Volgens Johannes 9:1-41
Voetnoten
Aantekeningen
de duisternis heerst: Of ‘het gezag van de duisternis’, ‘de macht van de duisternis’, dat wil zeggen van degenen die in geestelijke duisternis zijn. (Vergelijk Kol 1:13.) In Han 26:18 wordt duisternis vermeld in combinatie met ‘de macht van Satan’. Satan gebruikte zijn macht door mensen ertoe over te halen de duistere daden te doen die tot de terechtstelling van Jezus leidden. In Lu 22:3 wordt bijvoorbeeld gezegd dat ‘Satan in Judas kwam, degene die Iskariot werd genoemd’, waarna Judas Jezus verraadde (Ge 3:15; Jo 13:27-30).
De nacht komt: In de Bijbel wordt het woord nacht soms in figuurlijke zin gebruikt. Jezus heeft het hier over de tijd van zijn verhoor, terechtstelling en dood, waarin hij niet het werk van zijn vader zou kunnen doen (Job 10:21, 22; Pr 9:10; vergelijk de aantekening bij Lu 22:53).
het speeksel: In de Bijbel staan drie voorvallen waarbij Jezus zijn speeksel gebruikte toen hij iemand door een wonder genas (Mr 7:31-37; 8:22-26; Jo 9:1-7). Speeksel werd vaak gebruikt in de volksgeneeskunde, maar Jezus deed wonderen met de kracht van Gods geest. Hij genas mensen dus niet met zijn speeksel. Voordat de blindgeboren man het gezichtsvermogen kreeg, werd tegen hem gezegd: ‘Ga je wassen in het bassin van Siloam’ (Jo 9:7). Dat was ongetwijfeld een test op zijn geloof, net zoals Naäman zich moest wassen in de Jordaan voordat hij genezen werd van zijn melaatsheid (2Kon 5:10-14).
bassin van Siloam: Ten Z van de Tempelberg zijn de overblijfselen gevonden van een bassin uit de eerste eeuw waarvan wordt gedacht dat het het bassin van Siloam is. Het ligt aan de voet van de zuidelijke uitloper waarop de oude stad was gebouwd, vlak bij de plaats waar het Tyropeondal en het Kidrondal samenkomen. (Zie App. B12.) Siloam is het Griekse equivalent van de Hebreeuwse naam Siloah, die misschien verwant is aan het Hebreeuwse werkwoord sjalach, dat ‘(uit)zenden’, ‘sturen’ betekent. Johannes vermeldt daarom gestuurd als betekenis van de naam Siloam. In Jes 8:6 wordt de Hebreeuwse naam Siloah gebruikt voor een waterleiding of kanaal dat deel uitmaakte van Jeruzalems watervoorziening. De Septuaginta gebruikt daar de naam Siloam. Het water in het bassin van Siloam kwam uit de Gihonbron, waaruit met tussenpozen water opbruist of wordt ‘gestuurd’. Misschien houdt de naam Siloam hier verband mee. Een aantal vertalingen van de Griekse Geschriften in het Hebreeuws (in App. C4 J7-14, 16-18, 22 genoemd) gebruikt in Jo 9:7 de term Siloah.
de Joden: Kennelijk wordt hier verwezen naar de Joodse autoriteiten of religieuze leiders. (Zie aantekening bij Jo 7:1.)
de Joden: In het evangelie van Johannes brengt dit woord verschillende betekenissen over, afhankelijk van de context. Het kan slaan op het Joodse volk in het algemeen, op de inwoners van Judea of op degenen die in of bij Jeruzalem woonden. Het woord wordt ook specifieker gebruikt voor Joden die fanatiek vasthielden aan menselijke tradities die verband hielden met de wet van Mozes en die vaak ingingen tegen de geest van die wet (Mt 15:3-6). De voornaamsten van die ‘Joden’ waren de Joodse autoriteiten of religieuze leiders die Jezus vijandig gezind waren. In deze passage en enkele van de andere keren dat dit woord in Johannes 7 voorkomt, blijkt uit de context dat het gaat om de Joodse autoriteiten of religieuze leiders (Jo 7:13, 15, 35a; zie Woordenlijst).
