Wulu kɔ nuhua edwɛkɛ ne azo

Wulu kɔ nuninyɛne ne azo

Bɛdule Bɛ Nwo Bɛmanle—Wɔ Micronesia

Bɛdule Bɛ Nwo Bɛmanle—Wɔ Micronesia

BƐTETELE Katherine wɔ United States, na mɔɔ ɔnyianle ɛvolɛ 16 la bɛzɔnenle ye kɛ Gyihova Dasevolɛ. Ɛnee ɔbɔ mɔdenle wɔ daselɛlilɛ nu noko menli ɛnva bɛ adwenle ɛngɔ Belemgbunlililɛ gyima ne azo wɔ ye azɛlɛsinli ne anu. Ɔka kɛ: “Megenga anwubielɛ mɔɔ fane menli mɔɔ yɛle asɔne kɛ Nyamenle ɛzoa awie ɛmaa ɔraboa bɛ na bɛnwu ye la. Me kunlu a anrɛɛ menyia menli zɛhae mɔ bie noko metɛnyianle bie.”

Katherine lile daselɛ ɛvolɛ dɔɔnwo wɔ ye azɛlɛsinli ne anu, na nzinlii ɔzuzule nwo kɛ ɔbadu yeahɔ ɛleka mɔɔ menli bɛadie Belemgbunlililɛ edwɛkɛ ne kpalɛ la. Ɔdwenlenle kɛzi ɔbahola yeayɛ zɔ la anwo. Ɛnee yevi ye awovolɛ ne mɔ anwo kokye ala, ɔhɔlile dapɛne nwiɔ, noko ɛnee ɔ nwo dɔ sua nu dahuu. Ɛhye mɔ amuala anzi, ɛnee ɔlɛ ɛhulolɛ ɛsesebɛ kɛ ɔbaboa menli mɔɔ kpondɛ kɛ nwu Gyihova la. Ɔzuzule ɛleka ngakyile mɔɔ ɔbahola yeadu yeahɔ ɛkɛ la anwo, na ɔhɛlɛle ɔfese ne mɔɔ wɔ Guam la ɔkpondɛle adehilelɛ. Wɔ July 2007 mɔɔ ɛnee Katherine ɛli 26 la, ɔdule ɔhɔle Saipan, bɔra bie mɔɔ wɔ Pacific Nyevile ne azo mɔɔ ɛvi ye sua zo mɔɔ kɔ ɛkɛ la ɔle mayɛlɛ 6,000 (km 10,000) la azo. Duzu a ɛvi ye ɛdulɛ ne anu ɛra a?

NZƐLƐLƐ NWIƆ ANWO MUALƐ

Katherine hɔle ye asafo fofolɛ ne anu la, yeangyɛ yɛɛ Doris, raalɛ kpanyinli bie mɔɔ yebo ɛvolɛ 40 la hanle kɛ ɔ nee ye ɛzukoa Baebolo ne a. Mɔɔ bɛzukoale Baebolo ne Kilehile buluku ne adile nsa ne mɔɔ lumua la bɛwiele la, ɛnee debie ekyi gyegye Katherine. Ɔka kɛ: “Doris le sukoavo mɔɔ bɔ mɔdenle kpalɛ na mengulo kɛ mebava ye debiezukoalɛ ne meali nwɔhoa. Metɛyɛle Baebolo ɛzukoalɛ mɔɔ le zɛhae la ɛlɛ, mete nganeɛ kɛ Doris hyia awie mɔɔ bɔ mɔdenle kpalɛ, bie a awie mɔɔ nee ye bɔ atipɛne la.” Katherine zɛlɛle Gyihova kɛ ɔboa ye ɔmaa ɔnyia awie mɔɔ fɛta la na ɔva debiezukoalɛ ne ɔwula ɔ sa nu. Ɔyɛle kɛ ɔbaha mɔɔ yezuzu nwo la yeahile Doris.

