Aver yem sha atineakaa

Aver yem sha mver u atineakaa

ITINEKWAGH I TAMEN | MBAANYINYAV MBA UNYIIN MBARA—KA NYI VE LU ERENEE?

Mbaanyinyav Mba Unyiin Mbara​—⁠Ka Unô?

Mbaanyinyav Mba Unyiin Mbara​—⁠Ka Unô?

Adooga a lu u inja er kwagh u mbaanyinyav mba unyiin mbara taver u kaven shi a cieryol nahan, kpa ka nahan ga. Sha ci u nyi? Sha ci u Bibilo kua akaa a a lu eren sha tar nyian ne wase se u fan kwagh u hanma orhendan nyinya a lu tesen la wang. Shin er anyinya a ve lu hendan la a lu ikyav i tesen kwaghbo u una tser tar la nahan cii kpa, kwagh ne una fatyô u lun we man tsombor wou cii loho u dedoo. Sha ci u nyi? De se hii timen fan kwagh u mbaanyinyav mban môm môm.

OR U A HENDA NYINYA I PUPUU LA

Mpase ne hii nahan: “M veren ashe yô, nenge, nyinya u pupuu lu. Un u a tema sha mi la, lu a ada; shi i na un tsar u sha ityou kpaa. A due, lu hemban, man lu sha u una hemba kpaa.”—Mpase 6:2.

Ka an nan henda nyinya i pupuu laa? Ka ken takerada u Mpase la môm tsô shi se zua a kwagh u vesen u una wase se u fan or shon ye. Takerada ne yila or u ken jijingi u a henda nyinya ne ér, “Imo i Aôndo.” (Mpase 19:11-13) Ka Yesu Kristu tseegh i yer un sha ititom i Imo la ye, sha ci u un eren kwagh u tesen ér ngu orshua u Aôndo. (Yohane 1:1, 14) Heela tseegh ga, i yila un ér “Tor u utor man Ter u uter,” shi i yila un ér “Jighjigh man Mimi.” (Mpase 19:11, 16) Kwagh ne tese wang ér i na u tahav mbu tor u nôngon ityav, kpa eren kwagh a tahav nav sha ifer ga. Nahan cii kpa, mbampin gema due sha kwagh ne.

Ka an nan ne Yesu tahav ve a lu hemban ityava? (Mpase 6:2) Profeti Daniel yange nenge a Mesiya ken mpase ugen, lu er ka “wan u or” nahan, i na un “tor sha won cii man icivir man tartor.” Lu orgen kposo nan na un tor ne ga, kpa lu Yehova Aôndo, u i yila un ér “Or u tsan sha won la.” * (Daniel 7:13, 14) Sha nahan yô, ka Aôndo Uhembanagee a ne Yesu tahav man ian i hemen shi timin mbaaferev ye. Nyinya i pupuu la ka ikyav i vough i tesen ityav mbi perapera mbi Wan u Aôndo una nôngo la, sha ci u ken Bibilo yô, ashighe kpishi ka a ôr ér kwagh ngu pupuu yô, ka ikyav i tesen kwagh u perapera.—Mpase 3:4; 7:9, 13, 14.

Lu hanma shighe mbaanyinyav mbara ande due tembe? Fa wer Yesu, un u a henda nyinya i hiihii la yange due tembe shighe u i ver un tor sha la. (Mpase 6:2) Lu hanma shighe i ver un Tor sha? Yange kpe i nder un hide yem sha je maa i ver un tor ave ave ga. Bibilo tese ér yange gba u una za tema a kegh shighe a kar. (Mbaheberu 10:12, 13) Yesu yange pase mbahenen nav kwagh u una wase ve u kaven zum u shighe u keghen la una bee ve, una hii u hemen sha tartor u sha yô. A kaa wener shighe u una hii u hemen sha la, fese je mlu u tar ne una vihi a hemba ave a tse. Sha ci u ityav mbi nôngon mbia lu kpishi kua ijen man ubombauangev. (Mateu 24:3, 7; Luka 21:10, 11) Yange i hii u nôngon Ityav mbi Tar Cii Mbi Hiihii mbira ken inyom i 1914 la ica gba ga je tsô maa, ikyav tese wang ér uumace nyôr ken shighe u ican, u Bibilo i yer ér “ayange a masejime” la.—2 Timoteu 3:1-5.

