I yini lexi ku endleke u lava ku tiva ndlela leyi swilo leswi hanyaka swi veke kona ha yona ni xikongomelo xa vutomi?

Tatana a a ri Mukhatoliki naswona manana a a ri Muprotestente. Hambiswiritano, a va nga byi teki byi ri bya nkoka vukhongeri. Loko ndzi ri emalembeni ya kondlo-a-ndzi-dyi, a ndzi tivutisa hi xikongomelo xa vutomi naswona ndzi hlaye tibuku ta Vubudha, Vuhindu ni Vumoslem. Ndzi kale ndzi kombela Xikwembu leswaku xi ndzi komba ntiyiso.

Hi va-1970, eka swa timolekhuli ta ntivo-vutomi se a ku endliwe nhluvuko hi ndlela yo hlamarisa naswona a ndzi tivutisa loko swi ta swi kota ku hlavutela ndlela leyi vutomi byi sunguleke ha yona. Ndlela leyi tisele leti hanyaka ti tirhaka ha yona yi ndzi tsakisile, xisweswo ndzi hlawule ku dyondza hi tisele leti hanyaka. Ku engetela kwalaho, vaprofesa va mina vo tala a va vula leswaku vutomi byi lo tiendlekela hi ndlela ya ntumbuluko naswona a ndzi va tshemba.

I yini lexi nga endla leswaku u tsakela ku dyondza Bibele?

Timbhoni ta Yehovha timbirhi ti hi endzerile ekaya. Hambileswi a ti ri ni musa, mina ndzi ve ni nsele eka tona naswona ndzi ti byele leswaku a ndzi ri tsakeli rungula ra tona. Nsati wa mina u ndzi twile. Hiloko a ku: “Hans Kristian, sweswo a hi vumunhu. U lava ku tiva xikongomelo xa vutomi.” A a tiyisile, naswona ndzi khomiwe hi tingana. Hikwalaho ndzi landze Timbhoni toleto. Loko hi ri karhi hi bula, ndzi ti byele leswaku ndzi lava ku tiva loko Bibele yi pfumelelana ni sayense.

Ti xi hlamule njhani xivutiso xexo?

Ti ndzi kombe leswi Bibele yi swi vulaka malunghana ni Xihlovo xa matimba lama nga kona evuakweni hinkwabyo. Tsalwa leri ti ri hlayeke ri ri: “Tlakuselani mahlo ehenhla mi vona. I mani loyi a tumbuluxeke swilo leswi? . . . Hikwalaho ka ku tala  ka matimba lamakulu, nileswi a nga ni ntamu lowukulu, ku hava ni xin’we xa swona lexi pfumalekaka.” * Marito wolawo ma ndzi tsakisile swinene. Nakambe a swi vonaka swi twisiseka leswaku munhu wo tlhariha loyi a nga Xihlovo xa matimba hi yena ntsena la nga endla leswaku ku va ni ku hleleka evuakweni hinkwabyo.

Xana langutelo ra wena hi ku tihundzukela ka swilo ri cincile?

Hakatsongo-tsongo ndzi swi xiyile leswaku mavonelo yo hambana-hambana ya dyondzo ya ku tihundzukela ka swilo a ma nga ri na vumbhoni lebyi pakanisaka etimhakeni ta sayense. Entiyisweni, ko va switori leswi endleriweke ku hlamusela leswaku swilo swo hlamarisa leswi kumekaka eka swilo leswi hanyaka, swo tanihi masocha ya miri, swi nga tiendlekela hi ndlela ya vuphukuphuku. Loko ndzi ya ndzi dyondza hi masocha ya miri, ndzi ye ndzi yi xiya ndlela leyi ma rharhanganeke ha yona ni ndlela leyi ma tirhaka ha yona. Xisweswo, ndzavisiso lowu ndzi wu endleke wu endle leswaku ndzi gimeta hi ku vula leswaku vutomi byi sunguriwe hi Muvumbi wo tlhariha.

Xana u nga hi nyika vumbhoni byo karhi bya swilo leswi tumbuluxiweke?

