Daut jeft emma mea Kjinja, waut een Fon a haben, un väle von dee gonen doamet em Internet nenn, wan dee auleen en äare Stow sent. Waut vonne Jefoaren jeft daut, wan jie june Kjinja een Fon loten? Waut es daut goode doabie? Un woo väl Tiet aum Fon es too väl?

•  Waut jie weeten sellen

•  Äwa waut jie nodenkjen sellen

•  Denkjt doaräwa no, aus jie reed doafäa sent

 Waut daut goode doabie es

•   De Kjinja sent beschizt un de Elren feelen sikj ruich. Bethany, eene Mame von twee Jugentliche, sajcht: “Wie läwen en eene jefäadelje Welt. Daut es wichtich fa de Kjinja, daut dee met äare Elren äwa Fon räden kjennen.”

   Eene Mame, waut Catherine heet, sajcht: “Met eenje Programs kaun eena sikj met daut Kjint sien Fon toopknekjen un krakjt seenen, wua dee es. Wan dee foaren deit, kaun eena mau rajcht seenen, woo bosich dee foat.”

•   Help fa de Schooloppgowen. Eene Mame, waut Marie heet, sajcht: “De Kjinja kjrieen äare Schooloppgowen nu äwa E-Mail ooda äwa Fon. Un dee kjennen uk daut Fon brucken, om met äare Lierasch to räden.”

 De Jefoaren

•   Too väl Tiet aum Fon. Jeweenlich sent junge Menschen miere Stund dän Dach aum Fon. De Elren sent uk krakjt soo väl Tiet aum Fon, ooda aun aundret ellektroonischet Jereetschoft, aus dee sikj Tiet fa äare Kjinja nämen. Soo aus een Rotjäwa daut mol säd, es daut bie eenje Famieljes soo, aus wudden jieda Dach Framde toopkomen, oba jieda eena es bloos met sien ellektroonischet Jereetschoft beschafticht. b

•   Noaktje Bilda. Soo aus aufjeschazt wort, sieekjen mea aus de Halft Jugentliche jieda Moonat no noaktje Bilda. Daut es uk nich toom wundren, wan eena doaraun denkjt, woo leicht daut es, metem Fon soont to finjen. William, een Voda von twee Jugentliche, sajcht: “Wan eena sien Kjint een Fon jeft, dan es daut soo, aus wudd eena, onen to wellen, fa daut Kjint de Däa von een Stua met noaktje Bilda oppmoaken, wua dee emma nenngonen kaun, wanemma dee well.”

•   Aufhenjich sennen. Väle Menschen sent sea faust aun äa Fon. Wan dee daut nich finjen, dan woaren dee sea orruich, weeten nich, waut see doonen sellen un feelen sikj mau rajcht krank. Eenje Elren sajen, daut äare Kjinja sikj schlajcht oppstalen, wan dee aun äa Fon sent. Carmen sajcht: “Wan ekj eenje Mol to mienen Sän vetalen well, wan dee jroz daut Fon haft, dan vedreit dee siene Uagen un sajcht waut, waut nich leeftolich es, wäajen hee sikj jestieet feelt.”

•   Noch aundre Jefoaren. Wan eena een Fon brukt, es eena uk enne Jefoa, daut aundre sikj kjennen äwa Internet domm äwa eenem haben un eenem waut schwienschet schriewen ooda noaktje Bilda ooda Videos schekjen. Eena kaun uk Trubbels met de Jesuntheit kjrieen, wäajen eena emma kromm steit un nich fein schlopen kaun. Eenje haben uk soone Programs opp äa Fon, waut no nuscht schlajchtet lat, soo aus een Talmaschienkje. En Werkjlichkjeit sent dee oba doatoo, Sachen opp äa Fon fa de Elren plietsch to hoolen.

   Daniel, een Voda von eene junge Dochta, sajcht: “Een Fon es soo aus een Fensta, wua eena aules oppem Internet seenen kaun – Goodet un Schlajchtet.”

•   “Fält onse Kjinja een Fon?”

   De Bibel sajcht: “Een vestendja Maun bedenkjt sikj siene Wäaj” (Spricha 14:15, PB). Wan du aun dit denkjst, wurscht du sellen äwalajen:

   “Wudd daut goot sennen fa onse Kjinja, wan dee een Fon hauden? Hab wie goot doaräwa nojedocht, waut de goode Sieden sent un de Jefoaren? Jeft daut waut aundret enne Städ een Fon, waut sikj met daut Internet vebinjen kaun?”

   Een Voda, waut Todd heet, sajcht: “Eena kaun sikj uk soo een Fon kjeepen, waut nich Internet haft. Un eena kaun doawäajen noch eenem sien Kjint fonen ooda schriewen. Un doaderch spoat eena uk een deel Jelt.”

•   “Kjennen onse Kjinja aul doamet omgonen?”

   De Bibel sajcht: “Een weisa Mensch recht sikj no daut waut goot es” (Liera 10:2, PB). Wan du aun dit denkjst, wurscht du sellen äwalajen:

   “Wuarom sie wie ons secha, daut wie ons opp onse Kjinja veloten kjennen? Hoolen dee nuscht plietsch fa ons? Sent onse Kjinja emma opprechtich met ons, biejlikj wäa äare Frind sent? Haben dee aul bewäsen, daut dee sikj beoabeiden kjennen, wan dee biejlikj Tellewizhen kjikjen ooda een Tablet ooda Komputa brucken?” Eene Mame, waut Serena heet, sajcht: “Een Fon kaun eena to väl Goodet brucken, oba daut es uk sea jefäadlich. Denkj doaräwa no, aus dien Kjint doa aul rajcht met omgonen kaun, waut noch nich väl Erfoarunk haft.”

•   “Kjenn wie doamet omgonen?”

   De Bibel sajcht: “Lia een Kjint dän rajchten Wajch gonen” (Spricha 22:6, PB). Wan du aun dit denkjst, wurscht du sellen äwalajen:

   “Weet wie jenuach äwa Fons, soo daut wie onse Kjinja halpen kjennen, fa Jefoaren opptopaussen? Vesto wie daut Fon soo entostalen, daut et fa daut Kjint secha es? Woo woa wie onse Kjinja halpen, daut Fon rajcht to brucken?” Daniel, een Voda, von dän wie aul ea jerät haben, sajcht: “Ekj hab soo foaken jeseenen, daut Elren äa Kjint eefach een Fon jäwen un dan daut doamet auleen loten.”

 Toopjefot: De Kjinja mott jelieet, woo see äa Fon rajcht brucken kjennen. Een Buak sajcht, daut de mieeschte Kjinja sikj nich beoabeiden kjennen un soone Sachen aus een Fon väl to väl brucken. Daut es besonda dan, wan de Elren nich weeten, waut de Kjinja doamet doonen, ooda an nich sajen, woo see daut brucken sellen.