Hizaha raha an̈atiny

Handeha amy tany misy hevitry maventy

Zan̈ahary Man̈aja Man̈angy

Zan̈ahary Man̈aja Man̈angy

TAMY Jesosy tambony tany teto, izy ten̈a nangala tahaka toetriny Babany andan̈itry an̈y. Nivolan̈a izy fa ‘tsy baka amy sitraponany ivolan̈any raha, fa eraka raha nampianariny Babany ndreky fomba tiany han̈anaovan̈a izy fo nataony.’ (Jaona 8:28, 29; Kolosianina 1:15) Ke atsika mila mandiniky fomba nitondrasany Jesosy iro man̈angy tamy zen̈y, baka ho haintsika fomba tiany Zan̈ahary hitondrasan̈a iro io.

Nisy manampahizan̈a nandiniky fomba nitondrasany Jesosy iro man̈angy tamy zen̈y, ke nivolan̈a iro fa hafa foeky fomba nitondrasany iro man̈angy aby io, izikoa ampiran̈iny amy fomba nitondrasanolo hafa iro. Ino antony? Izikoa olo amy zioty man̈araka raha nampianariny Jesosy, mbala mahatsara man̈angy ma raha zen̈y?

Amy Jesosy ma man̈angy zen̈y karakory?

Tamy Jesosy, man̈angy zen̈y tsy raha handeha fan̈anaovany lelahy firaisan̈a fo. Nisy pitondra fivavahan̈a jiosy nihevitry fa lelahy koa mifanerasera amy man̈angy, iro efa tihan̈ano firaisan̈a amindro edy. Tsy nimboan̈a hikoran̈a tamy lelahy tamasonolo foeky man̈angy, tsao natahoran̈a hitsapa jery iro lelahy aby io. Man̈angy tsy nambela hiboaka tran̈o foeky izikoa tsy nanaron̈o voaly. Fa Jesosy ndraiky nivolan̈a fa lelahy tokony hifehy fan̈irian̈a ratsinany ndreky han̈aja man̈angy, fa tsy iro ndraiky handeha han̈ilikiliky iro man̈angy aby io.​—Matio 5:28.

Mbala nampianatra koa iro pitondra fivavahan̈a jiosy aby io fa afaka misaraka amy vadindro iro lelahy aby io, “na ino na ino antony.” (Matio 19:3, 9) Fa Jesosy tsy nan̈eky raha karaha zen̈y. Ho izy: “Mijangajanga lan̈iany olo misarabadian̈a, ke manambady olo hafa.” (Marka 10:11, 12, Fandikan-teny Protestanta) Vaovao tamindro Jiosy aby io raha zen̈y, fotony letrizay iro nampianarin̈y fa man̈angy fo mety hijangajanga. Karaha ty nambarany boky araiky: ‘Nampanonga plasiny man̈angy ndreky hajandro i Jesosy, fotony nitovy fo fitsipiky momba fitondranten̈a nirahiny narehany lelahy manambady ndreky man̈angy manambady.’

Ino vokatrany raha nampianariny Jesosy zen̈y amy zioty? Lôso tsy mifampihafahafa lelahy ndreky man̈angy amy fivorian̈a alamin̈y Vavolombelon̈o Jehovah. Iro tsy miasaloha tsao hiritriretin̈y hitsapa jery iro lelahy aby io, na ho lôso lavitry loatra fifandraisan̈andro. Ino antony? Fotony iro man̈angy aby io hataondro lelahy aby io ‘mira mamandro, izikoa izy efa matoe’, fa izikoa ndraiky man̈angy io mbala tanora, iro hataondro lelahy aby ao ‘mira anabavindro’, sady amy zen̈y “amy fahadiovan̈a tanteraka.”​—1 Timoty 5:2.

Jesosy nampianatra iro man̈angy aby io. Tsy nambelandro pitondra fivavahan̈a jiosy aby io hianatra foeky iro man̈angy aby tamy zen̈y. Fa Jesosy ndraiky tsy karaha zen̈y. Iro io nampianariny, avio nampirisihiny han̈aboaka hevitrindro. Tiany Jesosy haharen̈y raha nampianariny, ohatra, i Maria fa tsy tiany ho rikian̈a hikarakara hanin̈y fo. Hita baka amy fihetsikiny Jesosy zen̈y fa man̈angy tsy raha natao hiasa antran̈o fo. (Lioka 10:38-42) Marta rahavaviny Maria koa nampianariny Jesosy. Nan̈ino atsika mivolan̈a zen̈y? Fotony hainy tsarabe namaly fan̈ontanian̈a napetrakany Jesosy taminany, tamy Lazarosy naty.​—Jaona 11:21-27.

