Xeen tiʼ baʼax ku taasik

YANAKTOʼON LE FE ANCHAJTIʼOBOʼ | JOB

«¡Yaan u chúukpajal in wóol in beet baʼax maʼalob!»

«¡Yaan u chúukpajal in wóol in beet baʼax maʼalob!»

Chéen máans ta tuukul lelaʼ: juntúul máakeʼ kulukbal luʼum, desde tu pool tak tu yookeʼ yayachʼkil yéetel nukuch llagaʼob, tʼonokbal, chéen tu juunal yaan, yéetel istikyaj tak u jatsʼik le x-yaʼaxkachoʼob multikoʼ. Letiʼeʼ kulukbal ich taʼan tumen jach yaachajaʼan u yóol, yéetel u machmaj junxéetʼ pʼúul utiaʼal u laʼachtikuba. Tsʼoʼok u peʼertik tuláakal baʼax yaantiʼ, yéetel beoraaʼ tsʼoʼok u pʼáatal mix máak respetartik. Tsʼoʼok u xúumpʼattaʼal tumen u amigoʼob, u vecinoʼob bey xan tumen u láakʼtsiloʼob. Tuláakal máak aʼalik baʼal tiʼ tak le mejen paalaloʼoboʼ. Le máakaʼ káaj u tuklik Dios beetik u muʼyaj, chéen baʼaleʼ lelaʼ junpuliʼ maʼ jaajiʼ (Job 2:8; 19:18, 22).

Le máak k-aʼalikaʼ Job u kʼaabaʼ. Dioseʼ tu yaʼalaj yoʼolal Job: «Minaʼan uláakʼ máak tu yóokʼol luʼum jeʼel bix letiʼeʼ» (Job 1:8). Tak tsʼoʼok u máan yaʼab jaʼaboʼobeʼ Jéeobaeʼ láayliʼ tu chʼaʼchiʼitaj Job bey juntúul máak jach toj u kuxtaleʼ (Ezequiel 14:14, 20).

¿Yaan wa baʼax táan u yúuchultech ku beetik u sen yaatal a wóol? Wa beyoʼ le baʼax úuch tiʼ Joboʼ jach jeʼel u yáantkecheʼ. Maʼ xaaneʼ jeʼel u yáantkech a wil bix jeʼel u chúukpajal a wóol kex maʼ chéen chʼaʼabil le baʼax ku yúuchultechoʼ. Le máaxoʼob jach u kʼubmaj u yóoloʼob u meyajtoʼob Diosoʼ maʼ tu náachtaloʼob tiʼ letiʼ kex jeʼel baʼalak ka úuchuktiʼobeʼ. Koʼox kanik u maasil tiʼ Job.

¿Baʼaxten muʼyajnaj Job?

Le baʼax úuch tiʼ Joboʼ Moisés tsʼíibte, maʼ xaaneʼ lelaʼ tu tsʼíibtaj le maʼ úuch kíimik Joboʼ. Dioseʼ tu nuʼuktaj Moisés utiaʼal ka u tsʼíibt le baʼaxoʼob úuch tiʼ Joboʼ bey xan jujunpʼéel tiʼ le baʼaxoʼob úuch teʼ kaʼanoʼ.

Tu káajbal le baʼax tu tsʼíibtaj Moisesoʼ tu yaʼaleʼ Jobeʼ jach maʼalob kuxlik yéetel jach kiʼimak u yóol kaʼachi. Jobeʼ jach ayikʼal, jach kʼaj óolaʼan yéetel jach ku respetartaʼal kaʼachi. Letiʼeʼ kajaʼan tu luʼumil Uz, maʼ xaaneʼ tu xamanil Arabia. Ku yáantik kaʼach le máaxoʼob óotsiloʼoboʼ bey xan le máaxoʼob minaʼan máax áantkoʼoboʼ. Job yéetel u yataneʼ yanchaj diez u túulal u paalal. Jobeʼ juntúul máak jach u yaabiltmaj Dios. Letiʼeʼ tu yilaj u beetik tuláakal baʼal jeʼex uts tu tʼaan Jéeobaeʼ, tu beetaj jeʼex u yúuchben láakʼtsiloʼobeʼ, tu beetaj jeʼex Abrahán, Isaak, Jacob yéetel Joseeʼ. Jeʼex letiʼobeʼ Jobeʼ tu beetaj u sacerdoteil utiaʼal le máaxoʼob yanoʼob tu yotochoʼ, suuk kaʼach u kʼubik sacrificioʼob tiʼ Dios tu yoʼolal u paalaloʼob (Job 1:1-5; 31:16-22).

