Lutani apo pali nkhani

IVYO ŴACHINYAMATA ŴAKUFUMBA

Kasi Ningachita Wuli Kuti Nimalizgenge Kulemba Homuweki Yane?

Kasi Ningachita Wuli Kuti Nimalizgenge Kulemba Homuweki Yane?

 “Ntchakuvuska chomene kuwuka 1 koloko mulenji kuti ulembe homuweki. Nyengo iyi njakuti wamunthu ugonenge waka.”—David.

 “Nyengo zinyake nkhaŵerenganga m’paka 4:30 mulenji, ndipo para nyengo yikukwana 6 koloko mulenji nkhawukanga na kwamba kunozgeka kuluta ku sukulu. Ivi vikanibowanga chomene—Theresa.

 Kasi ukuwona kuti ukufyenyeka chomene na homuweki? Usange ni nthena, nkhani iyi yikovwirenge.

 Chifukwa wuli ŵasambizgi ŵakumupani homuweki?

 Padera pa vifukwa vinyake, homuweki . . .

  •   yingakovwira kuti umanye vinandi padera pa ivyo ukumanya kale

  •   yingakovwira kuti uchitenge vinthu mwamahara

  •   yingakovwira kuti ugaŵenge makora nyengo.

  •   yingakovwira kuti ivyo wangusambira ku sukulu vikhazikike mu mtima mwako a

 “Para ŵasambizgi ŵakupeleka homuweki ku ŵana ŵa sukulu, ŵakukhumba kumanya usange ivyo ŵasambizganga, ŵana ŵavipulikiska, chifukwa kanandi ŵana ŵakutemwa kuluwa ivyo ŵasambira.”—Marie.

 Nkhwantha zinyake zikuti, masamu na visambizgo vinyake vyasayansi vikovwira kuti munthu wachitenge vinthu mwamahara para wasangana na suzgo. Kweniso vikovwira kuti munthu waghanaghanenge mwaluŵiro. Nakuti homuweki yili nga ni maseŵero gha kukhozga thupi gha wongo winu!

 Kwali ukuwona kuti homuweki njiwemi panji yayi, kweni unenesko ngwakuti vingachitika yayi kuti ugwenthe homuweki ku sukulu. Kweni nkhani yakukondweska njakuti: Nangauli palije icho ungachitapo kuti upikenge homuweki zinandi uli ku sukulu, kweni ungakwaniska kulemba kwa nyengo yichoko waka. Tiye tiwone umo ungachitira.

 Ivyo ungachita

 Usange vikukusuzga kumalizga kulemba homuweki yako, ukwenera kumanyirathu ivyo uchitenge kuti uyimalizge ndipo para wachita nthena umalizgenge luwiro. Yezga kulondezga masachizgo agha.

  •   1: Nozgekerathu makora. Baibolo likuti: “Maghanoghano gha munthu wachitatata ghakovwira kuti vinthu vyende makora.” (Zintharika 21:5) Tolerathu vinthu vyose ivyo ugwiliskirenge ntchito pakulemba homuweki yako pambere undambe kulemba. Ivi vikovwirenge kuti uleke kutimbanizgika kuti ukapenje icho palije.

     Kweniso ukwenera kukhala pa malo apo palije chakutimbanizga chilichose. Ŵanyake ŵakusankha kulembera ku chipinda icho mulije chiwawa kweniso icho chili na ungweru wakukwana. Ŵanyake ŵakusankha kuluta ku malo ghanyake ghambura chiwawa panji ku layibulare.

     “Para uli na buku lakuti likukumbuskenge homuweki yiliyose iyo ŵamupani ku sukulu ungachitaso makora kulemba nyengo iyo ulemberenge homuweki yako, ivi vingakovwira kuti ugaŵenge makora nyengo yakulembera homuweki. Para nyengo zose ulondezgenge ndondomeko iyo walemba, vingakovwira kuti uleke kwenjerwa chomene na homuweki yako.”—Richard.

  •   2: Uchitenge vinthu mu ndondomeko. Baibolo likuti: “Vinthu vyose vichitike . . . mu ndondomeko.” (1 Ŵakorinte 14:40) Para ughanaghanirenge fundo ya pa lemba ili vikovwirenge kumanya homuweki iyo ukwenera kwamba na iyo umalirenge kulemba.

     Ŵanyake ŵakusankha kwamba na yakusuzga. Apo ŵanyake ŵakwamba na zipusu kuti ŵakhuke kulemba zakusuzga izo zakhala. Kweni ungasankha nthowa yiliyose iyo ukuwona kuti njiwemi kwa iwe.