Katherine ka kɛ, “Kolaa na meabɔ Doris amaneɛ la, ɔzele me kɛ ɔkulo kɛ ɔka edwɛkɛ bie mɔɔ ɛlɛgyegye ye la ɔkile me. Mendiele ye menwiele la, menganle kɛzi Gyihova boale me manle menlile zɔhane ngyegyelɛ ne bie anwo gyima la mengilele ye. Ɔyɛle me mo.” Akee Doris hanle hilele Katherine kɛ: “Gyihova ɛlua ɛ nwo zo ɛboa me. Kenle mɔɔ lumua mɔɔ ɛrale me sua nu ɛke la, ɛnee meva dɔnehwele dɔɔnwo megenga me Baebolo ne. Ɛnee melɛsu meavɛlɛ Nyamenle kɛ ɔzoa awie mɔɔ ɔbaboa me yeamaa meade Baebolo ne abo la wɔ me nwo ɛke. Ɛkɛ ne ala a ɛbɔle me anlenkɛ ne anu a. Gyihova buale me asɔneyɛlɛ ne!” Mɔɔ Katherine ka anwubielɛ ɛhye anwo edwɛkɛ la, ɔ nye monle tetɛle. Ɔka kɛ: “Ɛnee Doris edwɛkɛ ne le me asɔneyɛlɛ ne anwo mualɛ. Gyihova manle menwunle kɛ mebahola meadoa debiezukoalɛ ne azo.”

Bɛzɔnenle Doris wɔ ɛvolɛ 2010, na kɛkala ɔlɛ Baebolo sukoavoma dɔɔnwo. Katherine ka kɛ: “Ɔyɛ me anyelielɛ kpole kɛ ɛhulolɛ mɔɔ menyianle ye mekɛ tendenle kɛ mebaboa awie mɔɔ lɛ ahonle kpalɛ meamaa yeazonle Gyihova la ɛra nu la!” Kɛkala, Katherine le adekpakyelɛ titile wɔ Pacific bɔra Kosrae azo, ɔlɛfa anyelielɛ yeazonle.

NGYEGYELƐ NSA ANWO GYIMALILƐ

Mediema mrenya nee mraalɛ mɔɔ bɛbo ɛya ko (mɔɔ bɛli ɛvolɛ 19 kɔdwu 79) la ɛvi bɛ maanle nu ɛhɔzonle wɔ Micronesia, ɛleka mɔɔ moalɛ nwo hyia la. Erica lile ɛvolɛ 19 wɔ 2006 ne anu la, ɔdule ɔhɔle Guam. Ɔka kɛzi mediema ɛhye mɔ fa mɔdenlebɔlɛ yɛ gyima anwo edwɛkɛ la, ɔhanle kɛ: “Ɛyɛ adekpakyelɛ wɔ azɛlɛsinli mɔɔ menli lɛ ɛhulolɛ kɛ bɛbazukoa nɔhalɛ ne la anu a, ɛ nye die kpalɛ. Meyɛ Gyihova mo kɛ ɔboale me ɔmanle menyɛle gyima ɛhye a. Ɔle ɛbɛlabɔlɛ adenle mɔɔ tɛla biala a!” Ɛnɛ, Erica ɛlɛfa anyelielɛ azonle kɛ adekpakyelɛ titile wɔ Ebeye, wɔ Marshall mbɔra ne mɔ azo. Nɔhalɛ nu, maanle gyɛne zo ɛzonlenlɛ lɛ ye ngyegyelɛ. Maa yɛha nuhua nsa nee kɛzi mediema mɔɔ dule hɔle Micronesia lile nwolɛ gyima la anwo edwɛkɛ.

Erica

Ɛbɛlabɔlɛ. Simon mɔɔ yeli ɛvolɛ 22 dwule Palau bɔra ne azo wɔ 2007 la, ɔnwunle kɛ ezukoa mɔɔ ɛnee ɔnyia ye wɔ ye sua zo England la anu ekyii bie ala a ɔbahola yeanyia ye wɔ ɛkɛ a. “Menzukoale kɛ tɛ debie biala mɔɔ mekpondɛ la a ɔwɔ kɛ metɔ a. Kɛkala, meyɛ nyeyenu wɔ aleɛ mɔɔ metɔ la anu, meyɛ neɛnleanu dɔɔnwo amaa meanyia nuhua kpalɛ ne meadɔ. Saa me debie sɛkye a, mekpondɛ mɔɔ ye bolɛ ɛnyɛ se dɔɔnwo la, na memaa awie yɛ ye boɛ maa me.” Asoo nzenzaleɛ ɛhye boale? Simon ka kɛ: “Menzukoale kɛzi bɛfa ezukoa ekyi bɛtɔ ninyɛne mɔɔ anwo hyia kpalɛ wɔ ɛbɛlabɔlɛ nu la. Menwu ye fane dɔɔnwo kɛ Gyihova fi ɛlɔlɛ nu maa menyia mɔɔ mehyia nwo la. Ɛvolɛ nsuu mɔɔ mezonle wɔ ɛke la, dahuu menyia aleɛ medi na menyia ɛleka mefa me ti meto.” Nɔhalɛ, Gyihova nea bɛdabɛ mɔɔ bɛkpo ɛbɛlabɔlɛ nu ninyɛne dɔɔnwo ɛkpondɛlɛ na bɛfa Belemgbunlililɛ ne bɛdumua la.Mat. 6:32, 33.