Chéen baʼaleʼ séeb úuchik u kʼexpajal u kuxtal Job. Beoraaʼ yaan k-tʼaan tiʼ jujunpʼéel baʼaloʼob maʼ u yojel wa táan u yúuchul teʼ kaʼanoʼ. Teʼ kaʼanoʼ le angeloʼoboʼ tu muchʼubaʼob tu táan Dios, teʼ súutuk jeʼeloʼ ook Satanás, le Kʼaasilbaʼaloʼ. Jéeobaeʼ u yojel jach pʼektaʼan Job tumen le Kʼaasilbaʼaloʼ, le oʼolal tu yaʼalajtiʼ minaʼan uláakʼ máak jeʼex Jobeʼ tumen jach chúukaʼan u yóol u beet baʼax maʼalob. Le Kʼaasilbaʼal túunoʼ tu yaʼalaj tiʼ Jéeoba: «Letiʼeʼ, maʼ chéen kunel u meyajtikech yéetel chúukaʼan óolaliʼ. Techeʼ, maʼ ta chaʼik u beetaʼal mix baʼal tiʼ letiʼ, mix tiʼ u láakʼtsiloʼob, mix tiʼ le baʼaloʼob [yaantiʼoboʼ]». Le Kʼaasilbaʼaloʼ u pʼekmaj le máaxoʼob chúukaʼan u yóoloʼob u meyajtoʼob Diosoʼ, tumen kéen u meyajtoʼob Dios yéetel tuláakal u puksiʼikʼaloʼobeʼ ku yeʼeskoʼob maʼ jaaj baʼax ku yaʼalik le Kʼaasilbaʼaloʼ. Letiʼeʼ tu yaʼaleʼ Jobeʼ ku meyajtik Dios chéen yoʼolal le baʼaxoʼob ku tsʼaʼabaltiʼoʼ, chéen baʼaleʼ wa ka luʼsaʼaktiʼ tuláakal baʼax yaantiʼeʼ jeʼel bin u kʼaakʼastʼantik Dioseʼ (Job 1:6-11).

Jéeobaeʼ u yojel de ke Jobeʼ jeʼel u chúukpajal u yóol kex jeʼel baʼalak ka beetaʼaktiʼ tumen le Kʼaasilbaʼaloʼ. Le bix u tuukul Jéeobaaʼ Jobeʼ maʼ u yojel kaʼachiʼ. Chéen baʼaleʼ Dioseʼ tu chaʼaj tiʼ le Kʼaasilbaʼal u luʼsik tiʼ Job tuláakal baʼax yaantiʼoʼ, pero tu yaʼalajtiʼ maʼ u beetik loob tiʼ. Le Kʼaasilbaʼal túunoʼ káaj u beetik u muʼyaj Job. Ichil junpʼéel kʼiineʼ Jobeʼ tu peʼertaj tuláakal baʼax yaantiʼ. Yáaxeʼ tu peʼertaj u yalakʼ wakaxoʼob, u yalakʼ burroʼob, u yalakʼ tamanoʼob yéetel u yalakʼ camelloʼob. Tsʼoʼoleʼ kíimsaʼab tak le máaxoʼob kanáantik kaʼach u yaalakʼoʼoboʼ. Aʼalaʼabtiʼeʼ u jaats tiʼ le máakoʼobaʼ kíimoʼob tumen lúub tu yóokʼoloʼob junpʼéel kʼáakʼ taal desde teʼ kaʼanoʼ. Maʼ xaaneʼ le kʼáakʼ aʼalaʼabtiʼoʼ u jaatsʼ cháak. Baʼaleʼ maʼ chéen le jeʼel úuchtiʼoʼ, u maas yajileʼ kíim tuláakal u paalal. Letiʼobeʼ tiaʼanoʼob kaʼach tu yotoch u maas nojchil ichiloʼoboʼ, teʼ súutuk jeʼeloʼ téek taal junpʼéel kʼaʼamkach iikʼeʼ tu jatsʼuba teʼ najoʼ ka níik tu yóokʼoloʼob (Job 1:12-19).

