Baa mbañ i Bibel i i mpôdôl Mésia i ñéba toi le Yésu a bé Mésia?
Ndimbhe i Bibel
Ñ. I ngéda a bé hana ’isi, Yésu a bi yônôs ngandak mbañ i i bé pôdôl “Ñéga le Mésia,” nu a bé lama ba “ntohol nkoñ ’isi.” (Daniel 9:25; 1 Yôhanes 4:14) To i mbus nyemb yé, Yésu a bi ke ni bisu i yônôs mbañ i u mpôdôl Mésia.—Tjémbi 110:1; Minson mi baôma 2:34-36.
I buk ini le “Mésia” i nkobla le kii?
I buk i hop Lôk Héber ini le Ma·shiʹach (Mésia) ni i buk hop i Grikia le Khri·stos (Kristô) bi nkobla le “Mut a yé Nhook.” Inyu hala nyen bibuk bini le, “Yésu Kristô” bi nkobla le “Yésu Nhook,” tole “Yésu Mésia.”
I ngéda ba bé tila Bibel; ba bé kal le mut a yé nhook i ngéda ba bé ba kôp mut môô i ngii ño inyu éba le ba nti nye ngim nson u tôbôtôbô tole ba nti nye ngim kunde. (Lôk Lévi 8:12; 1 Samuel 16:13) Djob a bi tep Yésu inyu ba Mésia. I tel i, i nti Yésu kunde keñi. (Minson mi baôma 2:36) Môô bé mon Nyambe a bi gwélél inyu nhoo Yésu, ndi mbuu wé mpubi.—Matéô 3:16.
Baa ngandak bôt i bé le i yônôs i mbañ i Bibel i i mpôdôl Mésia?
To. Nlélém kiki mintende mi libai li woo li mut wada mi mpôôna bé mintende mi libai li woo li mut numpe, hala nyen mbañ i Bibel i nyônôl ndik mut wada le a ba Mésia, tole Kristô. Bibel i mbéhe bés le “bikristô bi bitembee ni bapôdôl ba bitembee b’a telep, ba boñ biyimbne bikeñi ni bihélha bi mam inyu boñ le, ibale ba nla, ba yumus yak mimpohlak mi bôt.”—Matéô 24:24.
Baa di ngi kenek ni bisu i bem malo ma Mésia?
To. Bibel i bi bôk i legel le Mésia a bé lama pémél i ndaye i David, Kiñe Israel. (Tjémbi 89:4, 5) Ndi kaat i lihaa i Kiñe David i bi nimil, i nene le i bi tjiba i nwii 70 N.Y. a i ngéda Lôk Rôma i bi lo tjé Yérusalem. Jon i len ini, mut to wada a nla bé éba mapep ma ma ñunda le a nlôl toi ndaye i Kiñe David. Ndi i ngéda Yésu, mapep ma, ma bé ma nginda yii, jon to baoo bé ba bé pééna bé le a bé lôl i ndaye David.—Matéô 22:41-46.
Ikété Bibel, mbañ yañen i mpôdôl Mésia?
I ta bé bun i yi nsoñgi u mbañ i i mpôdôl Mésia, i yé ikété Bibel. Bôt bobasôna ba nsoñgol bé mbañ i Bibel nya yada, yak i i mbéñge Mésia. Kiki ’héga, kaat Yésaya 53:2-7 i mpôdôl mbañ i i mbéñge Mésia. Ngim bôt i nla kal le i bipes bi kaat bi, bi yé mbañ yada ki le bape ba nla kal le i yé ngandak mbañ.