Hij is volwassen: Of ‘hij is oud genoeg’. Deze uitdrukking kan verwijzen naar de leeftijd waarop mannen onder de wet van Mozes in het leger konden dienen, namelijk 20 jaar (Nu 1:3). Dat klopt met het feit dat hij ‘een man’ wordt genoemd (Jo 9:1) en geen kind, en dat hij een bedelaar was geweest (Jo 9:8). Sommigen denken dat de uitdrukking slaat op de leeftijd waarop een kind in de Joodse samenleving wettelijk volwassen was, namelijk 13 jaar.
rechtbanken: In de Griekse Geschriften wordt het Griekse woord sunedrion, hier in het meervoud en met rechtbanken vertaald, meestal gebruikt voor de Joodse Hoge Raad in Jeruzalem, het Sanhedrin. (Zie Woordenlijst en aantekeningen bij Mt 5:22 en 26:59.) Maar het was ook het algemene woord voor een bijeenkomst, en hier wordt het gebruikt voor plaatselijke rechtbanken die met de synagoge verbonden waren en de macht hadden om geseling en uitsluiting als straf op te leggen (Mt 23:34; Mr 13:9; Lu 21:12; Jo 9:22; 12:42; 16:2).
de Joden: Kennelijk wordt hier verwezen naar de Joodse autoriteiten of religieuze leiders. (Zie aantekening bij Jo 7:1.)
uit de synagoge gebannen: Of ‘geëxcommuniceerd’, ‘uit de synagoge gezet’. Het Griekse bijvoeglijk naamwoord aposunagogos wordt alleen hier en in Jo 12:42 en 16:2 gebruikt. Iemand die uit de synagoge was gebannen, zou worden gemeden en veracht als een paria. Zo’n uitsluiting van omgang met andere Joden zou ernstige financiële consequenties voor de familie hebben. De synagogen, die voornamelijk voor onderwijs werden gebruikt, werden tot op zekere hoogte ook gebruikt als de zetel voor plaatselijke rechtbanken die de macht hadden om geseling en uitsluiting als straf op te leggen. (Zie aantekening bij Mt 10:17.)
de Joden: In het evangelie van Johannes brengt dit woord verschillende betekenissen over, afhankelijk van de context. Het kan slaan op het Joodse volk in het algemeen, op de inwoners van Judea of op degenen die in of bij Jeruzalem woonden. Het woord wordt ook specifieker gebruikt voor Joden die fanatiek vasthielden aan menselijke tradities die verband hielden met de wet van Mozes en die vaak ingingen tegen de geest van die wet (Mt 15:3-6). De voornaamsten van die ‘Joden’ waren de Joodse autoriteiten of religieuze leiders die Jezus vijandig gezind waren. In deze passage en enkele van de andere keren dat dit woord in Johannes 7 voorkomt, blijkt uit de context dat het gaat om de Joodse autoriteiten of religieuze leiders (Jo 7:13, 15, 35a; zie Woordenlijst).
Geef eer aan God: Een idioom dat werd gebruikt om iemand te verplichten de waarheid te spreken. De betekenis van het idioom kan worden weergegeven met ‘geef eer aan God door de waarheid te spreken’ of ‘spreek de waarheid ten overstaan van God’. (Vergelijk Joz 7:19.)
hem eer bewijzen: Of ‘zich voor hem neerbuigen’, ‘hem hulde brengen’. Deze mensen erkenden Jezus als Gods vertegenwoordiger. Ze bewezen hem eer, niet als een god of godheid maar als ‘Gods Zoon’. (Zie aantekeningen bij Mt 2:2; 8:2 en 18:26.)