Bɛ nwo dɔ sua nu. Erica ka kɛ: “Ɛnee ɛhulolɛ mɔɔ wɔ yɛ abusua ne avinli la anu yɛ se kpalɛ, yemɔti mendwenlenle nwo kɛ wɔannea a me nwo balɔ sua nu yeamaa meagyakyi daselɛlilɛ gyima ne.” Duzu a ɔyɛle ɔvale ɔzieziele ɔ nwo a? “Kolaa na meahɔ la, mengengale mɔɔ ɛnee gyegye me la anwo edwɛkɛ wɔ Ɛzinzalɛ Arane ne mɔ anu. Ɛhye manle menzieziele me ahonle kɛ mebagyinla zɔhane ngyegyelɛ ne anloa. Ninli bie maa ɔ ra ralɛ anwosesebɛ wɔ kɛzi Gyihova nea yɛ anwo la, ɔhanle ye wɔ magazine ko anu kɛ, ‘Gyihova bahola anlea wɔ kpalɛ yeadɛla me.’ Edwɛkɛ zɔhane manle me anwosesebɛ kpalɛ.” Hannah nee ɔ hu Patrick sonle wɔ Marshall bɔra Majuro azo. Saa Hannah anwo dɔ sua nu a, ɔfa ye adwenle ɔsie mɔɔ ɔbahola yeayɛ yeamaa mediema mɔɔ bɛwɔ ye asafo ne anu la azo. Ɔka kɛ: “Meyɛ Gyihova mo dahuu wɔ yɛ ewiade amuala mediemayɛlɛ ne anwo ɔluakɛ yɛ kɔsɔɔti yɛle abusua ko. Saa tɛ moalɛ mɔɔ bɛfi ɛlɔlɛ nu bɛboa me la a, anrɛɛ menrɛhola menrɛzonle wɔ ɛleka mɔɔ moalɛ nwo hyia la.”

Simon

Agɔnwolɛ ɛvalɛ. Simon ka kɛ: “Saa ɛkɔ maanle fofolɛ nu a, ɛnwu kɛ debie biala le ngakyile. Ɔdwu mekɛ ne bie na mekulo kɛ meka ɛzelekɛ na bɛnde ɔ bo a, ɔmaa me nwo dɔ sua nu.” Erica ka kɛ: “Mɔlebɛbo ne, ɛnee menlɛ agɔnwolɛ biala, ɛhye boale me ɔmanle menvale me adwenle menziele deɛmɔti mengɔle ɛkɛ la azo. Tɛ nvasoɛ mɔɔ mekpondɛ la ati a mengɔle a, emomu mengɔle kɛ mekayɛ dɔɔnwo wɔ Gyihova ɛzonlenlɛ nu.” Ɔtoa zo kɛ: “Mekɛ guale nu la, menyianle agɔnwolɛma dɔɔnwo mɔɔ sonle bolɛ la.” Simon bɔle mɔdenle zukoale aneɛ mɔɔ bɛka ye wɔ Palau la amaa yɛahola ‘yeabuke ye munli nu kpalɛ’ yeamaa mediema mɔɔ wɔ ɛkɛ la. (2 Kɔl. 6:13) Mɔdenle mɔɔ ɔbɔle ɔzukoale aneɛ ne la manle mediema ne mɔ hulole ye edwɛkɛ kpalɛ. Nɔhalɛ, saa yɛ nee mediema mɔɔ yɛkɔ bɛ maanle nu la bɔ nu yɛ gyima a, ekpunli nwiɔ ne amuala nyia agɔnwolɛvalɛ mɔɔ ɛlɔlɛ wɔ nu la na bɛ nye die wɔ asafo ne anu. Duzu nyilalɛ bieko a mediema mɔɔ bɛdu bɛ nwo bɛmaa bɛlɛsonle wɔ ɛleka mɔɔ moalɛ nwo hyia la nyia a?

‘BƐBU DƆƆNWO’

Ɛzoanvolɛ Pɔɔlo hanle kɛ: “Mɔɔ dua dɔɔnwo la bu dɔɔnwo.” (2 Kɔl. 9:6) Ngyinlazo mɔɔ wɔ edwɛkɛ ɛhye anu la fane menli mɔɔ bɛlɛyɛ dɔɔnwo wɔ daselɛlilɛ gyima ne anu la anwo. Kɛzi gyima ne ɛzo ma “dɔɔnwo” wɔ Micronesia ɛ?

