Ze względu na fakt, że Bóg Jehowa * jest Stwórcą wszystkiego i jest Wszechmocny, wielu ludzi bywa skłonnych obarczać Go winą za wszystko, co się dzieje na świecie, również za wszelkie zło. Rozważmy jednak, czego na temat prawdziwego Boga dowiadujemy się z Biblii:

• „Jehowa jest prawy we wszystkich swych drogach” (Psalm 145:17).

• „Wszystkie jego drogi są sprawiedliwością. Bóg wierności, u którego nie ma niesprawiedliwości; jest on prawy i prostolinijny” (Powtórzonego Prawa 32:4).

• „Jehowa jest bardzo tkliwy w uczuciach i miłosierny” (Jakuba 5:11).

Bóg nie jest sprawcą nieszczęść. Czy w takim razie pobudza innych, by dopuszczali się potwornych czynów? W żadnym wypadku! W Piśmie Świętym czytamy: „Niech nikt, kto jest doświadczany, nie mówi: ‚Przez Boga jestem doświadczany’”. Dlaczego? „Bóg bowiem nie może być doświadczany przez coś złego ani sam nikogo nie doświadcza” (Jakuba 1:13). Nikogo nie doświadcza, czyli nie poddaje próbie przez skłanianie do niegodziwych postępków. Sam nie powoduje zła, ani nie popycha do niego innych. A zatem kogo lub co należy winić za to, że dzieją się różne złe rzeczy?

W Piśmie Świętym wskazano na jedną z przyczyn, dla której ludzie cierpią. Czytamy w nim: „Wszystkich ich dosięga czas i nieprzewidziane zdarzenie” (Kaznodziei 9:11). Gdy wskutek nieoczekiwanego zdarzenia ktoś ponosi szkodę, w dużej mierze decyduje o tym okoliczność, w jakim miejscu i czasie się znajdował. Prawie 2000 lat temu Jezus Chrystus wspomniał o pewnym nieszczęśliwym wypadku — w następstwie zawalenia się wieży zginęło 18 osób (Łukasza 13:1-5). Ludzie ci ucierpieli nie dlatego, że wiedli określony tryb życia, lecz dlatego, że po prostu znaleźli się w tamtym miejscu, kiedy budowla runęła. Nie tak dawno, w styczniu 2010 roku, po niszczycielskim trzęsieniu ziemi na Haiti rząd tego kraju poinformował, że liczba ofiar przekroczyła 300 000. Wszyscy ci ludzie ponieśli śmierć niezależnie od tego, kim byli i jakie życie prowadzili. Podobnie jest z chorobami — mogą dotknąć każdego i w każdym czasie.

Niektórzy się zastanawiają: „Czy Bóg nie mógłby zapobiec takim śmiercionośnym katastrofom? Czy nie mógłby ochronić dobrych ludzi?”. Gdyby Bóg interweniował w taki sposób, oznaczałoby to, że z góry wie, co złego się wydarzy. Oczywiście dysponuje On zdolnością przewidywania przyszłości, jednak warte rozważenia jest pytanie: Czy korzysta z niej bez ograniczeń, żeby przewidywać, co się stanie? (Izajasza 42:9).

W Biblii czytamy: „Bóg jest w niebiosach; uczynił wszystko, co mu się podobało uczynić” (Psalm  115:3). A zatem Jehowa czyni to, co uznaje za potrzebne, a nie wszystko, co ma możliwość czynić. Ta zasada odnosi się również do spraw, które Jehowa postanawia przewidzieć. Na przykład kiedy w starożytnej Sodomie i Gomorze rozpleniła się niegodziwość, Bóg powiedział do patriarchy Abrahama: „Jestem całkowicie zdecydowany zstąpić, żeby zobaczyć, czy we wszystkim postępują tak, jak głosi dobiegający do mnie krzyk z tego powodu, a jeśli nie, to mogę się o tym dowiedzieć” (Rodzaju 18:20, 21). Jehowa postanowił przez pewien czas nie wnikać, na jaką skalę dopuszczano się niegodziwości w tamtych miastach. Obecnie również może decydować, co chce przewidzieć, a czego nie (Rodzaju 22:12). W żadnym razie nie jest to przejaw Bożej niedoskonałości czy słabości. Ponieważ „doskonałe są wszystkie jego poczynania”, Bóg posługuje się zdolnością przewidywania przyszłości w harmonii ze swym zamierzeniem; nigdy nie zmusza ludzi do obrania określonej drogi (Powtórzonego Prawa 32:4) *. Jaki możemy wyciągnąć z tego wniosek? Otóż Bóg wgląda w przyszłe wydarzenia selektywnie, zależnie od swej woli.

Część winy za wszechobecną niegodziwość leży po stronie ludzi. Zwróćmy uwagę, jak Biblia opisuje proces prowadzący do szkodliwych postępków: „Każdy jest doświadczany, gdy go pociąga i nęci jego własne pragnienie. Potem pragnienie, gdy stanie się płodne, rodzi grzech; z kolei grzech, gdy zostanie popełniony, wydaje śmierć” (Jakuba 1:14, 15). Gdy poszczególne jednostki ulegają niewłaściwym pragnieniom i żądzom, muszą ponosić opłakane skutki swoich czynów (Rzymian 7:21-23). Historia potwierdza, że ludzie dopuszczają się okrucieństw i przyczyniają do ogromu cierpień. Co więcej, niegodziwi mogą wywierać deprawujący wpływ na innych i w ten sposób nakręcać spiralę zła (Przysłów 1:10-16).