Ndék mbañ i i mbéñge Mésia Yésu a bi yônôs
Mbañ |
I het i nlébna ikété Bibel |
Biyônôl |
---|---|---|
Ndaye i Abraham |
||
Ndaye i Isak man Abraham |
||
A bi gwéé i litén li Yuda |
||
A bé i mbôda i Kiñe David |
||
Ngond i ngi yi bôlôm yon i bi gwal nye |
||
A bi gwéé i Bétléhém |
||
Ba bi sébél nye le Emmanuel b |
||
A bi gwéé ikété lihaa li li bé bé ngwañ |
||
Ba bi nol disii di boñge i mbus ligwéé jé |
||
A bi nyodi Égiptô |
||
Ba bé sébél nye le mut Nasaret c |
||
Nlegelnwin wada a bi bôk nye bisu |
||
A bi yila Mésia i nwii 29 N.Y. d |
||
Djob a bi kal le a yé Man wé |
||
A bééna makénd inyu ndap Nyambe |
||
A bé añal miñañ minlam |
||
Likalô jé i Galiléa li bé mapubi makeñi |
||
A bi boñ manyaga kiki Môsi |
||
Kiki Môsi, a bé mpôdôl |
||
A bi mélés ngandak makon |
||
A bé gwés bé nene |
||
A bé éba i bôt ba bééna mandutu konangoo |
||
A bé éba bôt telepsép |
||
A bé loñge Nti maéba |
||
A bi niiga bôt jôl li Djob le Yéhôva |
||
A bé gwélél dihéga inyu niiga |
||
A bé Ñéga |
||
Ngandak bôt i bi hémle bé nye |
||
A bé kiki ngok i baagene |
||
Ba bi tjél nye |
||
Ba bi oo nye ngi njom |
||
Ni maséé a njôp i Yérusalem i ngii man jakas |
||
Boñge ba bi bégés nye |
||
A bi lo i jôl li Yéhôva |
||
Liwanda jé li ñem nyuu li bi liibana nye |
||
Ba bi liibana nye inyu 30 ma batjañtjañ ba silba e |
||
Mawanda mé ma bi tjôô nye |
||
Ba bi bok nye mbôgi bitembee |
||
A bi yén nwee ngéda ba bé ôm nye nsohi |
||
Ba bi tjôle nye matai i su |
||
Ba bi bép nye mabai |
||
Ba bép nye disôô |
||
A bi ke bé ngolba ngwéé |
||
Bikiñe bi nkoñ bi bi kolba nye |
||
Ba bi tômôl nye moo ni makôô i kék |
||
Ba leñ mbam inyu mbot yé |
||
A bi lébna ipôla baboñbéba |
||
Ba bi sol nye, ba yan nye |
||
A bi nok ndutu inyu bibéba bi bôt |
||
I bi nene wee Djob a ntjôô nye |
||
Ba bi ti nye wai mpôdnaga ni njôñlô |
||
Nyus i bi gwel nye ilole a nwo |
||
A bi ti Djob mbuu wé |
||
A bi ti niñ yé |
||
A bi ti sesema inyu mélés béba |
||
Hés yé to yada i bi bugi bé |
||
Ba bi tôp nye |
||
A juba ni mingwañ mi bôt |
||
A tuglana |
||
Ba héñha i mut a bi liibana nye |
||
A bi yén i woo walôm u Djob |
a Kaat miñañ ini le McClintock and Strong’s Cyclopedia i nkal le: “Mut to wada a nla bé pééna le bikaat bi mahaa ma Lôk Yuda bi bi nimil bé i bisu bi ngéda, ndi bi bi nimil i mbus tjiba i Yérusalem.”
b I jôl li hop Lôk Héber lini le Emmanuel, li nkobla le “Nyambe a yé ni bés.” I jôl li, li ntibil toñol minson Yésu a bi gwel i ngéda a bé hana ’isi. Malo mé hana ’isi ni mam a bi boñ ma bé éba ni toi le Djob a yé ni bagwélél bé.—Lukas 2:27-32; 7:12-16.
c I buk i Lôk Héber ini le “mut Nazaret” i nlôl i buk ini le neʹtser, i i nkobla le “nkôdôlbum.”
d Inyu yi inyuki Bibel i ñéba le nwii 29 N.Y., u yé nwii Mésia a bi nene, béñge “La prophétie de Daniel prédit l’arrivée du Messie.”
e I mbañ ini i nlébna i kaat Sakaria, ndi Matéô a bi tila le “jam mpôdôl Yérémia a pot.” (Matéô 27:9) Ba bé béna sima kaat i Yérémia kiki kaat i bisu i bikaat bi Bibel ba bé sébél le “Bapôdôl.” (Lukas 24:44) Jon i ngéda Matéô a nsima “Yérémia,” a nsima bikaat bi gwobisôna yak kaat Sakaria i bak mukété.