Patrick nee Hannah

Menli dɔɔnwo wɔ Micronesia mɔɔ bɛlɛ ɛhulolɛ kɛ bɛbazukoa Nyamenle Edwɛkɛ ne na bɛayɛ nzenzaleɛ mɔɔ bamaa bɛanyi wɔ sunsum nu la. Patrick nee Hannah eza yɛle ɛzonlenlɛ gyima ne bie wɔ Angaur, bɔra ekyii bie mɔɔ menli 320 a wɔ zo la azo. Mɔɔ bɛyɛle daselɛlilɛ gyima ne ɛkɛ siane nwiɔ la, bɛyiale ɛrɛladane bie. Ɛkɛ ne ala, ɔmanle bɛ nee ye bɔle Baebolo ɛzukoalɛ bo, ɔnyianle nɔhalɛ ne anwo ndelebɛbo ndɛndɛ na ɔyɛle nzenzaleɛ wɔ ye ɛbɛlabɔlɛ nu. Hannah ka kɛ: “Yɛwie debiezukoalɛ biala na yɛde yɛ basekɛ ne mɔ azo yɛlɛkɔ sua nu a, yɛnea yɛ nyunlu na yɛka kɛ: ‘Gyihova, yɛyɛ wɔ mo!’” Hannah toa zo kɛ: “Ɛnee meze kɛ Gyihova bahola alua ndenle ngakyile zo ahwe raalɛ ɛhye ara ye ahyehyɛdeɛ ne anu ɛdeɛ, noko yɛhola yɛkpondɛ ye yɛboa ye yɛmaa yenwu Gyihova ɔlua yɛ nwo mɔɔ yɛdu yɛlɛboa wɔ ɛleka mɔɔ moalɛ nwo hyia la azo. Ɛhye le anwubielɛ mɔɔ nvasoɛ wɔ zo mɔɔ yɛnyia ye wɔ yɛ ɛbɛlabɔlɛ nu la anu ko!” Erica ka kɛ, “saa ɛboa awie ɛmaa ɔnwu Gyihova a, ɛ nye die kpole kpalɛ!”

ƐBAHOLA WƆAYƐ BIE Ɔ?

Bɛhyia mediema mɔɔ bɛabɔ Belemgbunlililɛ ne nolo la wɔ maanle dɔɔnwo azo. Ɛkulo kɛ ɛdawɔ noko ɛtu ɛkɔ ɛleka mɔɔ moalɛ nwo hyia la ɔ? Sɛlɛ Gyihova kɛ ɔboa wɔ ɔmaa ɛhulolɛ mɔɔ ɛlɛ kɛ ɛbadɛlɛ wɔ ɛzonlenlɛ gyima ne anu la anu ɛyɛ se. Ɛ nee asafo nu mgbanyima, maanzinli zo neavolɛ, anzɛɛ mediema mɔɔ bɛzonle wɔ ɛleka mɔɔ moalɛ nwo hyia la ɛbɔ nwolɛ adawu. Mekɛ mɔɔ wɔzi kpɔkɛ kɛ ɛbayɛ zɔ la, kɛlɛ kɛlata kpondɛ nwolɛ adehilelɛ dɔɔnwo fi ɔfese ne mɔɔ nea azɛlɛsinli ne mɔɔ ɛkulo kɛ ɛkɔyɛ nuhua gyima azo la ɛkɛ, noko dumua fa kɛlata ne maa wɔ asafo nu mgbanyima maa bɛva bɛ sa bɛwula ɔ bo kolaa na bɛava bɛanwa. * Bie a ɛdawɔ noko ɛbahola wɔaraboka mediema mrenya nee mraalɛ apenle dɔɔnwo ne mɔɔ bɛdu bɛ nwo bɛmaa bɛlɛsonle mɔɔ mgbanyinli nee ngakula, yɛɛ mbelazinli anzɛɛ agyalɛma boka nwo la anwo. Bɛ nye die ɔluakɛ ‘bɛlɛbu dɔɔnwo.’

^ ɛden. 17 Nea edwɛkɛ “Ɛbahola Wɔahɔ ‘Masidonea’ Ɔ?” mɔɔ wɔ August 2011 Yɛ Belemgbunlililɛ Gyima ne anu la.