Nisy dikany tamy Jesosy ma hevitriny man̈angy? Ten̈a zen̈y. Karaha ataony man̈angy jiosy taloha tan̈y iziô nino fa ten̈a raha maventy mananjanaka lelahy zen̈y sady ten̈a mampasambatra, intsaka eky izikoa zanany io paminan̈y. Tandraraiky, nisy man̈angy nivolan̈a tamy Jesosy karaha ty: ‘Sambatra kibo nitondra anao!’ Ino raha nataony Jesosy koa fa naharen̈y zen̈y? Niezaka izy nan̈itsy hevitry diso nanan̈andro zen̈y. (Lioka 11:27, 28) Nivolan̈a izy fa fan̈arahan̈a volan̈a Zan̈ahary fo ten̈a mampasambatra, mandilatra fanan̈ana zanaka lelahy.​—Jaona 8:32.

Ino vokatrany raha nampianariny Jesosy zen̈y amy zioty? Marin̈y fa lelahy mampianatra an̈ivony fiangonan̈any Vavolombelon̈o Jehovah. Ndray zen̈y, iro man̈ambela man̈angy han̈aboaka hevitrindro. Man̈aja man̈angy iro, fotony iro man̈angy aby io mba ‘mampianatra raha tsara’, ary raha zen̈y aboakandro amy fitondranten̈andro. (Titosy 2:3) Mitavandra fan̈ampiandro man̈angy aby io koa iro aminy asa fitorian̈a vaovao tsara momba Fanjakan̈any Zan̈ahary.​—Salamo 68:11; zahava efajoro “ Tsy Nambelany Apostoly Paoly Han̈aboaka Hevitrindro ma iro Man̈angy aby Io?”.

Jesosy nitady raha nahatsara iro man̈angy aby io. Naleoleonolo taloha tan̈y niteraka lelahy tozay niteraka man̈angy. Ino porofo ahitan̈a zen̈y? Karaha ty koran̈iny Talmoda ty: “Sambatra lan̈iany olo manan̈a zanaka lelahy, fa diranandra ndraiky zay olo miteraka man̈angy.” Nisy raimandreny nihevitry fa nanahiran̈a iro miteraka man̈angy. Tsy maintsy nitady olo hatao vadindro tsaiky man̈angy aby io baka iro, avio tsy maintsy nan̈amia vola iro lelahy handeha hangala vady iro io koa. Ke nieritreritry iro raimandreny aby io fa, lera iro matoe, tsy iro tsaiky man̈angy aby io foeky handeha hitavandraindro.

Naboakany Jesosy ndraiky fa samby valera, na zanaka lelahy zen̈y na zanaka man̈angy. Ohatra iziô, samby natsangany tamy maty, na zanaka Jairo man̈angy zen̈y na zanakalahiny pitondraten̈a ta Naina. (Marka 5:35, 41, 42; Lioka 7:11-15) Jesosy koa nampahivan̈a man̈angy araiky ‘nazony demony.’ Man̈angy io nalemy tan̈atiny 18 taon̈o. Jesosy nikaiky man̈angy io ‘zanakany Abrahama.’ Tsy dia fohita aminy asa soratra jiosy fomba nikahiany Jesosy izy io. (Lioka 13:10-16) Hita baka amy zen̈y fa Jesosy ten̈a tsara fan̈ahy ndreky nan̈aja man̈angy. Tamy Jesosy, iro io valera karaha olo jiaby fo, ary iro koa ten̈a nanan̈a finoan̈a.​—Lioka 19:9; Galatianina 3:7.

Ino vokatrany raha nampianariny Jesosy zen̈y amy zioty? Ty fomba fivolan̈ana araiky an Asie: “Izikoa anao mitarimy tsaiky man̈angy, anao mira mandrozy zaridainolo tanàna araiky aminao.” Fa raimandreny kristianin̈y ndraiky tsy manan̈a fomba fisain̈ana karaha zen̈y. Iro io be fitiavan̈a, ke karakaraindro tsara zanakandro, na lelahy zanakandro na man̈angy. Alefandro lekoly koa zanakandro jiaby, avio karakaraindro tsarabe koa fahasalaman̈any zanakandro.

Jesosy koa fa natsangana tamy maty, izy nan̈iraka Maria Magdalena han̈ambara raha zen̈y tamindro apostoly aby io. Zay tombontsoa tsisy ambaka izy!

