše go bolela bjalo ka ge moapostola Paulo a boletše ge a re: “Ge ke be ke le ngwana, ke be ke bolela bjalo ka ngwana, ke nagana bjalo ka ngwana, ke eleletša bjalo ka ngwana; eupša ka ge bjale ke le monna, ke lahlile mekgwa ya ngwana.”—1 Bakorinthe 13:11.

Se ke seo morwa goba morwedi wa gago a lebeletšanago le sona nywageng ya mahlalagadi—o tlogela mekgwa ya bjana gomme o ithuta go ba motho yo mogolo yo a nago le boikarabelo, yoo a kgonago go itlhokomela gomme a godile ka mo go lekanego go ka tloga gae. Ge e le gabotse, puku e nngwe ya ditšhupetšo e hlalosa mahlalagadi ka mo go tseneletšego e le nako yeo bafsa ba itokišetšago go tlogela batswadi ba bona.

Lega go le bjalo, ga bjale kgopolo ya gore morwa goba morwedi wa gago o tla ikemela e ka tsoša dipelaelo. O ka botšiša gore:

  • “Ge e ba morwa wa-ka a se na boikarabelo bjo bo lekanego go ka hlokomela phapoši ya gagwe, o tla kgona bjang go hlokomela folete?”

  • “Ge e ba morwedi wa-ka a sa botegele nako yeo re mmeetšego yona ka gae ka mo go lekanego, o tla kgona bjang go boloka mošomo?”

Ge e ba o tshwenywa ke dikgopolo tše bjalo, gopola se: Boikemelo ga se mojako woo ngwana wa gago a fogo tsena ka wona, eupša ke leeto leo a le sepelago gomme go tšea nywaga go le fetša. Ga bjale, o lemoga gore “bošilo . . . bo xwêrana le pelo ya mošemanyana”—goba ngwanenyana.—Diema 22:15.

Lega go le bjalo, ka tlhahlo ya maleba ngwana wa gago a ka tšwa mahlalagading gomme ya ba motho yo mogolo yo a nago le boikarabelo yo “matla a [gagwe] a tlwaeditšwego a go hlatha, [a] kgethologanyago se se nepagetšego le se se fošagetšego.”—Baheberu 5:14.

Dinotlelo tša Katlego

Go lokišetša ngwana wa gago yo a lego mahlalagading go ba motho yo mogolo, o swanetše go mo thuša go hlagolela ‘matla a gagwe a tlhaologanyo’ e le gore a ka kgona go itirela diphetho tše dibotse. (Baroma 12:1, 2) Melao ya motheo ya Beibele e latelago e tla go thuša go dira bjalo.

Bafilipi 4:5: “Anke go leka-lekana ga lena go tsebje.” Mohlomongwe ngwana wa gago yo a lego mahlalagading o kgopela gore a tle ka morago ga nako yeo o mmeetšego yona. Bjalo ka motswadi o gana kgopelo yeo le semeetseng. Ngwana wa gago yo a lego mahlalagading o lla ka gore, “O ntshwara bjalo ka ngwana!” Pele o mo araba ka gore, “O itshwere bjalo ka yena,” ela hloko se se latelago: Bafsa ba na le tshekamelo ya go nyaka tokologo yeo e fetago tekano, eupša batswadi ba ka ba le tshekamelo ya go se ba nee tokologo yeo e lekanego. Na e ka ba gore ke wena o mo neago tumelelo ka mehla? Ke ka baka la’ng o sa naganišiše ka pono ya ngwana wa gago?

LEKA MOKGWA WO: Ngwala fase selo se tee goba tše pedi tšeo o ka neago ngwana wa gago yo a lego mahlalagading tokologo ya go di dira. Mo hlalosetše gore o mo nea tokologo ye go bona gore o tla e diriša bjang. Ge e ba a e diriša gabotse, ge nako e dutše e e-ya a ka newa tokologo e oketšegilego. Ge a sa dire bjalo, gona tokologo yeo a nago le yona e tla fokotšwa.—Mateo 25:21.

Bakolose 3:21: “Lena bo-tate, le se ke la tena bana ba lena. Ge e ba go le thabiša go le thata, ba ka kgaotša go leka go le kgahliša.”—International Children’s Bible. Batswadi ba bangwe ba leka go laola bana ba bona ba lego mahlalagading ka mo go feteletšego. E le gore ba mo lokiše, ba ka mo notlelela ka ntlong. Ba mo kgethela bagwera le go theetša dipoledišano tša gagwe ge a le mogaleng a sa tsebe. Eupša se gantši ga se be le mafelelo a mabotse. Go mo notlelela ka ntlong go ka dira gore a nyake go tšhaba; go dula o swaya bagwera ba gagwe diphošo go ka dira gore a bone ba ratega kudu le go feta; go theetša dipoledišano tša gagwe ge a le mogaleng a sa tsebe go ka dira gore a boledišane le bagwera ba gagwe ka sephiring. Ge o dutše o leka go mo laola, o ka feleletša o e-na le taolo e nyenyane. Ke therešo gore ge ngwana wa gago yo a lego mahlalagading a sa ithute go itirela diphetho a sa le gae, o tla tseba bjang go di dira ge a setše a tlogile gae?

