Pfukelani kha mafhungo

Tshivhi Ndi Mini?

Tshivhi Ndi Mini?

Bivhili i a fhindula

 Tshivhi ndi u ita zwithu, u humbula kana u ḓipfa nga nḓila ine ya lwisana na milayo ya Mudzimu. Tshivhi tshi katela u pfuka milayo ya Mudzimu nga u ita zwithu zwo khakheaho kana zwi songo lugaho phanḓa ha Mudzimu. (1 Yohane 3:4; 5:17) Bivhili i dovha ya amba uri u ḓivha zwo lugaho fhedzi u sa zwi ite, ndi tshivhi.​—Yakobo 4:17.

 Bivhilini kha luambo lwa u thoma, ipfi tshivhi ḽi amba “u humpa” hune wa khou kala hone. Sa tsumbo, vhaṅwe vhanna vha Isiraele vho vha vha tshi kona u posa tombo nga gatho vha sa “humpe.” Arali ho ṱalutshedzelwa ipfi nga ipfi, zwi amba “u sa ita tshivhi.” (Vhahaṱuli 20:16) Ngauralo, u ita tshivhi zwi amba u kundelwa u tevhedza milayo ya Mudzimu.

 Samusi Mudzimu e Musiki, ndi ene a re na ndugelo ya u vhetshela vhathu milayo. (Nzumbululo 4:11) Ri ḓo ḓifhindulela kha Mudzimu nga zwine ra zwi ita.​—Vharoma 14:12.

Naa zwi a konadzea uri muthu a sa ite tshivhi na luthihi?

 Hai. Bivhili i ri: “Vhoṱhe vho tshinya, vha kundelwa u sumbedza vhugala ha Mudzimu.” (Vharoma 3:23; 1 Dzikhosi 8:46; Muhuweleli 7:20; 1 Yohane 1:8) Ndi ngani zwo tou ralo?

 Vhathu vha u thoma Adamu na Eva, vho vha vhe si na tshivhi mathomoni. Vho vha vhe si na tshivhi nga nṱhani ha uri Mudzimu o vha sika a tshi ḓifanyisa. (Genesi 1:27) Fhedzi vho mbo ḓi vha na tshivhi nga nṱhani ha uri a vho ngo thetshelesa Mudzimu. (Genesi 3:5, 6, 17-19) Musi vha tshi vha na vhana, vho mbo ḓi fhirisela tshivhi na masiandoitwa atsho kha vhana vhavho. (Vharoma 5:12) Davida we a vha e Khosi ya Isiraele o ri: “Ndo bebiwa ndi na mulandu.”​—Phisalema 51:5.

Naa zwiṅwe zwivhi ndi zwihulwane u fhira zwiṅwe?

 Ee. Sa tsumbo, Bivhili i amba uri vhathu vha muḓi wa Sodoma vho vha vhe “vhavhi, vhe vhaitazwivhi vhahulu” nahone ‘zwivhi zwavho zwi zwihulu.’ (Genesi 13:13; 18:20) Ṱhogomelani zwithu zwiraru zwine zwa ita uri tshivhi tshi vhe tshihulwane.

  1.   Vhuhulwane ha tshivhi. Bivhili i a ri tsivhudza uri ri iledze u ita zwivhi zwihulwane, zwi ngaho u ḓifara luvhi nga zwa vhudzekani, u gwadamela midzimu ya zwifanyiso, u tswa, vhudakwa, vhuvemu, u vhulaya na vhungome. (1 Vhakorinta 6:9-11; Nzumbululo 21:8) Bivhili i sumbedzisa uri zwenezwi zwo fhambana na zwivhi zwine muthu a zwi ita a songo ḓiimisela. Sa tsumbo, u amba kana u ita zwithu zwine zwa vhaisa vhaṅwe. (Mirero 12:18; Vhaefesa 4:31, 32) Fhedzi Bivhili i ri ṱuṱuwedza uri ri songo dzhiela fhasi tshivhi naho tshifhio, samusi zwenezwo zwi tshi nga ita uri ri pfuke milayo ya Mudzimu ra vho ita tshivhi tshihulwane.​—Mateo 5:27, 28.

  2.   Tshiṱuṱuwedzi. Vhaṅwe vhathu vha ita zwivhi nga nṱhani ha uri vha vha vha sa ḓivhi zwine Mudzimu a zwi ṱoḓa. (Mishumo 17:30; 1 Timotheo 1:13) Naho Mudzimu a sa dzhieli fhasi zwivhi zwo raloho, Bivhili i sumbedzisa uri zwo fhambana na u pfuka milayo ya Mudzimu nga khole. (Numeri 15:30, 31) Vhathu vha ita zwivhi nga khole nga nṱhani ha u vha na ‘mbilu mmbi.’​—Yeremia 16:12.

  3.   U dovholola tshivhi. Bivhili i dovha ya sumbedza uri hu na phambano vhukati ha u ita tshivhi luthihi na u ita tshivhi tshithihi lunzhi-lunzhi. (1 Yohane 3:4-8) Vhane vha dzulela u ita “tshivhi nga khole” naho vha tshi vho ḓivha zwo lugaho, vha vha vhe na mulandu phanḓa ha Mudzimu.​—Vhahevheru 10:26, 27.

 Vhane vha ita tshivhi tshihulwane, vha nga pfa vha tshi lemelwa nga nṱhani ha vhukhakhi havho. Sa tsumbo, Khosi Davida o ṅwala uri: “Ngauri milandu yanga yo no vha nṱha ha ṱhoho yanga; i nga muhwalo u lemelaho, ndi minzhi vhukuma lune ndi si kone u i hwala.” (Phisalema 38:4) Fhedzi Bivhili i ita uri ri vhe na fhulufhelo, i ri: “Muvhi nga a ṱutshele nḓila dzawe muvhi a laṱe mihumbulo yawe; nga a vhuyelele kha Yehova ane a ḓo mu khathutshela, kha Mudzimu washu, ngauri u ḓo mu hangwela tshoṱhe.”​—Yesaya 55:7.