Skip to content

yahovah kaun hai?

yahovah kaun hai?

bible kehndi hai

 yahovah sacha parmeshwar hai jis ne sabh kujh banaya hai. (prakash di kitab 4:11) yisu vang abraham atey moosa nabi vi yahovah di bhagti karde san. (utpat 24:27; kooch 15:1, 2; yuhanna 20:17) oh sirf kujh lokaa da hi nahi sago sare jahan da parmeshwar hai.—zaboor 47:2.

 bible dassdi hai ki parmeshwar da naa yahovah hai. (kooch 3:15; zaboor 83:18) eh naa ik ibrani krya to aaya hai jo kujh karan ja bannan vall ishara kardi hai. bahut sare vidvaan kehnde han ki os de naa da matlab hai ki “oh karan atey karaun vala bann-da hai.” eh matlab sahi hai kyoki yahovah sariya cheeza da srishtikarta hai atey oh apna maksad poora karda hai. (yasayah 55:10, 11) bible sanu yahovah di shakhsiyat bare vi dassdi hai, khaas karke os de shaandar gunn pyaar bare.—kooch 34:5-7; luka 6:35; 1 yuhanna 4:8.

 parmeshwar de ibrani naa da anuvad angrezi vich “jahovah” keeta gaya hai. ibrani bhasha de ihna chaar akhra יהוה (y h v h) nu tetragrammaton keha janda hai. sanu nahi pata ki purane same vich parmeshwar de sevak ibrani vich is naa nu kive ucharde san. par sadiya to angrezi bhasha vich is naa da ucharan “jahovah” keeta janda hai. sann 1530 vich jado william tyndale ne bible da angrezi vich anuvad keeta si, taa os ne pehli vaar parmeshwar da naa vartya si. *

kise nu vi pracheen ibrani bhasha vich parmeshwar de naa da sahi ucharan kyo nahi pata?

 pracheen ibrani bhasha vich swar-akhar (kanne-lava-dulava) vagaira nahi hunde san. purane zamane vich yahudi lok ibrani parhde vele dhukve swar-akhar la lainde san. par ibrani likhta de poora hon to baad bahut sare yahudiyaa nu eh vehm ho gaya ki parmeshwar da naa laina galat hai. is layi jado oh aayata nu uchi avaaz vich parhde san, taa oh parmeshwar de naa di tha “prabhu” ja “parmeshwar” kehnde san. jidda-jidda sadiya beetdiya gaiya, eh vehm sare pase fail gaya. jis karke ajj kise nu nahi pata ki parmeshwar de naa da sahi ucharan kee hai. *

 kujh lok sochde han ki parmeshwar de naa da sahi ucharan “yahveh” hai jad ki doosre lok kujh hor dassde han. ik mrit sagar pothi vich yoonani bhasha vich leviya di kitab da kujh hissa hai jis vich parmeshwar da naa “yao” ditta gaya hai. is to ilava, pracheen yoonani lekhaka ne is da ucharan yaye, yabe atey yauve vi keeta hai. par ihna galla to eh zahar nahi hunda ki purane same vich ibrani vich is naa nu kive ucharya janda si. *

bible vich darj parmeshwar de naa bare galatfehmiya

 galatfehmi: anuvadka ne apne vallo hi “yahovah” naa vartya hai.

 sachayi: parmeshwar de naa layi chaar akhra vich likhya jaan vala ibrani naa bible vich takreeban 7,000 vaar aaunda hai. * par ziadatar anuvadka ne parmeshwar da naa kadd ditta atey is di tha “prabhu” vargiya upadhiya vartiya.

 galatfehmi: sarabshaktiman parmeshwar nu kise naa di lorr nahi hai.

 sachayi: parmeshwar ne bible de likhariya raahi apna naa hazaara vaar likhvaya atey oh chahunda hai ki os de sevak vi os da naa istemal karan. (yasayah 42:8; yoel 2:32; malaki 3:16; romiya 10:13) nale parmeshwar ne ohna jhoothe nabiya di nindya keeti jinha ne lokaa nu os da naa bhulaun di koshish keeti si.—yirmiyah 23:27.

 galatfehmi: yahudiyaa di reet mutabak parmeshwar da naa bible vicho kaddhya jana chaheeda hai.

 sachayi: eh sach hai ki kujh yahudi granthi parmeshwar da naa nahi lainde san. par ohna ne bible diya nakla vicho eh naa nahi kaddhya si. chahe jo marzi ho jave, par parmeshwar nahi chahunda ki asi insaani reeti-rivaja karke os da hukam mann-na chhadd deyiye.—matti 15:1-3.

 galatfehmi: sanu parmeshwar de naa da ibrani vich sahi ucharan nahi pata. is layi bible vich eh naa nahi vartya jana chaheeda.

 sachayi: is galatfehmi to lagg sakda hai parmeshwar chahunda hai ki alag-alag bhasha bolan vale lok vi os da naa ikko tareeke naal ucharan. par bible to pata laggda hai ki alag-alag bhasha bolan vale parmeshwar de sevak kise da naa ose tarha lainde san jis tarha ohna di bhasha vich lya janda si.

 zara izraeel de niayi yahoshua di misal lo. pehli sadi vich ibrani bolan vale masihi shayad os da naa yehoshuaa lainde san, par yoonani bolan vale shayad eesoos kehnde san. bible vich yahoshua de ibrani naa da yoonani vich anuvad keeta gaya hai. jis to pata laggda hai ki masihi kise da naa ose tarha lainde san jis tarha ohna di bhasha vich lya janda si.—rasoola de kamm 7:45; ibraniya 4:8.

 parmeshwar de naa da anuvad karan layi vi idda keeta ja sakda hai. so parmeshwar de naa da sahi ucharan jaanan nalo kite ziada zaroori hai ki bible vich is naa nu vartya jave.

^ tyndale ne bible diya pehliya panj kitaba da angrezi vich anuvad karan vele parmeshwar da naa “yeuva” vartya si. same de beetan naal angrezi bhasha badal gayi atey parmeshwar de naa de shabd-jorr vi badal ditte gaye. misal layi, 1612 vich henry ainsworth ne zaboora di kitab da anuvad karde vele “yehovah” vartya si. fir sann 1639 vich jad os ne apne anuvad vich sudhar keeta, taa os ne parmeshwar da naa “jahovah” vartya gaya si. sann 1901 vich american standard version bible tyaar karan vale anuvadka ne ohna thava ’te “jahovah” istemal keeta jinha thava ’te eh ibrani likhta vich aaya si.

^ da new catholic encyclopaedia de dooje edition, bhaag 14, saffe 883-884 vich likhya hai: “gulami to chhuttan to thode same baad to yahveh naa nu khaas ehmiyat ditti jaan laggi atey eh naa adonayi ja elohim shabd di tha vi vartya jaan lagga.”

^ hor jaankari layi, navi duniya anuvad de vadhere jaankari 1.4 vich “ibrani likhta vich parmeshwar da naa” dekho.

^ theological lexicon of the old testament (angrezi) bhaag 2, saffa 523-​524 dekho.