LEKA MOKGWA WO: Lebakeng le le latelago, ge o bolela le ngwana wa gago yo a lego mahlalagading ka taba e itšego, mo thuše go bona kamoo dikgetho tša gagwe di kgomago botumo bja gagwe ka gona. Ka mohlala, go e na le go swaya bagwera ba gagwe diphošo, e re: “O ka re’ng ge [leina] a ka golegwa ka baka la go roba molao? Seo se tla dira gore o ikwe bjang?” Thuša ngwana wa gago yo a lego mahlalagading go bona kamoo dikgetho tša gagwe di ka kaonefatšago botumo bja gagwe goba tša bo senya.—Diema 11:17, 22; 20:11.

Baefeso 6:4: “Le se ke la befediša bana ba lena, eupša tšwelang pele le ba godiša ka tayo le tlhahlo ya monagano ya Jehofa.” Polelwana yeo e rego “tlhahlo ya monagano” e bolela seo se fetago feela go ruta therešo. E bolela go kgahlegela boitshwaro bja ngwana ka tsela yeo e tlago go tutuetša ditiro tša gagwe. Se se bohlokwa kudu ge ngwana wa gago a tsena mahlalagading. Tate yo a bitšwago Andre o re: “Ge bana ba gago ba dutše ba gola, o swanetše go beakanya matseno a gago gomme o boledišane le bona.”—2 Timotheo 3:14.

LEKA MOKGWA WO: Ge go tsoga taba e itšego, leka go ipea boemong bja ngwana wa gago le yena a ipee boemong bja gago. Botšiša ngwana wa gago yo a lego mahlalagading gore ke keletšo efe yeo a bego a ka go fa yona ge nkabe o be o le ngwana wa gagwe. Mo kgothaletše gore a dire nyakišišo e le gore a hwetše mabaka ao a ka thekgago—goba a ka hlohlago—kgopolo ya gago. Boledišanang ka taba ye gape mo bekeng.

Bagalatia 6:7: “Se sengwe le se sengwe seo motho a se bjalago, ke sona seo a tlago go se buna.” Ngwana a ka rutwa ka go otlwa—mohlomongwe o ka mo kgopela go dira selo seo a sa se ratego goba go mo ganetša go dira seo a se ratago. Ge o dirišana le ngwana yo a lego mahlalagading, o swanetše gore o nagane kudu ka ditla-morago.—Diema 6:27.

LEKA MOKGWA WO: O se ke wa mo thuša ka go mo lefelela dikoloto tša gagwe goba wa mmeela mabaka go morutiši wa gagwe ge a paletšwe ke ditlhahlobo. Mo dumelele go lebeletšana le ditla-morago tša ditiro tša gagwe gomme a ka se lebale thuto yeo.

Bjalo ka motswadi, o duma ge nkabe mahlalagadi e be e le tsela e theogelago yeo ngwana wa gago a bego a ka feta go yona ka lebelo gomme a ba motho yo mogolo. Eupša ga se gantši go lego bonolo go tšea leeto la mahlalagadi. Lega go le bjalo, go ba ga ngwana wa gago mahlalagading go go nea sebaka se sebotse sa go ‘eteletša ngwana tsela ya gagwe.’ (Diema 22:6) Melao ya motheo ya Beibele ke motheo o tiilego wo o ka agago lethabo la lapa go ona.

^ ser. 3 Maina a fetotšwe.

IPOTŠIŠE GORE . . .

Ge go fihla nako ya gore a tloge gae, na ngwana wa-ka yo a lego mahlalagading o tla kgona go dira dilo tše di latelago?

  • kgomarela lenaneo la ka mehla la go ithuta dilo tša moya

  • go dira dikgetho le diphetho tše dibotse

  • go boledišana le bangwe ka katlego

  • go hlokomela boemo bja gagwe bja tša maphelo

  • go diriša tšhelete ya gagwe gabotse

  • go hlwekiša le go hlokomela ntlo goba folete

  • go ikgothatša

[Seswantšho go letlakala 12]

Ge e ba ngwana wa gago yo a lego mahlalagading a bontšhitše gore o na le boikarabelo, na o ka mo nea tokologo e oketšegilego?