1, 2. Dört Yahuda kralının hatalarını neden ele alacağız?

BİRİNİN yolda kayıp düştüğünü görürseniz aynı yoldan geçerken dikkatli olmaz mısınız? Benzer şekilde, başkalarının hataları üzerinde düşünmek aynı hataları yapmaktan kaçınmamıza yardım eder. Özellikle de Kutsal Kitapta bahsedilen kişilerin hatalarından çok değerli dersler alabiliriz.

² Önceki makalede yaşamlarını ele aldığımız dört Yahuda kralı, Yehova’ya tüm yürekle hizmet etmiş olsalar da bazı ciddi hatalar yaptılar. Peki onların yaşadıklarından neler öğrenebiliriz ve benzer hatalar yapmaktan nasıl kaçınabiliriz? Bunlar üzerinde düşünmek, eğitilmemiz için önceden yazılmış olan şeylerden yararlanmamıza yardım edecek (Romalılar 15:4’ü okuyun).

3-5. (a) Asa Yehova’ya tüm yürekle bağlı olsa da hangi sorunla karşılaştı? (b) Baaşa Yahuda’ya saldırdığında Asa neden insanlara güvenmiş olabilir?

³ İlk olarak Asa’nın yaşadıklarına bakalım ve Tanrı’nın Sözünün hayatımızı nasıl etkileyebileceğini görelim. 1 milyon  askerden oluşan Habeş ordusu Yahuda’ya saldırdığında Asa Yehova’ya güvendi. Ancak İsrail kralı Baaşa Yahuda sınırındaki Rama şehrini güçlendirmek için bir inşa işine başladığında Asa kendi hikmetine güvendi (2. Tar. 16:1-3). Aram kralı Ben-Hadad’a rüşvet vererek Baaşa’ya saldırmasını sağladı. Peki Asa’nın taktiği işe yaradı mı? Kutsal Kitap şöyle diyor: “Baaşa bunu duyar duymaz Rama’nın inşasından vazgeçip işi durdurdu” (2. Tar. 16:5). Dolayısıyla ilk bakışta Asa’nın yöntemi işe yaramış gibiydi.

⁴ Peki Yehova ne hissetti? Sözcüsü Hanani aracılığıyla Asa’yı Kendisine güvenmediği için azarladı (2. Tarihler 16:7-9’u okuyun). Hanani “Bundan böyle hep savaş içinde olacaksın” dedi. Asa Rama şehrini ele geçirdi, ancak saltanatı boyunca o ve halkı hep savaşmak zorunda kaldı.

⁵ Önceki makalede incelediğimiz gibi, Tanrı Asa’nın yüreğini inceledi ve onun Kendisine tüm yürekle bağlı olduğunu gördü (1. Kral. 15:14). Asa kusurlu olsa da Tanrı’nın gözünde O’nun taleplerini karşılıyordu. Yine de o, hikmetsiz davranışının sonuçlarına katlanmalıydı. Acaba Asa bu olayda neden Yehova yerine insanlara, yani Ben-hadad’a ve kendisine güvendi? Belki diplomasinin veya askeri bir yönteme başvurmanın Yehova’dan yardım istemekten daha iyi sonuç vereceğini düşündü. Ya da aldığı kötü bir öğüt sonucunda böyle mantık yürütmüş olabilir.

6. Asa’nın hatasından ne öğrenebiliriz? Örnek verin.

⁶ Asa’nın hatasından ne öğrenebiliriz? Baş edemeyeceğimizi düşündüğümüz sorunlarla karşılaştığımızda hemen Yehova’ya güvenme ihtiyacı duyabiliriz. Peki günlük hayatta daha küçük sorunlar karşısında ne yapıyoruz? İnsan düşünüşüne başvurarak bunları kendi yöntemlerimizle mi çözmeye çalışıyoruz? Yoksa Kutsal Kitap ilkelerini düşünüp bunları mı uygulamaya gayret ediyoruz? Bunu yaparsak sorunları çözerken Yehova’nın yöntemlerine güvendiğimizi gösteririz. Örneğin ibadetlere ya da bir büyük ibadete katılma konusunda ailenizden muhalefet gördüğünüzü düşünün. Yehova’dan size yol göstermesini ve en doğru davranışın ne olduğunu anlamanıza yardım etmesini isteyecek misiniz? Ya da işten çıkarılırsanız ve yeni bir iş bulmakta zorlanırsanız ne yapacaksınız? Bir iş görüşmesine gittiğinizde her hafta düzenli olarak ibadetlere katılmanız gerektiğini söyleyecek misiniz? Nasıl bir sorunla karşılaşırsak karşılaşalım mezmur yazarının şu sözlerine kulak vermeliyiz: “Yolunu Yehova’ya bırak, ve O’na güven; O da gerekeni yapar” (Mezm. 37:5).

7, 8. Yehoşafat hangi hataları yaptı? Bu hataların nasıl sonuçları oldu? (Makalenin başındaki resme bakın.)