Czy Bóg powinien zaingerować i uniemożliwić ludziom wyrządzanie krzywd? Rozważmy najpierw, jaka jest natura człowieka. W Piśmie Świętym czytamy, że Bóg stworzył go na swój obraz i swoje podobieństwo. A zatem ludzie są w stanie odzwierciedlać Boże przymioty (Rodzaju 1:26). Zostali obdarzeni wolną wolą i mogą wybrać, czy będą kochać Stwórcę i do Niego lgnąć, postępując w sposób prawy w Jego oczach (Powtórzonego Prawa 30:19, 20). Gdyby Bóg przymuszał ludzi do określonego działania, czy nie pozbawiałby ich wolnej woli? Czyż człowiek nie zostałby wówczas zepchnięty do poziomu maszyny, wykonującej jedynie to, do czego ją zaprogramowano? Sytuacja przedstawiałaby się podobnie, gdyby o wszystkim, co robimy oraz co dzieje się w naszym życiu, decydowało jakieś fatum lub — jak wierzą muzułmanie — kismet. Możemy być naprawdę szczęśliwi, że Bóg  szanuje naszą godność i pozwala nam dokonywać samodzielnych wyborów! Nie oznacza to jednak, że zło wynikające z ludzkich błędów czy fatalnych decyzji będzie nas nękać bez końca.

Gdybyś zadał wyznawcy hinduizmu lub buddyzmu pytanie postawione w tytule tego czasopisma, prawdopodobnie usłyszałbyś: „Dobrych ludzi spotyka zło ze względu na prawo karmanu. Zbierają oni owoce tego, jak postępowali w poprzednich wcieleniach” *.

W związku z nauką o karmanie warto wniknąć w to, co Biblia mówi o śmierci. W ogrodzie Eden, skąd wywodzi się rodzaj ludzki, Stwórca powiedział pierwszemu człowiekowi, Adamowi: „Z każdego drzewa ogrodu możesz jeść do syta. Ale co do drzewa poznania dobra i zła — z niego nie wolno ci jeść, bo w dniu, w którym z niego zjesz, z całą pewnością umrzesz” (Rodzaju 2:16, 17). Gdyby Adam pozostał posłuszny Bogu, żyłby wiecznie. Śmierć była karą za grzech — za złamanie Bożego nakazu. Potem, gdy pojawili się potomkowie Adama, „śmierć rozprzestrzeniła się na wszystkich ludzi” (Rzymian 5:12). A zatem można powiedzieć, że „zapłatą, którą płaci grzech, jest śmierć” (Rzymian 6:23). W Biblii wyjaśniono również: „Kto umarł, został uwolniony od swego grzechu” (Rzymian 6:7). Innymi słowy, po śmierci człowiek nie płaci już za swoje grzechy.

Obecnie miliony ludzi utrzymuje, że problem ludzkich cierpień wiąże się z prawem karmanu. Osoby takie zazwyczaj bez zbytniego sprzeciwu godzą się z cierpieniem własnym oraz innych. Ale faktem jest, iż owa koncepcja nie przewiduje żadnej nadziei na to, że zło kiedykolwiek się skończy, a jedyną możliwą ulgą jest wyzwolenie z kręgu kolejnych wcieleń przez postępowanie według ogólnie przyjętych norm i zgłębianie szczególnego rodzaju wiedzy. Oczywiście poglądy te całkowicie odbiegają od tego, czego uczy Biblia *.

Główną przyczyną niegodziwości nie jest jednak człowiek. Grzech na ludzkość sprowadził Szatan Diabeł, który początkowo należał do grona wiernych aniołów Bożych, lecz „nie stał mocno w prawdzie” (Jana 8:44). Wszczął bunt w ogrodzie Eden (Rodzaju 3:1-5). Jezus Chrystus nazwał go „niegodziwcem” oraz „władcą świata” (Mateusza 6:13; Jana 14:30). Ogół ludzkości podąża za Szatanem — ulega jego podszeptom, by ignorować prawe drogi Jehowy (1 Jana 2:15, 16). W Liście 1 Jana 5:19 czytamy: „Cały świat podlega mocy niegodziwca”. Do Szatana przyłączyły się też inne istoty duchowe, które uległy zdeprawowaniu. W Piśmie Świętym wskazano, że Szatan wraz z demonami „wprowadza w błąd całą zamieszkaną ziemię”, ściągając na nią „biada” (Objawienie 12:9, 12). A zatem winą za zło należy obarczać przede wszystkim Szatana.

Nie ulega więc wątpliwości, że to nie Bóg jest odpowiedzialny za nieszczęścia, które spadają na ludzi, i że to nie On sprowadza na nich cierpienia. Wręcz przeciwnie, obiecał wyeliminować zło, o czym można przeczytać w kolejnym artykule.