bewees hem eer: Of ‘boog zich voor hem neer’, ‘bracht hem hulde’. Waar het Griekse werkwoord proskuneo wordt gebruikt voor de verering van een god of godheid, wordt het weergegeven met ‘aanbidden’ (Mt 4:10; Lu 4:8). Maar in deze context erkende de blindgeboren man die genezen was Jezus als Gods vertegenwoordiger. Hij bewees hem eer, niet als God of een godheid maar als de voorspelde ‘Mensenzoon’, de Messias die goddelijk gezag had (Jo 9:35). Toen hij zich voor Jezus neerboog, deed hij dat op dezelfde manier als personen in de Hebreeuwse Geschriften. Zij bogen zich neer als ze profeten, koningen of andere vertegenwoordigers van God ontmoetten (1Sa 25:23, 24; 2Sa 14:4-7; 1Kon 1:16; 2Kon 4:36, 37). Vaak werd Jezus eer bewezen uit dankbaarheid voor een openbaring van God of een bewijs van Gods gunst zoals dat in vroeger tijden werd geuit (Mt 14:32, 33; 28:5-10, 16-18; Lu 24:50-52; zie ook aantekeningen bij Mt 2:2; 8:2; 14:33 en 15:25).
hem eer ging bewijzen: Of ‘zich voor hem neerboog’, ‘hem eerde’. Ook in de Hebreeuwse Geschriften wordt gezegd dat mensen zich neerbogen als ze profeten, koningen of andere vertegenwoordigers van God ontmoetten (1Sa 25:23, 24; 2Sa 14:4-7; 1Kon 1:16; 2Kon 4:36, 37). Deze man besefte blijkbaar dat hij sprak met een vertegenwoordiger van God die het vermogen had mensen te genezen. Het was passend om zich neer te buigen uit respect voor Jehovah’s toekomstige koning (Mt 9:18; zie voor meer informatie over het Griekse woord dat hier wordt gebruikt de aantekening bij Mt 2:2).
om hem eer te bewijzen: Of ‘om ons voor hem neer te buigen’. Waar het Griekse werkwoord proskuneo gebruikt wordt voor de verering van een god of godheid, wordt het weergegeven met ‘aanbidden’. Maar in deze context vroegen de astrologen naar ‘de pasgeboren koning van de Joden’. Het gaat hier dus duidelijk om eer of hulde bewijzen aan een menselijke koning, niet aan een god. Het woord is op een vergelijkbare manier in Mr 15:18, 19 gebruikt voor de soldaten die zich spottend voor Jezus ‘neerbogen’ en hem ‘Koning van de Joden’ noemden. (Zie aantekening bij Mt 18:26.)
hem eer bewijzen: Of ‘zich voor hem neerbuigen’, ‘hem hulde brengen’. Door Jezus de ‘Zoon van David’ (Mt 15:22) te noemen, erkent deze niet-Joodse vrouw hem blijkbaar als de beloofde Messias. Ze bewijst hem eer, niet als een god of godheid maar als een vertegenwoordiger van God. (Zie aantekeningen bij Mt 2:2; 8:2; 14:33 en 18:26.)
Media
De naam Siloam wordt alleen vermeld in het Bijbelboek Johannes. Jarenlang werd gedacht dat het bassin van Siloam op de plek lag waar nu een klein bassin ligt, Birket Silwan (Jeruzalem). Maar in 2004 zijn de overblijfselen ontdekt van een veel groter bassin, nog geen 100 m ten zuidoosten van het kleinere bassin. Tijdens de opgraving zijn munten gevonden die dateren uit de tijd van de Joodse opstand tegen Rome (tussen 66 en 70), wat aantoont dat het bassin in gebruik was totdat Jeruzalem door de Romeinen werd verwoest. Dit grotere bassin wordt nu algemeen gezien als het bassin van Siloam uit Jo 9:7. Zoals op de foto te zien is, waren er trappen naar de bodem van het bassin (nu bedekt met grond en planten), waardoor mensen ongeacht het waterniveau het bassin in konden waden.
1. Bassin van Siloam
2. Tempelberg