Kpa, hii shighe u Yesu tema tor ken inyom i 1914 la je, er nan ve mlu u tar ne a lu doon seer a seer ga, a gem a lu vihin gban a gba kera? Ka sha ci u hen shighe la Yesu hii u hemen sha, lu tar ga. Yange mba veren Yesu Tor yô, ityav maa hii sha, nahan Yesu shon u iti na igen i lu Mikael la, daa Satan man azôv a na cii gbihi ve shin tar. (Mpase 12:7-9, 12) Hii shighe u i gbihi Satan shin tar la je, ishima ngi vihin un ker zan zan nyian, sha ci u a fa er ayange a na a bee yô. Sha kpôô yô, ica a kera gba ga tsô Aôndo una er kwagh u a we ishima u eren a Satan shin tar la. (Mateu 6:10) Hegen ne, de se nenge er mbaanyinyav mbagenev mba utar mbara ve tese ér mimi je se mba ken shighe u ican u i yer ér “ayange a masejime” ne yô. Ornyinya u hiihii la tese kwagh u orgen u i ter un sha iti kpôô kpôô yô, kpa mbaanyinyav mba utar mba ve dondo la mba tesen mbamlu mba uumace cii ve nyer ker shin tar ne yô.

OR U A HENDA NYINYA I NYIAN LA

“Nyinya ugen due nyian bong; man un u a tema sha mi la, i na un sha u a̱ kura bem shin tar kera, ior ve̱ wua ayol a ve; i na un zegesanker.”—Mpase 6:4.

Ornyinya ne ka ikyav i ityav mbi nôngon. Fa wer a kura bem kera ken ityar kpuaa tseegh ga, kpa a kar a bem kera sha tar jimin cii. Ken inyom i 1914 la, ityav pev sha tar jimin cii, man lu kwagh u i gbe je kpa lu a̱ vande eren ga yô. Ityav mbira mbi been yô, shi i nôngo ityav mbi tar cii mbi sha uhar, mbi yange mbi hemba timin ior shi vihin akaa cii yô. Mbagenev ker ahaba ér, hii ken inyom i 1914 la je, ityav man inium i nôngon wua ior hemba miliôn 100! Shi ior mbagenev kpishi gba awan.

Ityav mbi nôngon na yô, shighe u se lu ker ne ngu nena? I gbe je ka shighe u uumace ve er akaa a tesen ér vea fatyô u timin ior cii sha tar kera je ne. Mbamzough mba ve senge ér ka mba van a bem sha tar, er mzough u United Nations nahan, mba fantyô u yangen or u a henda nyinya i nyian la u eren tahav ga.

OR U A HENDA NYINYA I IL LA

“M veren ashe yô, nenge, nyinya u il lu, man un u a tema sha mi la lu a iyôgh ki karen kwagh a mi sha uwe. Man m ungwa kwagh er ka imo nahan ken atô u akaauma a anyiin la lu kaan er: Ikyaren i alakema ka gbengersule, uikyaren mba shair utar kpaa ka gbengersule, man mkurem kua wain yô, de vihin ve kera ga.”—Mpase 6:5, 6.

Ornyinya ne ka ikyav i ijen. Ikyav ne tese ér kwaghyan una ban je yô, aur u alakema môm—myohom ma zurum kilogram 1 (0.7 kilos), una taver ishe a kuma gbengersule, inyaregh ki yange i kimbi or sha tom u iyange jimin sha ayange a mbaapostoli la! (Mateu 20:2) Shi gbengersule môm a tôô a yam mbaaur mba shair utar—myohom ma hemban ukilogram 2 cuku tseegh (2.1 kilos). Alakema yange gba ior kwagh hemba shair, nahan hemba taver ishe a shair. Kwaghyan la nahan una ar a hanma or hen zege tsombor nena? Yange i ta ior icin ér akaayan a ve ye ayange ayange la je kpa ve de eren a mi dang dang ga, vough er i tese ikyav sha akaa a yange ior yaan ayange ayange, amba er mkurem ma olev man wain nahan.

Hii ken inyom i 1914 la je, se mba nengen a ikyav i tesen ér or u a henda nyinya i il ne due tembe kpa? Een! U tesen ikyav yô, ken anyom deri a a sember karen ne, iorov mba kuman er miliôn 70 nahan kpe ijen. Kwaghtôvon ugen ker ahaba ér, “hii ken inyom i 2012 zan zan inyom i 2014 la iorov miliôn 805 mba ken ijen—iyenge ne ia za ken iyenge i ior mba sha tar cii kwa taankarunyiin.” Ibaver igen di kaa ér: “Hanma inyom yô, ijen ka i wua ior i hemba ngeen a ior mba ve kpe angev mbu AIDS man malaria man houghbar la jimin cii.” Er i lu nôngon tsung ér a bee a ijen sha tar nahan kpa, or u a tem sha nyinya i il la ngu hendan i her.

