Skip to content

Sena Jesu Wakafwida Aciingano?

Sena Jesu Wakafwida Aciingano?

Bwiinguzi bwamu Bbaibbele

 Bantu banji babona kuti ciingano ncecitondezyo cidumide ca Bunakristo. Nokuba boobo, Bbaibbele talipandululi mbocakabede cisamu mpaakagagaidwe Jesu, aboobo kunyina uukonzya kwaamba cakusinizya mbocakapangidwe. Pele, Bbaibbele lilapa bumboni bwakuti Jesu wakafwida acisamu kutali aciingano.

 Kanji-kanji Bbaibbele libelesya bbala lya Chigiliki lyakuti stau·rosʹ nolyaamba cisamu mpaakafwida Jesu. (Matayo 27:40; Johane 19:17) Nokuba kuti muma Bbaibbele manji mulembedwe bbala lya “ciingano,” basikwiiya banji balazumina kuti bbala eeli lipandulula “cisamu.” a Ibbuku lyakuti A Critical Lexicon and Concordance to the English and Greek New Testament lyakaamba kuti, bbala lyakuti stau·rosʹ “talyaambi zisamu zyobilo ziingene.”

 Bbaibbele alimwi libelesya bbala limbi lyakuti xyʹlon likozyenye alyakuti stau·rosʹ. (Milimo 5:​30; 1 Petulo 2:​24) Ibbala eeli lyaamba “cisamu.” b Aboobo Ibbaibbele liitwa kuti The Companion Bible lyaamba kuti: “Mu Chigiliki camu N[ew] T[estament] kunyina bbala lyaamba ciingano”

Sena Leza ulazumizya kubelesya ciingano mukumukomba?

Ibbala lya Chilatini lyakuti Crux simplex lyaamba cisamu mpobakali kugagaila zigwebenga

 Twaambo twamasimpe tutobela alimwi atupango twamu Bbaibbele tutondezya kuti tatweelede kubelesya ciingano mubukombi, taakwe makani ambocakali kulibonya cisamu mpaakafwida Jesu.

  1.   Leza ulabukaka bukombi bubelesya mitumi naa zitondezyo, kubikkilizya aciingano. Leza wakalailila bana Israyeli kuti tabeelede “kulicitila cikozyano cibezedwe neciba comwe” mubukombi bwabo, mbubwenya buyo, abalo Banakristo baambilwa kuti tabeelede “kukomba mituni.”​—⁠Deuteronomo 4:​15-​19; 1 Bakolinto 10:14.

  2.   Banakristo bamumwaanda wamyaka wakusaanguna tiibakali kubelesya ciingano mubukombi. c Baapostolo bakapa cikozyanyo cibotu ku Banakristo boonse kwiinda munjiisyo zyabo alimwi acitondezyo.​—⁠2 Batesalonika 2:​15.

  3.   Kubelesya ciingano mubukombi kwakatalisyigwa abukombi bwakubeja. d Nikwakainda myaka minji kuzwa ciindi Jesu naakafwa, izikombelo nozyakacileka kutobela njiisyo zyakwe, basizikombelo bapya “bakazumizyigwa kubelesya zitondezyo zizwa kubukombi bwakubeja,” kubikkilizya aciingano. (The Expanded Vine’s Expository Dictionary of New Testament Words) Pele Bbaibbele talizumizyi kubelesya zitondezyo zyakubeja kusandula bantu kuba Banakristo.​—⁠2 Bakolinto 6:​17.

a Amubone bbuku lyakuti New Bible Dictionary, Third Edition, edited by D. R. W. Wood, peeji 245; Theological Dictionary of the New Testament, Volyumu VII, peeji 572; The International Standard Bible Encyclopedia, Revised Edition, Volyumu 1, peeji 825; alimwi alyakuti The Imperial Bible-Dictionary, Volyumu II, peeji 84.

b Amubone bbuku lyakuti The Expanded Vine’s Expository Dictionary of New Testament Words, peeji 1165; A Greek-English Lexicon, by Liddell and Scott, Ninth Edition, mapeeji 1191-​1192; alimwi alyakuti Theological Dictionary of the New Testament, Volyumu V, peeji 37.

c Amubone bbuku lyakuti Encyclopædia Britannica, 2003, aalembedwe kuti “Cross”; The Cross​—Its History and Symbolism, peeji 40; alimwi alyakuti The Companion Bible, Oxford University Press, appendix 162, peeji 186.

d Amubone bbuku lyakuti The Encyclopedia of Religion, Volyumu 4, peeji 165; The Encyclopedia Americana, Volyumu 8, peeji 246; alimwi alyakuti Symbols Around Us, mapeeji 205-​207.