Ewangelia według Jana 9:1-41
Przypisy
Komentarze
Nadchodzi noc: Słowo „noc” niekiedy występuje w Biblii w znaczeniu symbolicznym. Jezus nawiązuje tutaj do swojego procesu, egzekucji i śmierci, czyli do czasu, kiedy nie będzie mógł wykonywać tego, co zlecił mu Ojciec (Hi 10:21, 22; Kzn 9:10; por. komentarz do Łk 22:53).
śliną: W Biblii opisano trzy sytuacje, kiedy Jezus użył swojej śliny, żeby cudownie kogoś uzdrowić (Mk 7:31-37; 8:22-26; Jn 9:1-7). Ślina często była używana w medycynie ludowej, ale Jezus dokonywał cudów mocą ducha Bożego. A zatem to nie jego ślina leczyła ludzi. Zanim niewidomy od urodzenia mężczyzna odzyskał wzrok, usłyszał: „Idź umyć się w sadzawce Siloam” (Jn 9:7). Niewątpliwie był to sprawdzian jego wiary, podobnie jak w wypadku Naamana, któremu przed oczyszczeniem z trądu nakazano wykąpać się w Jordanie (2Kl 5:10-14).
sadzawce Siloam: Na pd. od Wzgórza Świątynnego — u podnóża pd. zbocza, na którym początkowo leżała starożytna Jerozolima, niedaleko zbiegu doliny Tyropeon i Doliny Kidronu — znaleziono pozostałości sadzawki z I w. n.e. i jak się uważa, była to właśnie sadzawka Siloam (zob. Dodatek B12). Nazwa Siloam jest greckim odpowiednikiem hebrajskiej nazwy „Sziloach”, która może pochodzić od hebrajskiego czasownika szalách, oznaczającego „wypuszczać”. Najprawdopodobniej dlatego Jan tłumaczy znaczenie tej nazwy jako posłany. W Iz 8:6, gdzie hebrajska nazwa Sziloach odnosi się do kanału wodnego, czyli kanału zaopatrującego Jerozolimę w wodę, w Septuagincie występuje nazwa Siloam. Sadzawka Siloam była zasilana wodą pochodzącą ze źródła Gichon, które co pewien czas tryska, czyli „wypuszcza” wodę. Właśnie do tego może nawiązywać nazwa Siloam. W kilku przekładach Chrześcijańskich Pism Greckich na język hebrajski (w Dodatku C4 oznaczonych jako J7-14, 16-18, 22) w Jn 9:7 występuje nazwa „Sziloach”.
Żydzi: Określenie to najwyraźniej odnosi się do żydowskich przywódców religijnych (zob. komentarz do Jn 7:1).
Jest pełnoletni: Lub „ma już swoje lata”. Sformułowanie to może nawiązywać do wieku, w którym mężczyzna nadawał się do służby wojskowej — zgodnie z Prawem Mojżeszowym było to 20 lat (Lb 1:3). Zapewne dlatego uzdrowiony mężczyzna został nazwany „człowiekiem” (Jn 9:1), a nie dzieckiem, i powiedziano o nim, że był żebrakiem (Jn 9:8). Niektórzy uważają, że to sformułowanie nawiązuje do wieku 13 lat, czyli takiego, w którym dana osoba była w świetle prawa uznawana za dojrzałego członka społeczności żydowskiej.
Żydów: Określenie to najwyraźniej odnosi się do żydowskich przywódców religijnych (zob. komentarz do Jn 7:1).
wykluczyć z synagogi: Lub „ekskomunikować; wyłączyć z synagogi”. Grecki przymiotnik aposynágogos występuje tylko tutaj oraz w Jn 12:42 i 16:2. Osoba wykluczona musiała się liczyć z tym, że będzie traktowana jak wyrzutek społeczeństwa. Takie odcięcie od żydowskiej społeczności mogło oznaczać poważne straty finansowe dla całej rodziny. Synagogi wykorzystywano przede wszystkim do nauczania, ale niekiedy też jako miejsca posiedzeń lokalnych sądów, które miały prawo skazywać na karę chłosty oraz wykluczać ze społeczności (zob. komentarz do Mt 10:17).
Oddaj chwałę Bogu: Zwrot, który zobowiązywał do mówienia prawdy. Myśl tę można też wyrazić: „Oddaj chwałę Bogu, mówiąc prawdę” lub „Mów prawdę przed Bogiem” (por. Joz 7:19).
złożył mu hołd: Lub „pokłonił mu się; padł przed nim na twarz”. Kiedy grecki czasownik proskynéo występuje w kontekście oddawania czci jakiemuś bogu lub bóstwu, tłumaczony jest na „czcić” (Mt 4:10; Łk 4:8). Jednak mężczyzna, który urodził się niewidomy i został uleczony, uznawał Jezusa za Bożego przedstawiciela i złożył mu hołd nie jako jakiemuś bogu czy bóstwu, ale jako zapowiedzianemu „Synowi Człowieczemu” — Mesjaszowi, któremu Bóg powierzył władzę (Jn 9:35). Kiedy pokłonił się Jezusowi, najwyraźniej postąpił podobnie jak osoby wspomniane w Pismach Hebrajskich, które kłaniały się prorokom, królom i innym przedstawicielom Boga (1Sm 25:23, 24; 2Sm 14:4-7; 1Kl 1:16; 2Kl 4:36, 37). Podobnie jak to było w dawniejszych czasach, ludzie składający hołd Jezusowi często chcieli w ten sposób wyrazić wdzięczność za objawienie od Boga lub przyznać, że cieszy się on Bożym uznaniem (Mt 14:32, 33; 28:5-10, 16-18; Łk 24:50-52; zob. też komentarze do Mt 2:2; 8:2; 14:33; 15:25).
Multimedia
Zgodnie z tradycją uważano, że sadzawka Siloam to znajdujący się w Jerozolimie niewielki zbiornik nazywany Birkat Silwan. Jednak w 2004 r. niecałe 100 m na pd. wsch. od niego odkryto pozostałości znacznie większej sadzawki. Monety znalezione podczas prac wykopaliskowych pochodzą z okresu żydowskiego powstania przeciwko Rzymowi (66-70 n.e.), co dowodzi, że ta sadzawka była w użyciu aż do zburzenia Jerozolimy przez Rzymian. Dzisiaj uznaje się, że ten większy zbiornik to sadzawka Siloam, o której mowa w Jn 9:7. Na zdjęciu widać, że do dna sadzawki (obecnie pokrytego ziemią i roślinnością) prowadziły na przemian schody i podesty, co umożliwiało ludziom wejście do wody bez względu na jej poziom.
1. sadzawka Siloam
2. Wzgórze Świątynne