Masocha ya miri i ndlela leyi hlamarisaka leyi hleriweke kahle ni matirhelo lama endleriweke ku hi sirhelela eka swilo swo hambana-hambana, ku katsa tibaktheriya ni switsongwatsongwana. Hi hala tlhelo, matirhelo wolawo ma nga aviwa ma va mafambiselo mambirhi lama tirhisanaka. Ro sungula, ri hlasela switsongwatsongwana leswi ngheneke emirini ku nga si hela tiawara to tala. Ra vumbirhi, ri teka masiku yo hlayanyana ri nga si sungula ku tirha kambe ri hlasela switsongwatsongwana swo karhi. Nakambe fambiselo leri ra vumbirhi, ri ni vuswikoti byo tsundzuka, lerova loko xitsongwatsongwana xo karhi xo tlhela xi vuya endzhaku ka malembe, masocha lawa ya miri ma ta kota ku lwisana na xona hi ku hatlisa. Fambiselo leri ri tirha kahle swinene lerova hakanyingi a wu swi xiyi loko u ngheniwe hi xitsongwatsongwana xo karhi ni leswaku xi hlaseriwe hi ku hatlisa. Nakambe nchumu wun’wana lowu hlamarisaka i ndlela leyi masocha ya miri ma kotaka ku hambanisa ha yona swilo leswi nga lavekiki emirini ni mixaka ya madzana ya tisele leti kumekaka emimirini ya hina.

Hi byele, ku endleka yini loko xitsongwatsongwana xi nghena emimirini ya hina?

Switsongwatsongwana swi nghena emimirini ya hina loko hi hefemula, hi dya, hi tikhoma-khoma swirho, kumbe swi nghena hi le nhlongeni. Loko masocha ya miri ma twa leswaku miri wu sungula ku hlaseriwa, ma humesa tiphrotheyini to tala. Tiphrotheyini toleto ta tiyisana leswaku ti lwisana ni nhlaselo wolowo. Fambiselo ra kona ri rharhangane ngopfu.

Xana hi nga vula leswaku vutivi bya wena bya sayense byi tiyise ripfumelo ra wena eka Xikwembu?

Ina! Matimba ni ndlela leyi masocha ya mimiri ya hina swi rharhanganeke ha yona swi kombisa leswaku ku ni Muvumbi wo tlhariha a tlhela a va ni rirhandzu. Ndzi nga tlhela ndzi vula leswaku sayense yi tiyise ripfumelo ra mina eBibeleni. Hi xikombiso, Swivuriso 17:22 yi hi byela leswaku “mbilu leyi tsakeke i muhanyisi lonene.” Valavisisi va tshubule leswaku xiyimo xa hina xa mianakanyo xi nga khumba ndlela leyi masocha ya mimiri ya hina ma tirhaka ha yona. Hi xikombiso, ntshikilelo wu nga endla leswaku masocha ya miri ma tsana.

Ha yini tintangha ta wena to tala ti nga pfumeli leswaku Xikwembu xi kona?

Swivangelo swa tona swa hambana. To tala ti tshemba leswi ti dyondzisiweke swona, hilaha a swi ri hakona ha mina. Kumbexana ti ehleketa leswaku dyondzo ya ku tiendlekela ka swilo yi seketeriwa hi vumbhoni bya sayense. Tin’wana a ti kali ti anakanyisisa hi ndlela leyi swilo leswi hanyaka swi veke kona ha yona. Ti terisa vusiwana. Ndzi ehleketa leswaku ti fanele ti vutisa swivutiso leswi engetelekeke.

Ha yini u ve Mbhoni ya Yehovha?

Ndzi tsakisiwe hi malwandla ya tona ni ripfumelo ra tona eka xitshembiso xa Muvumbi xa vumundzuku lebyinene. * Naswona ripfumelo rero ri sekeriwe eka ku endla ndzavisiso ni le ka mianakanyo leyi twalaka, ku nga ri eka mintsheketo kumbe swilo leswi ngo mbamberiwa kunene. *