Pfukelani kha mafhungo

Naa Yesu O Fela Kha Tshifhambano?

Naa Yesu O Fela Kha Tshifhambano?

Bivhili i a fhindula

 Vhanzhi vha dzhia tshifhambano tshi tshiga tsho ḓoweleaho kha Vhukriste. Bivhili a i ṱalusi tshithu tshe Yesu a fela khatsho, nga zwenezwo a hu na ane a nga amba uri u na vhuṱanzi ha uri tsho vha tshi tsha tshivhumbeo tsha hani. Fhedzi zwine Bivhili ya zwi amba ndi uri Yesu o fela kha danda, hu si kha tshifhambano.

 Bivhilini ho shumiswa ipfi ḽa Tshigerika stau·rosʹ u ambela kha tshithu tshe Yesu a fela khatsho. (Mateo 27:40; Yohane 19:17) Naho vhunzhi ha ṱhalutshedzelo dzi tshi ri ḽeneḽi ipfi ndi “tshifhambano,” vhagudi vhanzhi vha tenda uri ḽi ambela kha “danda ḽo imaho tswititi.” a U ya nga A Critical Lexicon and Concordance to the English and Greek New Testament, ipfi stau·rosʹ “a ḽi ambi thanda mbili dzo ṱumanaho dza ita tshifhambano kana tshiṅwe tshithu.”

 Bivhili i dovha ya shumisa ipfi ḽa Tshigerika xyʹlon ḽine ḽa amba zwine stau·rosʹ ḽa amba zwone. (Mishumo 5:30; 1 Petro 2:24) Ḽeneḽi ipfi ḽi amba “khuni,” “thanda,” “danda,” kana “muri.” b Ndi ngazwo The Companion Bible yo phetha nga uri: “Kha Thestamennde Ntswa Ya Tshigereka a hu na ipfi ḽine ḽa ambela kha thanda mbili dzo ṱumanaho.”

Naa Mudzimu u a ṱoḓa ri tshi mu rabela ri tshi shumisa tshifhambano?

Crux simplex​—ndi ipfi ḽa Tshilatin ḽine ḽa ambela kha danda ḽithihi ḽe ḽa vha ḽi tshi shumiselwa u ombela tshigevhenga

 Naho hu songo ambiwa uri Yesu o fela kha tshithu tsha tshivhumbeo tsha hani, mafhungo a tevhelaho na vese dza Bivhili zwi sumbedza uri a ro ngo fanela u rabela Mudzimu ri tshi shumisa tshifhambano.

  1.   Mudzimu ha ṱoḓi ri tshi mu rabela ri tshi shumisa zwifanyiso kana zwiga, u katela na tshifhambano. Mudzimu o vhudza Vhaisiraele uri vha songo shumisa tshifanyiso tsha “tshivhumbeo naho tshi tshifhio” musi vha tshi mu rabela. Nga hu fanaho, na Vhakriste vho vhudzwa uri vha “songo rabela midzimu ya zwifanyiso.”​—Dotoronomio 4:15-19; 1 Vhakorinta 10:14.

  2.   Vhakriste vha ḓanani ḽa u thoma a vho ngo shumisa tshifhambano vha tshi rabela Mudzimu. c Zwe vhaapostola vha zwi funza na nḓila ye vha tshila ngayo ndi tsumbo ine Vhakriste vhoṱhe vha tea u i tevhedza.​—2 Vhathesalonika 2:15.

  3.   U shumisa tshifhambano zwi bva kha vhurereli ha mazwifhi. d Nga murahu ha miṅwaha minzhi Yesu o fa, musi kereke dzi tshi litsha u tevhedza zwe a funza, miraḓo miswa ya kereke “yo tendelwa u bvela phanḓa vha tshi shumisa zwiga na zwifanyiso,” u katela na tshifhambano. (The Expanded Vine’s Expository Dictionary of New Testament Words) Fhedzi Bivhili a i ṱuṱuwedzi uri hu nga shumiswa zwiga zwa vhurereli ha mazwifhi u itela u thusa vhane vha vha vhaswa lutendoni.​—2 Vhakorinta 6:17.

a Vhalani New Bible Dictionary, Third Edition, yo ṅwalwaho nga Vho D. R. W. Wood, siaṱari 245; Theological Dictionary of the New Testament, Volume VII, siaṱari 572; The International Standard Bible Encyclopedia, Yo Vusuluswaho, Volume 1, siaṱari 825; na The Imperial Bible-Dictionary, Volume II, siaṱari 84.

b Vhalani The Expanded Vine’s Expository Dictionary of New Testament Words, siaṱari 1165; A Greek-English Lexicon, nga Vho Liddell na Vho Scott, Ninth Edition, masiaṱari 1191-​1192; na Theological Dictionary of the New Testament, Volume V, siaṱari 37.

c Vhalani Encyclopædia Britannica, 2003, kha ipfi “Cross”; The Cross​—Its History and Symbolism, siaṱari 40; na The Companion Bible, Oxford University Press, appendix 162, siaṱari 186.

d Vhalani The Encyclopedia of Religion, Volume 4, siaṱari 165; The Encyclopedia Americana, Volume 8, siaṱari 246; na Symbols Around Us, siaṱari 205-​207.