Chéen tukult bukaʼaj yajil le baʼax úuch tiʼ Joboʼ. Le oʼolaleʼ tu jataj u nookʼ, tu tsʼikaj u tsoʼotsel u pool, tsʼoʼoleʼ ka xolaji. Jobeʼ tu yaʼaleʼ Dios tsʼaamil tuláakal baʼal tiʼ yéetel beoraaʼ letiʼ xan luʼsiktiʼ. Le Kʼaasilbaʼaloʼ tu beetaj u tuklaʼal bey Jéeoba beet u taal le nukuch loobiloʼob tu yóokʼol Joboʼ. Kex beyoʼ Jobeʼ maʼ tʼaanaj kʼaas tiʼ Jéeobaiʼ, maʼ tu beetaj baʼax u kʼáat le Kʼaasilbaʼaloʼ, baʼaxeʼ tu yaʼalaj: «¡[Alabartaʼak] u kʼaabaʼ Yuumtsil!» (Job 1:20-22).

Jobeʼ maʼ u yojel kaʼach wa le Kʼaasilbaʼaloʼ táan u tʼaan tu contra

Yaan «u kʼaakʼastʼantikech tu táan a wich»

Yoʼolal le baʼax úuchoʼ le Kʼaasilbaʼaloʼ sen pʼuʼuji, yéetel maʼ tu pʼataj u paach Jobiʼ. Le u muchʼmuba le angeloʼob tu táan Jéeobaoʼ ook xan le Kʼaasilbaʼal tu yiknaloʼoboʼ. Jéeoba túuneʼ tu kaʼa aʼalaj jach chúukaʼan u yóol Job kex táan u beetaʼal u sen muʼyaj tumen le Kʼaasilbaʼaloʼ. Le Kʼaasilbaʼal túunoʼ tu yaʼalaj tiʼ Jéeoba: «[Wa] maʼ tu xeʼepʼaʼal u yootʼel juntúul wíinikeʼ, tuláakal uts utiaʼal. Wíinikeʼ, jeʼel u kʼubik tuláakal baʼax u tiaʼal, tu yoʼolal maʼ u kíimsaʼa[leʼ]. Baʼaleʼ, beet wa baʼax tiʼ u kuxtal ka wilaʼa wa maʼ tu kʼaakʼastʼantikech tu táan a wich». Le Kʼaasilbaʼaloʼ ku tuklikeʼ wa ka tsaʼayak junpʼéel nojoch kʼojaʼanil tiʼ Jobeʼ jeʼel u tʼaan kʼaas tiʼ Dioseʼ. Jéeobaeʼ jach u yojel jeʼel u chúukpajal u yóol Jobeʼ le oʼolal tu chaʼaj tiʼ le Kʼaasilbaʼal ka u beet u kʼojaʼantaloʼ, chéen baʼaleʼ tu yaʼalajtiʼ maʼ u kíimsik (Job 2:1-6).

Le Kʼaasilbaʼal túunoʼ tu séebaʼanil tu beetaj u kʼojaʼantal Job. Chéen máans ta tuukul bix tu yuʼubiluba u yatan. Jach yaachajaʼan u yóol úuchik u kíimil tuláakal u paalal, yéetel beoraaʼ táan u yilik bukaʼaj yajil baʼax ku yúuchul tiʼ u yíicham, tsʼoʼoleʼ mix baʼal ku páajtal u beetik tu yoʼolal. Tumen maʼ tu kaxtik baʼax ku yúuchultiʼeʼ le koʼolelaʼ tu yawtaj tiʼ u yíicham: «¿Láayliʼ chʼiikilech a beet baʼal utseʼ? ¡Kʼaakʼastʼant Dioseʼ, ka kíimkech!». U yatan Jobeʼ maʼ suuk kaʼach u tʼaan beyoʼ, le oʼolal Jobeʼ tu naʼateʼ chéen jáajantʼaanaji tumen jach yaj le baʼax ku yúuchultiʼoʼ. Kex Job jach yaj bix yanileʼ maʼ tʼaanaj kʼaas tiʼ Diosiʼ, maʼ kʼebanchaj mix yéetel u chiʼiʼ (Job 2:7-10).

