Agllashca temata ricungapaj

“Canba mamata, canba taitataca respetanami cangui” nishpaca ¿imatata ningapaj munan?

“Canba mamata, canba taitataca respetanami cangui” nishpaca ¿imatata ningapaj munan?

Bibliapica caitami yachachin

 “Canba mamata, canba taitataca respetanami cangui” nishca mandamientoca Bibliapica tauca viajecunatami ricurin (Éxodo 20:12; Deuteronomio 5:16; Mateo 15:4; Efesios 6:2, 3). Chai mandamientota pactachingapaca 4 cosascunatami rurana capanchi:

  1.   Paicunata valoranami capanchi. Paicuna ñucanchimanda tucui imata rurashcata agradicishpami ñucanchi taitamamata valorashcataca ricuchinchi. Shinallata paicunapa consejocunata cazushpapashmi paicunata valorashcataca ricuchipanchi (Proverbios 7:1, 2; 23:26). Bibliapica ‘huahuacunaca, taitamamamandami cushijunajun’ nijunmi. Shina nishpaca, huahuacuna paicunapa taitamamamanda orgulloso sintirina cashcatami nijun (Proverbios 17:6).

  2.   Paicunapa autoridadta reconocinami capanchi. Jovengunaca paicunapa taitamamacunaman Taita Dios autoridadta cushcata reconocishpami paicunata respetashcataca ricuchin. Colosenses 3:20​pica ninmi: “Huahuacuna, quiquingunapa taitamamataca siempremi cazuna capanguichi. Porque chashna ruranami ñucanchi Señor Jesuspa ñaupapica ali ricurin”. Y Jesuspashmi joven cashpaca paipa taitamamataca con gusto cazurca (Lucas 2:51).

  3.   Paicunataca respetohuanmi tratana capanchi (Levítico 19:3; Hebreos 12:9). Nara imatapash nishpallata imata ninata, imashina ninata aliguta pensarishpami pitapash respetashcataca ricuchirin. Huaquinbica taitamamacuna naliguta causajpimi, huahuacunapaca paicunata respetanaca shinlli ricurin. Shina cajpipashmi paicunapa taitamamataca respetohuan parlana y tratanapash can (Proverbios 30:17). Bibliapica pipash paipa taitata o mamata sin respeto tratashpa o sin respeto parlashpaca “huañuchi tucunami can” nijunmi (Mateo 15:4).

  4.   Paicunata cuidanami capanchi. Ñucanchi taitamamacuna ña mayoriashpaca paicunata ayudachunmi minishtin. Paicunata tucui ima minishtishcapi ayudashpami, paicunata respetashcataca ricuchipanchi (1 Timoteo 5:4, 8). Por ejemplo, Jesusca ña huañunalla cashpaca paipa mamata cuidachunmi mingashpa saquirca (Juan 19:25-27).

Taitamamata respetanamanda panda crishcacuna

 Huaquingunaca nishcami: Taitamamata respetaj huahuacunaca paicunapa matrimoniopi taitamamacuna satirichunmi saquin nishpa.

 Bibliapica ninmi: Matrimoniopica cusa o huarmimi paicunapa familiarcunamanda yali importante cana can nishpa. Génesis 2:24​pica ‘jarica, paipaj taitata, paipaj mamata saquishpami, paipaj huarmihuan tandanajuna’ can nijunmi (Mateo 19:4, 5). Pero shinapash taitacunapa o suedrocunapa consejocunataca valichinami can (Proverbios 23:22). Shinapash cada matrimoniomi paicunapa familiarcuna paicunapa causaipi maicaman satirichun saquinataca aliguta pensarishpa decidina can (Mateo 19:6).

 Huaquingunaca nishcami: Taitamamacunami tucui autoridadta charin nishpa.

 Bibliapica ninmi: Aunque Taita Dios taitamamacunaman familiata cuidana autoridadta cushca cajpipash paicunaca na tucui autoridadtaca charinllu. Solo Taita Diosllami tucui autoridadtaca charin. Por ejemplo, ashtahuan importante tribunal Taita Diostaca na cazunachu canguichi nishpa Jesuspa discipulocunata mandajpipash, paicunaca cashnami nirca: “Gentecunata cazunapa randica Taita Diostami pundapica cazuna canchi” nishpa (Hechos 5:27-29). Huahuacunaca taitamamataca “Señor Jesús munashcashnami” cazuna can. Pero si taitamamata cazuimanda Taita Diospa Leycunata huashaman saquina cajpica, mejor Taita Diostarami cazuna can (Efesios 6:1).

 Huaquingunaca nishcami: Taitamamata respetaj huahuacunaca, taitamamapa religiondallatami catina can nishpa.

 Bibliapica ninmi: Cada unomi ciertota o na ciertota yachajujushcataca comprobana can nishpa (Hechos 17:11; 1 Juan 4:1). Pipash shina rurashpaca taitacunapa religiondallata catinapa randica talvez shuj religiondami agllanga. Bibliapica Abrahán, Rut, apóstol Pablo y Taita Diosta shuj sirvijcunapash, paicunapa taitacunapa religiondallata catishcataca na nijunllu (Josué 24:2, 14, 15; Rut 1:15, 16; Gálatas 1:14-16, 22-24).

 Huaquingunaca nishcami: Taitacunata respetaj huahuacunaca, huañushca familiarcunata adorangapaj costumbrecunapimi participana can nishpa.

 Bibliapica ninmi: “Jehová Diostami adorana cangui. Paitallami sirvina cangui” nishpa (Lucas 4:8). Huañushca familiarcunata adorajuchunga Taita Diosca nimamanda na munanllu. Además, Bibliapica “huañushcacunaca, imatapash na yachanllu” nishpami yachachin. Shinaca huañushca familiarcunaca paicunata adoranajushcata o na adoranajushcataca cuenta japitallapash na cuenta japinllu. Huañushcacunaca pitapash ayudaita ni dañota ruraitapash na ushanllu (Eclesiastés 9:5, 10; Isaías 8:19).