⁷ Asa’nın oğlu Yehoşafat’tan ne öğrenebiliriz? Onun birçok güzel niteliği vardı. Tanrı’ya güvendiğinde pek çok şey başardı. Ancak Yehoşafat akılsızca kararlar da verdi. Örneğin, kuzeydeki krallığın kötü kralı Ahab’la evlilik yoluyla akraba oldu. Ayrıca Mikaya peygamberin uyarısına rağmen Ahab’la birlikte Aramilere savaş açtı. Savaşta Yehoşafat ölümden kıl payı kurtuldu (2. Tar. 18:1-32). Yeruşalim’e döndüğünde Yehu peygamber ona şöyle sordu: “Kötülere  mi yardım etmen gerekirdi? Yehova’dan nefret edenleri mi sevmen gerekirdi?” (2. Tarihler 19:1-3’ü okuyun).

⁸ Yehoşafat Ahab’la yaşadıklarından ve Yehu’nun sözlerinden ders aldı mı? Ne yazık ki hayır. Tanrı’yı memnun etmek için çaba harcamaya devam ettiyse de, başka bir yanlış ittifak daha kurdu. Bu sefer Ahab’ın oğlu kötü kral Ahazya’yla işbirliği yaptı. Yehoşafat ve Ahazya birlikte gemiler inşa ettiler. Ancak bu gemiler hedeflerine ulaşamadan parçalandı (2. Tar. 20:35-37).

9. Kötü arkadaşlar tüm hayatımızı nasıl etkileyebilir?

⁹ Yehoşafat’la ilgili kaydı okumak bizi kendi yaşamımızı gözden geçirmeye yöneltmeli. Genel olarak bakıldığında Yehoşafat iyi bir kraldı. Doğru olanı yaptı ve ‘bütün yüreğiyle Yehova’ya yöneldi’ (2. Tar. 22:9). Fakat Yehova’yı sevmeyen kişilerle yakınlık kurması ciddi sorunlara yol açtı. Kutsal Kitapta kayıtlı şu özdeyişi hatırlayın: “Hikmetlilerle aynı yolda giden hikmetli olur; akılsızlarla ilişkide olan ise zarar görür” (Özd. 13:20). Elbette ilgi gösteren kişilerin hakikate gelmesine yardım edebiliriz. Ancak Yehoşafat’ın Ahab’la gereksiz yere kurduğu yakınlık neredeyse onun hayatına mal oluyordu. Benzer şekilde, bizim de Yehova’ya hizmet etmeyen kişilerle gereksiz yere arkadaşlık etmemiz tehlikelidir.

10. (a) Yehoşafat’tan evlilik konusunda hangi dersi alabiliriz? (b) Neyi aklımızda tutmalıyız?

¹⁰ Yehoşafat’ın yaşadıklarından ne ders alabiliriz? İsa’nın bir takipçisi kendisine hakikatte uygun bir eş bulamayacağını düşünerek Yehova’yı sevmeyen birine romantik duygular beslemeye başlayabilir. Ya da bir Hıristiyanın iman etmeyen akrabaları ona yaşı fazla ilerlemeden evlenmesi için baskı yapabilir. Bazıları da şu sözleri söyleyen hemşirenin duygularını paylaşıyor olabilir: “Yapımız gereği sevilmek ve bir hayat arkadaşına sahip olmak istiyoruz.” Böyle bir durumdaysak ne yapmalıyız? Yehoşafat’ın yaşadıklarını düşünmek bize yardım edebilir. O genellikle Tanrı’nın rehberliğine başvuran biriydi (2. Tar. 18:4-6).  Fakat kötü kral Ahab’la arkadaşlık kurduğunda Yehova’nın uyarısını göz ardı etti. Oysa şunu aklında tutmalıydı: “Yehova, Kendisine tüm yürekle bağlı olanlar uğrunda gücünü göstermek için gözleriyle tüm yeryüzünü tarar” (2. Tar. 16:9). Biz de Yehova’nın bize yardım etmek istediğini hatırlamalıyız. O, içinde bulunduğumuz durumu anlıyor ve bizi seviyor. Eğer sevilmeye ve bir hayat arkadaşına ihtiyaç duyuyorsanız Tanrı bu ihtiyacınızı bir gün mutlaka karşılayacak. Peki siz buna iman ediyor musunuz?

11, 12. (a) Hizkiya yüreğinde ne olduğunu nasıl ortaya serdi? (b) Tanrı Hizkiya’yı neden bağışladı?