¿Chéen wa tu contra Job tʼaanaj le Kʼaasilbaʼaloʼ? Maʼ, letiʼeʼ tʼaanaj tu contra tuláakal máak, le oʼolal tu yaʼalaj: «Wíinikeʼ, jeʼel u kʼubik tuláakal baʼax u tiaʼal, tu yoʼolal maʼ u kíimsaʼa[leʼ]». Le ka tu yaʼalaj lelaʼ le Kʼaasilbaʼaloʼ táan kaʼach u tsʼáaik naʼatbileʼ mix juntúul máak jeʼel u chúukpajal u yóol u meyajt Dioseʼ. Le Kʼaasilbaʼaloʼ ku yaʼalikeʼ techeʼ maʼ jaaj wa jach a yaabiltmaj Diosiʼ, tumen le kéen yanakech tu táan kíimileʼ tu séebaʼanil bin jeʼel a xúumpʼattik Dioseʼ. Le Kʼaasilbaʼaloʼ ku yaʼalikeʼ techeʼ chéen a wutsil ka kaxtik. ¿A kʼáat wa a weʼes maʼ jaaj baʼax ku yaʼalikiʼ? Cada juntúul tiʼ toʼoneʼ jeʼel u páajtal u beetkeʼ (Proverbios 27:11). Beoraaʼ koʼox ilik baʼax uláakʼ úuch tiʼ Job.

Taal líiʼsbil u yóol bin

Taal óoxtúul máakoʼob u kʼaj óoloʼob Job, letiʼobeʼ Elifaz, Bildad yéetel Zofar. Le ka tu yojéeltoʼob le baʼax úuch tiʼ Joboʼ tu chʼaʼtukloʼob u taal u xíimbaltoʼob utiaʼal u líiʼskoʼob u yóol. Le ka tíipʼoʼobeʼ maʼ tu kʼaj óoltoʼob Jobiʼ. Tu yiloʼobeʼ jach yaj le baʼax ku yúuchultiʼoʼ tsʼoʼok tak u booxtal u yootʼel, maʼ bey jeʼex le ka tu kʼaj óoltoʼoboʼ. Le máakoʼobaʼ tu beetoʼob bey jach yaachajaʼan u yóoloʼobeʼ, káaj u yawat okʼoloʼob yéetel tu puloʼob luʼum kaʼanal utiaʼal ka kʼíitik tu pooloʼob. Ka tsʼoʼokeʼ kulajoʼob teʼ luʼum tu yiknal Joboʼ, chéen baʼaleʼ mix juntúul tiʼ letiʼob tʼaanajiʼ. Bul semana bey úuchik u pʼáatloʼoboʼ, mix baʼal xan tu yaʼaloʼob. Chéen baʼaleʼ maʼ unaj k-tuklik wa maʼ tʼaanajoʼob tumen táan kaʼach u kaxtikoʼob baʼax ken u yaʼaloʼob tiʼ Job utiaʼal u líiʼskoʼob u yóoliʼ, tumen wa beyoʼ jeʼel kaʼach u kʼáatkoʼob wa baʼax tiʼeʼ, letiʼobeʼ chéen táan kaʼach u yilkoʼob bix u muʼyaj (Job 2:11-13; 30:30).