     “Ndondomeko yikovwira kuti umanye ivyo uchitenge kweniso icho uyambilirenge kuchita. Ivi vikovwira kuti uleke kusuzgika pakulemba homuweki yako kweniso ukuwona kuti ni vinandi yayi.”—Heidi.

  •   3: Ulimbikirenge. Baibolo likuti: “Mulimbikirenge ntchito, kuŵa ŵakata yayi.” (Ŵaroma 12:11) Kuzomerezga yayi kutimbanizgika na vinthu vinyake pa nyengo iyo ukukhumba kulemba homuweki yako.

     Ŵanthu ŵachizita kanandi nyengo yikuŵamalira pambere ŵandamalizge ntchito yawo. Ivi vikupangiska kuti ŵachimbilire pakulemba ndipo kanandi ŵakulemba vyambura kulongosoka. Ntheura kuti uleke kufipa mtima ukwenera kwamba nyengo yiwemi kulemba homuweki yako.

     “Nkhwamba kulemba homuweki yane para nawera waka ku sukulu panji para napokera waka. Ivi vikunovwira kuti nileke kwenjerwa kweniso kuti yileke kunitondeska kuchita vinthu vinyake.”—Serina.

     SACHIZGO: Zuŵa lililose ulembenge homuweki yako pa nyengo yakuyana waka. Kuchita nthena kungakovwira kuti nyengo zose umanyenge ivyo ukwenera kuchita kweniso kuti uleke kusinthasintha.

  •   4: Uŵikenge maghanoghano pa chinthu chimoza. Baibolo likuti: “Ulaŵiske dodoli panthazi pako.” (Zintharika 4:25) Kuti ulondezge fundo ya pa lemba ili, ukwenera kugega chilichose icho chingakutimbanizga para ukuŵerenga panji kulemba homuweki yako.

     Kuŵa pa Intaneti panji kutumizgirana ma meseji pa nyengo iyo ukulemba homuweki kungakumalira nyengo yinandi kujumpha nyengo yeneko iyo wate umalirenge. Kweni para ukuŵika maghanoghano pa chinthu chimoza vingakovwira kuti uleke kusuzgika chomene maghanoghano kweniso kuti uŵeso na nyengo yinandi yakuchitira vinthu vinyake.

     “Ntchakusuzga kuŵika maghanoghano pa chinthu chimoza usange uli pafupi na vyakutimbanizga nga mafoni, makompyuta, magemu gha pa kompyuta, kweniso TV. So, nkhuzimwiska foni kweniso chilichose icho nkhuwona kuti chinganitimbanizga.”—Joel.

  •   5: Uwonenge mwakwenelera vinthu. Baibolo likuti: “Mahara ghinu ghamanyikwe.” (Ŵafilipi 4:5) Kuti uleke kusuzgika maghanoghano na homuweki yako ukwenera kupumulira dankha usange mphakwenelera. Ungaluta kukatembeya waka, kutchova njinga, panji kuchimbira.

     Kweni usange ukuwona kuti uchali kusuzgika kulemba na kumalizga homuweki yako, ungachita makora kudumbiskana na ŵasambizgi ŵako. Usange ŵawona kuti ukuyezgeska kuchitapo kanthu, panji ŵangasankha kusintha vinthu vinyake kuti ŵakovwire.

     “Ungazomerezganga yayi kuti homuweki yikupangiske kuti uleke kukondwa panji kusuzgika chomene maghanoghano. Ukwenera kuŵikapo waka mtima. Pali vinthu vinyake ivyo para tingapusa vingatipangiska kuti tileke kukondwa, ndipo chimoza chake ni homuweki yeneyiyi.”—Julia.

 Ukwenera kujifumba kuti:

  •   Ni vinthu wuli ivyo vikukhumbikwa kuti nilembe makora homuweki yane?

  •   Ni nyengo wuli yiwemi iyo ningalembera homuweki yane?

  •   Ningakalembera nkhuni kuti nileke kutimbanizgika?

  •   Kasi ningachita wuli kuti nileke chizita?

  •   Kasi ni vichi ivyo vinganichedweska kumalizga homuweki yane?

  •   Kasi ningachita wuli kuti nileke kutimbanizgika na vinthu nga, foni, TV, kompyuta panji vinthu vinyake?

  •   Kasi ningachita wuli kuti niwonenge vinthu mwakwenelera na kuleka kusuzgika chomene maghanoghano para nkhukhumba kulemba homuweki yane?

 FUNDO YAKUTI UYIKUMBUKENGE: Ukwenera kuyimanyirathu makora homuweki yako. Usange uli na mafumbo, ukwenera kufumbirathu asambizgi ŵako pambere undafume mu kilasi.

a Fundo izi zafuma mu buku la mutu wakuti School Power, lakulembeka na Jeanne Schumm.