OR U A HENDA NYINYA I FUEE LA

“Nenge, nyinya u fung [shin fuee] lu, un u a tema sha mi la, iti na er ku, Hade lu zan a na ityô, man i na ve tahav sha tiôn môm u ken atôôn anyiin a taregh, sha u ve̱ wua sha sanker man sha ijen man sha bouange man sha inyamkyume i shin tar.”—Mpase 6:8.

Ornyinya u sha unyiin ne ka ikyav i ku u ior ve lu kpen sha ci u atôakyaa agen yô. Inyom i 1914 la yange i kar ica lu a gba ga maa bouange u i yilan ér Spanish flu la wua ior umiliôn imôngo. Ikyav tese ér ior mba kuman er miliôn 500 nahan yange ve kpe angev mbun, inja na yô, ken atô u hanma iorov 3 mba ve lu uma hen shighe la yô, or 1 ken a ve yange nan kpe mbu!

Kpa angev mbu Spanish flu mbun lu di mhii u ubombauangev di tsô. Mbafantakerada ker ahaba ér ken anyom deri a a sember karen ne, angev mbu agina wua ior umiliôn uderi imôngo. Zan zan nyian kpa, angev mbu AIDS man houghbar man Malaria mbu kôvor ayange a ior umiliôn imôngo, shin er i lu tôvon sha kwagh u mcimbim ma sôron iangev mbin kpoghuloo nahan kpaa.

Nyityô ican i i tser ior cii, ka a lu ityav shin ijen shin ubombauangev kpa, kwagh u ngu a due ker yô, ka ku. Inya di ngi menan ior mba ku u lu wuan ve la nduuluu, kpa ka kuman i ga.

ICA A GBA GA TSÔ TAR A DOO!

Ica a gba ga tsô, ashighe a ican a se lu ker ne aa bee. Umbur wer ken inyom i 1914 la je Yesu “due, lu hemban,” shi yange daa Satan kende shin tar. Kpa shighe ne Yesu lu a hemba gburu gburu ga. (Mpase 6:2; 12:9, 12) Ica a kera gba tsô Yesu una tim Satan kua uumace mba ve dondo Satan la cii sha tar kera, sha shighe u ityav mbi Armagedon la. (Mpase 20:1-3) Yesu una kar a mbaanyinyav mbagenev mba utar mbara kera tseegh tsô ga, shi una hide a sôr akaa a ve vihi la kpaa cii. Una er kwagh ne nena? Nenge ase uityendezwa mba Bibilo i er ne.

Ityav mbia kera lu ga, nahan bem una dumbur sha tar. Yehova una ‘er ityav mbia bee zan zan a ar ken akighir a tar je, una sombo ada, una kever iwange.’ (Pasalmi 46:9) Ior mba ve keren bem la cii, “á saan ve iyol sha mngee u bem.”—Pasalmi 37:11.

Ijen ia kera lu ga, sha ci u kwaghyan una dumbur. ‘Iyiav mbia ngee shin tar, sha ityouv mbi iwoov je kpaa.’—Pasalmi 72:16.

Ica a gba ga tsô Yesu una sôr akaa a mbaanyinyav mbagenev mba utar mbara ve vihi la cii

Ku ua kera lu ga, sha ci u ior vea lu gbong gbong, shi vea lu uma gbem sha won. Aôndo “una ese ve mliam sha ashe kera cii, ku ua kera lu ga, shin ijungwen shin mliam shin ican kpaa ia kera lu je ga.”—Mpase 21:4.

Shighe u Yesu lu shin tar la, a tese se ikyav i doon tsung sha akaa a una va er sha shighe u una hemen tar la. Yange er akaa a van a bem hen atô u ior, koso ior udubu imôngo sha ivande, bee ior angev, shi nder ior shin ku kpaa.—Mateu 12:15; 14:19-21; 26:52; Yohane 11:43, 44.

A doo Mbashiada mba Yehova kpishi u tesen we ken Bibilo you er u fatyô u wan iyol keghen a kegh kwagh u u va zua a mi shighe u mbaanyinyav mbara vea de u hendan anyinya a ve la yô. U lumun wer i wase u u seer fan kpa?