Jobeʼ le ka tu yilaj mix juntúul ku tʼaaneʼ ka tu káajsaj u tsikbal. Chíikaʼan jach yaj baʼax ku yúuchultiʼ tumen tu kʼaakʼastʼantaj le kʼiin ka síijoʼ. Letiʼeʼ joʼopʼ u tuklikeʼ Dios beetik u muʼyaj, leloʼ letiʼe baʼax tu tsʼáaj naʼatbil yoʼolal le baʼaxoʼob tu yaʼaloʼ (Job 3:1, 2, 23). Kex Job láayliʼ muʼukʼaʼan u fejeʼ kʼaʼabéet kaʼach u líiʼsaʼal u yóol yoʼolal le baʼaxoʼob ku yúuchultiʼoʼ. Chéen baʼaleʼ le ka káaj u tʼaan le máakoʼob yanoʼob yiknaloʼ tu tsʼáaj cuentaeʼ maas maʼalob kaʼach maʼ u tʼaanoʼob (Job 13:5).

Tiʼ le óoxtúul máakoʼoboʼ Elifaz yáax tʼaanaji, maʼ xaaneʼ tumen letiʼ u maas nojchil ichiloʼob yéetel maas yaan u jaʼabil ke Job. Ka tsʼoʼokeʼ tʼaanaj xan le uláakʼ kaʼatúuloʼ, chéen baʼaleʼ tʼaanajoʼob jeʼex úuchik u tʼaan Elifazeʼ, kex u jaajileʼ maʼ patal le baʼax tu yaʼaloʼ. Letiʼobeʼ tu yaʼaloʼobeʼ Dioseʼ ku castigartik le máakoʼob kʼasaʼanoʼoboʼ chéen baʼaleʼ ku beetik u bin utsil tiʼ le máaxoʼob ku beetkoʼob baʼax maʼaloboʼ. Maʼ xaaneʼ jeʼel u tuklaʼaleʼ le baʼax tu yaʼaloʼoboʼ maʼ jach kʼaasiʼ tumen yaʼab máakoʼob bey suuk u yaʼalikoʼob tu yoʼolal Diosoʼ. Le baʼax tu yaʼalaj le máakoʼob desde tu káajbaloʼ ku yeʼesik maʼ tu chʼaʼajoʼob óotsilil tiʼ Jobiʼ. Elifazeʼ tu yaʼaleʼ Dioseʼ jach uts, chéen baʼaleʼ ku castigartik le kʼasaʼan máakoʼoboʼ. Le oʼolaleʼ ku tuklikeʼ wa Job táan u muʼyajeʼ u kʼáat u yaʼaleʼ yaan baʼax kʼaas u beetmaj (Job 4:1, 7, 8; 5:3-6).

Jobeʼ maʼ utschaj tu tʼaan le baʼax aʼalaʼab tu yoʼolaloʼ. Tu séebaʼanil tu yaʼalajtiʼob maʼ jaajiʼ (Job 6:25). Le oʼolal le máakoʼobaʼ joʼopʼ u maas tuklikoʼob yaan baʼax kʼaas u beetmaj Job chéen maʼ taak u yaʼalikiʼ, letiʼobeʼ ku yaʼalikoʼobeʼ u kaxtmaj le baʼax ku yúuchultiʼoʼ. Elifazeʼ tu yaʼaleʼ Jobeʼ jach nojbaʼal u taaskuba, kʼasaʼan yéetel tsʼoʼok u sutik u paach tiʼ Dios (Job 15:4, 7-9, 20-24; 22:6-11). Zofareʼ tu yaʼalaj tiʼ Job ka u kʼex u kuxtal yéetel ka xuʼuluk u beetik baʼax kʼaas (Job 11:2, 3, 14; 20:5, 12, 13). Le baʼax tu yaʼalaj Bildadoʼ maʼ xaaneʼ tu beetaj u maas yaatal u yóol Job. Letiʼeʼ tu yaʼaleʼ u paalal Jobeʼ yaan baʼax kʼaas tu beetoʼob, le oʼolal bey úuchik u tsʼoʼokoltiʼoboʼ (Job 8:4, 13).