Jesosy natoky iro man̈angy aby io. Nampitovisiny fitsaran̈a jiosy tamy volan̈any andevo raha nivolan̈iny man̈angy, ke tsy nasiandro fôtiny foeky. Nivolan̈a Josèphe, manampahizan̈a momba tantara tamy taonjato voanalohany, fa man̈angy tsy atokisan̈a foeky, fotony iro efa man̈angy zen̈y edy.

Kanefa ny raha nisy, efa man̈angy edy niboahany Jesosy, izy koa fa natsangana tamy maty. Man̈angy olo voanalohany nahita izy. (Matio 28:1, 8-10) Iro man̈angy aby io nahita namonoan̈a Jesosy ndreky nandiven̈ana izy, kanefa iro apostoly aby io tsy nino raha nivolan̈indro. (Matio 27:55, 56, 61; Lioka 24:10, 11) Ke matoa iro man̈angy aby io niboahany Kristy voanalohany, dikanizen̈y, taminany, iro man̈angy aby io vain̈y han̈ano vavolombelon̈o karaha pianatra hafa.​—Asan’ny Apostoly 1:8, 14.

Ino vokatrany raha nampianariny Jesosy zen̈y amy zioty? Lelahy piandraikitry an̈ivony fiangonan̈any Vavolombelon̈o Jehovah man̈aja man̈angy, ke iro von̈ono hitandren̈y sosokevitry baka amindro man̈angy aby io. ‘Man̈amia voninahitry’ vadiny koa lelahy kristianin̈y, izikoa iro mitandren̈y raha volan̈iny vadindro.​—1 Petera 3:7; Genesisy 21:12.

Toro lalan̈any Baiboly aby io natao hampasambatra man̈angy

Lan̈iany olo man̈araka toro lalan̈any Baiboly man̈aja man̈angy

Zan̈ahary koa fa niasa man̈angy, iro io tiany hajain̈a ndreky hanan̈a fahafahan̈a. Ke lelahy tokony hangala tahaka Kristy amy lafiny zen̈y. (Genesisy 1:27, 28) Iro tsy tokony han̈ambany man̈angy, fa han̈araka toro lalan̈any Baiboly. Ho sambatra vadindro, izikoa iro man̈ano zen̈y.​—Efesianina 5:28, 29.

Taminy Yelena vo nianatra Baiboly, izy nampijaliny vadiny mare, fa tsiary nikoran̈iny taminolo raha zen̈y. Ramosenany io efa zatra kafiry aminolo rango izy mbala hely. Efa fombanolo tamy tany nisy iro, ohatra, mampijaly olo ndreky man̈olan̈a lan̈iany man̈angy tiandro vadin̈a. Karaha ty nambarany Yelena: “Efa fianarako Baiboly edy nan̈ampy zaho hiaritry. Nanjary haiko fa misy olo ten̈a tia zaho ndreky mikarakara, avio mihevitry zaho ho misy dikany. Izikoa vadiko mianatra Baiboly, izy tsy maintsy hiova. Izy tsy hampijaly zaho eky.” Tanteraka fan̈irian̈anaka, fotony ramoseko nianatra Baiboly tafara tatỳ, sady nanjary modely arehanolo hafa. Nifen̈y koa zahay nifan̈ambela hadisovan̈a baka amy fô. Nanjary nahatsiaro ilain̈a mare zaho, sady tsy navozo eky fotony zahay fivadiany samby niezaka nan̈araka toro lalan̈any Baiboly.’​—Kolosianina 3:13, 18, 19.

Maro man̈angy kristianin̈y mitovy raha iain̈ana aminy Yelena zen̈y. Kanefa, iro mahatsiaro sambatra fotony iro ndreky vadindro samby miezaka man̈araka toro lalan̈any Baiboly. Man̈aja iro koa piaramanompo amindro, ke mahatsiaro voaro mare iro sady tsy voafehifehy.​—Jaona 13:34, 35.

Tsy lavorary lelahy na man̈angy kristianin̈y, ke iro samby mahatsapa fa an̈isanolo ‘nambela hanan̈a fiain̈ana tsisy dikany.’ Fa iro koa fa mifandray tsara amy Zan̈ahary, iro afaka man̈anten̈a ‘ho olo afaka ke tsy hanjary handivoziny fahalòvan̈a’, ke iro ‘hanan̈a fahafahan̈a miavaka anan̈andro zanaka Zan̈ahary’ aby io. Tsara ankitin̈y raha ampan̈antinainy Zan̈ahary olo zen̈y, na lelahy izy na man̈angy.​—Romanina 8:20, 21.