Nghena endzeni

Hundzela eka leswi nga endzeni

 XANA YI LO ENDLIWA?

Milenge Ya Hanci

Milenge Ya Hanci

HANCI yi nga tsutsuma hi rivilo lerikulu ra kwalomu ka 50 wa tikhilomitara hi awara. Hambileswi ku tsutsuma hi rivilo ro tano swi lavaka matimba lamakulu kambe yona yi tirhisa matimba lamatsongo. Yi swi kotisa ku yini leswi? Yi pfuniwa hi milenge ya yona.

Xiya leswi endlekaka loko hanci yi tsutsuma. Loko milenge ya yona yi kandziya ehansi, misiha ya milenge yi va ni matimba bya xipiringi hikuva loko yi ba goza onge yo thamuka kunene.

Ku engetela kwalaho, loko hanci yi ri eku tsutsumeni, milenge ya yona yi rhurhumela ngopfu leswi nga endlaka leswaku misiha ya yona yi vaviseka. Kambe, misiha leyi nga emilengeni ya yona hi yona leyi endlaka leswaku yi nga vaviseki. Valavisisi va vitana endlelo leri “misiha yo hlawuleka leyi endliweke hi ndlela ya xiyimo xa le henhla” leyi kotaka ku endla leswaku hanci yi tsutsuma hi rivilo lerikulu ni ku yi nyika matimba.

Vanjhiniyara va ringeta ku kopela ndlela leyi milenge ya hanci yi endliweke ha yona leswaku va ta endla michini leyi nga ni milenge ya mune leyi milenge ya yona yi nga ta tirha ku fana ni ya hanci. Hambiswiritano, nhlangano wa Biomimetic Robotics Laboratory of the Massachusetts Institute of Technology, wu vula leswaku ndlela leyi yo rharhangana swinene a swi nge olovi ku yi tekelela hi switirhisiwa leswi nga kona ni vutivi lebyi vanjhiniyara va nga na byona sweswi.

U anakanya yini? Xana ndlela leyi milenge ya hanci yi nga xiswona, yi lo tiendlekela? Kumbe yi lo endliwa?