Le máaxoʼob bin líiʼsik u yóol Joboʼ chéen tu beetoʼob u maas muʼyaj

Tu yaʼaloʼob chéen kunel u chúukpajal u yóol máak

U maas kʼaasileʼ le óoxtúul máakoʼobaʼ maʼ chéen tu yaʼaloʼob maʼ chúukaʼan u yóol Job tiʼ Diosiʼ baʼaxeʼ tu yaʼaloʼob xan chéen kunel u chúukpajal u yóol máak tiʼ Dios. Le ka káaj u tʼaan Elifazoʼ tu yaʼaleʼ juntéenjeakeʼ tu yilaj junpʼéel baʼal beet u jaʼakʼal u yóol. U jaajileʼ le baʼax tu yiloʼ juntúul demonio. Yoʼolal le baʼax tu yuʼubaj u yaʼalaʼaltiʼoʼ letiʼeʼ tu yaʼalaj tiʼ Job de ke Dioseʼ maʼatech u confiar tiʼ le máaxoʼob meyajtikoʼ, kʼuch tak u yaʼaleʼ Dioseʼ «tak tiʼ u angeloʼob ku yilik baʼal maʼ tubeeliʼ». Le baʼax tu yaʼaloʼ tu tsʼáaj naʼatbileʼ jeʼel baʼalak ka u beet máakeʼ maʼ tu lúubul utsil tiʼ Dios. Ka tsʼoʼokeʼ Bildadeʼ tu yaʼaleʼ wíinikeʼ chéen bey juntúul x-nookʼoleʼ le oʼolal Dioseʼ maʼ tu beetik u cuentail wa chúukaʼan u yóol Job (Job 4:12-18; 15:15; 22:2, 3; 25:4-6).

¿Yaan kʼiin wa tsʼoʼok u kʼaʼabéettal a líiʼsik u yóol juntúul máax jach táan u muʼyaj? ¿Máasaʼ leloʼ maʼ chéen chʼaʼabil u beetaʼaliʼ? Le baʼaxoʼob tu yaʼalaj le máaxoʼob bin líiʼsik u yóol Joboʼ ku kaʼansiktoʼon baʼax maʼ unaj k-aʼalikiʼ. Le máakoʼobaʼ hasta maʼ tu tʼanoʼob Job tu kʼaabaʼiʼ, chéen júup u yaʼaloʼob baʼaloʼob minaʼan u cuentail yéetel maʼ jaajtakiʼ. Maʼ tuukulnajoʼob tiʼ bix u yuʼubikuba Jobiʼ yéetel mix tu yeʼesoʼob yaabilaj tiʼiʼ. * Le oʼolaleʼ wa yaan juntúul máax ka wilik jach lubaʼan u yóoleʼ eʼes yaabilaj tiʼ, jach chʼenxikint baʼax ku yúuchultiʼ yéetel eʼes a wutsil tiʼ. Ilawil a líiʼsik u yóol, yéetel áant utiaʼal ka muʼukʼaʼanchajak u fe. Áant utiaʼal ka seguernak u kʼubik u yóol tiʼ Dios, áant utiaʼal ka u yil jach yaabiltaʼan tumen Dios yéetel jach u yojel bix u yuʼubikuba. Áant xan u yileʼ mix bikʼin kun pʼatbil tumen Dios. Leloʼ letiʼe baʼax kaʼach jeʼel u beetik Job wa ka kʼaʼabéetchajak u líiʼsik u yóol le óoxtúul máakoʼob taaloʼob tu yiknaloʼ (Job 16:4, 5). ¿Baʼax tu beetaj Job kex sen aʼalaʼab baʼal tiʼ tumen le máakoʼobaʼ?

Jobeʼ chúukpaj u yóol

Tak táanil tiʼ u káajal u tʼaan le óoxtúul máakoʼoboʼ Jobeʼ chíikaʼan maʼ maʼalob bix u yuʼubikubaiʼ, tumen le ka káaj u tʼaaneʼ tu yaʼaleʼ yaan horaeʼ chéen ku jáajantʼaan yéetel le baʼaxoʼob ku yaʼalikoʼ «ku bisaʼaloʼob tumen iikʼ» (Job 6:3, 26). Bejlaʼeʼ toʼoneʼ k-naʼatik baʼaxten tʼaanaj beyoʼ. Le baʼaxoʼob tu yaʼaloʼ tu yeʼesaj jach yaachajaʼan u yóol u puksiʼikʼal yéetel maʼ u yojel jach baʼaxten táan u muʼyajiʼ. Joʼopʼ tak u tuklikeʼ Dios beetik u yúuchultiʼ tumen chéen ichil junsúutukeʼ tu peʼertaj tuláakal baʼax yaantiʼ tak u paalal. Yaan tiʼ le baʼaxoʼob úuch ichil u kuxtal Joboʼ maʼ u yojel baʼaxten úuchoʼobiʼ, le oʼolal joʼopʼ u tuklik Dios beetik u muʼyaj.

Jobeʼ juntúul máak jach nojoch u fe. Le baʼaxoʼob tu yaʼalaj le ka tʼaanaj yéetel le óoxtúul máakoʼoboʼ tu yeʼesaj jach muʼukʼaʼan u fe. Tu yaʼalaj yaʼab baʼaloʼob jatsʼutstak yéetel jaajtakoʼob, le jeʼeloʼobaʼ jach jeʼel u yáantkoʼon teʼ kʼiinoʼobaʼ. Letiʼeʼ tʼaanaj yoʼolal le jatsʼuts baʼaloʼob u beetmaj Diosoʼ. Le baʼaxoʼob tu yaʼaloʼ mix máak ojéeltmil kaʼachi, letiʼeʼ béeychaj u yaʼalik tumen Dios tsʼáa tu tuukul. Letiʼeʼ tu yaʼaleʼ Jéeobaeʼ chʼúuykab úuchik u pʼatik le luʼumoʼ, mix tuʼux etsʼekbal. Lelaʼ tu yaʼalaj desde jach úuchjeak táanil tiʼ u yojéeltaʼal tumen le cientificoʼob jach bix yanil le luʼumoʼ * (Job 26:7). Tsʼoʼoleʼ letiʼeʼ tʼaanaj tiʼ le jatsʼuts baʼaloʼob ku páaʼtik u yilkoʼ, lelaʼ letiʼe baʼaxoʼob xan ku páaʼtik uláakʼ máakoʼob chúukpaj u yóoloʼob u meyajtoʼob Diosoʼ. Jobeʼ jach u yojel wa ku kíimileʼ yaan u kʼaʼajsaʼal tumen Dios, yaan u taaktal u kaʼa ilaʼal yéetel kéen máanak kʼiineʼ yaan u kaʼa kuxkíintaʼal (Job 14:13-15; Hebreoʼob 11:17-19, 35).

Beoraaʼ koʼox seguertik k-tʼaan tiʼ le baʼax tu yaʼalaj le óoxtúul máakoʼoboʼ, letiʼobeʼ tu yaʼaloʼobeʼ chéen kunel u chúukpajal u yóol máak u meyajt Dios. ¿Tu creertaj wa Job le baʼax tu yaʼaloʼoboʼ? Maʼatech, letiʼeʼ tu yaʼaleʼ Dioseʼ jach uts tu tʼaan ka chúukpajak u yóol máak u meyajte. Letiʼeʼ tu yaʼalaj yoʼolal Jéeoba: «Jeʼel u yilik chúukaʼan in wóol in beet baʼax maʼalobeʼ» (Job 31:6, Traducción del Nuevo Mundo de las Santas Escrituras, TNM). Jobeʼ tu tsʼáaj cuentaeʼ le baʼax ku yaʼalaʼaltiʼ tumen le óoxtúul máakoʼoboʼ jeʼel tak u beetik u xuʼulul u meyajtik Dioseʼ. Le oʼolaleʼ joʼopʼ u maas eʼesiktiʼob maʼ jaaj le baʼax ku yaʼalikoʼoboʼ. Ka tsʼoʼokeʼ le máakoʼobaʼ pʼáat maʼ tu kaxtik baʼax u yaʼaloʼob.

Jobeʼ tu naʼateʼ le bix kuxlikoʼ unaj u yeʼesik chúukaʼan u yóol u meyajt Dios. Letiʼeʼ tu tsolajtiʼob bix u yeʼesik sáamsamal de ke chúukaʼan u yóol. Tu yaʼaleʼ junpuliʼ maʼatech u adorartik uláakʼ diosoʼob, ku yeʼesik u yutsil tiʼ u maasil, maʼatech u tusik u yatan yéetel mantatsʼ ku beetik baʼax uts tu tʼaan Jéeoba. Yoʼolal le bix kuxlikoʼ Jobeʼ páajchaj u yaʼalik yéetel u jaajil u yóol: «¡Mientras kuxaʼaneneʼ yaan u chúukpajal in wóol in beet baʼax maʼalob!» (Job 27:5, TNM; 31:1, 2, 9-11, 16-18, 26-28).

Jobeʼ kex yaj baʼax ku yúuchultiʼeʼ maʼ xuʼul u meyajtik Diosiʼ

Yanaktech junpʼéel fe jeʼex le anchaj tiʼ Joboʼ

¿A kʼáat wa a meyajt Dios jeʼex tu beetil Jobeʼ? Jobeʼ tu tsʼáaj cuentaeʼ maʼ chéen unaj u yaʼalik máak chúukaʼan u yóoliʼ baʼaxeʼ kʼaʼabéet u yeʼesik. Jeʼel u páajtal k-eʼesik jach tu jaajil chúukaʼan k-óol k-meyajt Dios wa k-beetik sáamsamal baʼax uts tu tʼaan kex yaan hora jach yaj baʼax táan k-muʼyajtik. Wa k-beetik beyoʼ Jéeobaeʼ jach yaan u kiʼimaktal u yóol. Tsʼoʼoleʼ yaan k-beetik jeʼex Jobeʼ, yaan k-eʼesik tiʼ le Kʼaasilbaʼal maʼ jaaj baʼax ku yaʼalik t-contraoʼ yéetel yaan k-eʼesik yaantoʼon junpʼéel fe jach nojoch jeʼex le anchaj tiʼ Joboʼ.

Chéen baʼaleʼ yaan uláakʼ baʼal jeʼel k-kanik tiʼ le baʼaxoʼob úuch tiʼ Joboʼ. Letiʼeʼ le táan u sen muʼyajoʼ joʼopʼ u tuukul chéen tiʼ letiʼ, joʼopʼ u yilik u defenderkuba ka tak tuʼubtiʼ u defendertik Dios. Yoʼolal leloʼ kʼaʼabéetchaj u yáantaʼal u kʼex bix u tuukul. Tsʼoʼoleʼ tumen láayliʼ jach yaj baʼax ku yúuchultiʼeʼ kʼaʼabéet kaʼach u jach líiʼsaʼal u yóol. ¿Baʼax túun tu beetaj Jéeoba tu yoʼolal le u amigo jach chúukpaj u yóolaʼ? Leloʼ yaan u tsoʼololtoʼon teʼ tuláakʼ xook ku tʼaan tiʼ Joboʼ.

^ xóot’ol 17 Elifazeʼ tu tukleʼ letiʼ yéetel u amigoʼobeʼ táan u tʼankoʼob Job yéetel yaabilaj, tumen maʼ kʼaʼam úuchik u tʼaanoʼobiʼ (Job 15:11). Chéen baʼaleʼ yaan tʼaanoʼobeʼ kex chaambelil u yaʼalaʼaloʼobeʼ jeʼel u beetkoʼob u yaatal u yóol máakeʼ.

^ xóot’ol 19 Kex 3,000 años u yaʼal Job le tʼaanoʼobaʼ le cientificoʼoboʼ káaj u tuklikoʼob maʼ xaaneʼ jaaj bey yanil le luʼum jeʼex úuchik u yaʼalikoʼ. Chéen baʼaleʼ le ka káaj u jóokʼol le máakoʼob tiʼ le luʼumaʼ béeychaj u chʼaʼikoʼob u foto, ka túun tu yiloʼobeʼ jach tu jaajil le luʼumoʼ mix tuʼux etsʼekbal.