¹¹ Hizkiya’dan neler öğrenebiliriz? Yürekleri sınayan Yehova, Hizkiya’nın yüreğinde ne olduğunu görmesine yardım etti (2. Tarihler 32:31’i okuyun). Hizkiya çok hastalandığında Tanrı ona iyileşeceğini gösteren bir işaret verdi. Yehova bir merdiven üzerindeki gölgeyi on basamak geriletti. Babil yöneticileri anlaşılan bu işaret hakkında bilgi almak için temsilciler gönderdi (2. Kral. 20:8-13; 2. Tar. 32:24). Yehova Hizkiya’ya o adamlara nasıl davranması gerektiğini söylemedi. Kutsal Kitap Hizkiya’nın yüreğinde ne olduğunu görmek için Yehova’nın onu ‘yalnız bıraktığını’ söyler. Peki Hizkiya ne yaptı? Babillilere “hazine dairesini” gösterdi ve bu akılsızca davranışla “yüreğindeki her şeyi” açığa vurdu.

¹² Kutsal Kitap Hizkiya’nın yüreğinin tam olarak neden kibirlendiğini söylemez. Acaba bunun nedeni Asurlulara karşı kazandığı zafer ya da Tanrı tarafından mucizevi şekilde iyileştirilmesi olabilir mi? Ya da ‘büyük zenginliği ve itibarı’ mı bu duyguya kapılmasına neden oldu? Durum ne olursa olsun, kibirlenen Hizkiya “gördüğü iyiliğin değerini bilmedi.” Ne kadar acı! Hizkiya Tanrı’ya tüm yüreğiyle hizmet etmiş bir kral olsa da bir dönem O’nu üzdü. Ancak daha sonra “yüreğindeki kibri kırdı”, böylece o ve halkı Yehova’nın öfkesinden korundu (2. Tar. 32:25-27; Mezm. 138:6).

13, 14. (a) Hangi durum yüreğimizdekileri ortaya çıkarabilir? (b) Başkaları bizi övdüğünde nasıl karşılık vermeliyiz?

¹³ Hizkiya’yla ilgili kaydı okuyup üzerinde düşünmekten nasıl yararlanabiliriz? Dikkat ettiyseniz Hizkiya’nın kibri, Yehova Asurluları bozguna uğrattıktan ve onu ölümcül hastalığından kurtardıktan kısa süre sonra ortaya çıktı. Biz de bir şey başardığımızda Yehova yüreğimizdeki her şeyi görmek için bizi ‘yalnız bırakıyor’ olabilir mi? Örneğin bir biraderin yoğun bir hazırlığın ardından büyük bir kalabalığın önünde konuşma yaptığını düşünün. Birçok kişi konuşmasından dolayı onu övdüğünde birader nasıl karşılık vermeli?

¹⁴ Övüldüğümüzde İsa’nın şu öğüdünü hatırlamalıyız: “Verilen tüm görevleri yerine getirdiğinizde, ‘Biz işe yaramaz kullarız. Yapmamız gerekeni yaptık’ deyin” (Luka 17:10). Unutmayın ki, Hizkiya kibirlendiğinde “gördüğü iyiliğin değerini bilmedi.” Yehova’nın bizim için ne kadar çok şey yaptığı üzerinde düşünmek O’nun nefret ettiği bu tutumdan kaçınmamıza yardım eder. Bir övgü aldığımızda Yehova’nın bize nasıl yardım ettiğine dikkat çekebiliriz. Sonuçta bize Kutsal Kitabı ve kutsal ruhunu vererek konuşma yapmamıza yardım eden O’dur.

15, 16. Yoşiya’nın hangi hatası hayatına mal oldu?

¹⁵ Son olarak Kral Yoşiya’dan hangi dersi alabiliriz? O iyi bir kral olsa da ölümüyle sonuçlanan bir hata yaptı (2. Tarihler 35:20-22’yi okuyun). Mısır kralı Neko’ya savaş açtı. Oysa bunu yapması için ortada bir neden yoktu, üstelik Neko Yoşiya’ya onunla savaşmak istemediğini söyledi. Kutsal Kitap Neko’nun sözlerinin “Tanrı’nın ağzından” çıktığını belirtir. Öyleyse neden Yoşiya onunla savaştı? Kutsal Kitap bu konuda bir şey söylemez.

¹⁶ Peki Yoşiya Neko’nun sözlerinin Yehova’dan geldiğini nasıl bilebilirdi? Sadık bir peygamber olan Yeremya’ya danışabilirdi (2. Tar. 35:23, 25). Fakat bunu yaptığına dair bir kayıt yok. Ayrıca Neko Karkamış’a doğru gidiyordu. Onun amacı Yeruşalim’le değil, “başka bir krallıkla” savaşmaktı. Üstelik Tanrı’nın ismine herhangi bir saldırı söz konusu değildi, Neko Yehova’ya veya onun halkına meydan okumamıştı. Dolayısıyla Yoşiya’nın Neko’ya savaş açması yanlış bir karardı. Bu olaydan ne ders çıkarabiliriz? Bir sorunla karşılaştığımızda, konuyla ilgili Yehova’nın isteğinin ne olduğunu düşünmeliyiz.

17. Bir sorunla karşılaştığımızda Yoşiya’nın hatasına düşmekten nasıl kaçınabiliriz?

¹⁷ Bir sorun yaşadığımızda hangi Kutsal Kitap ilkelerinin konuyla ilgili olduğunu saptamalı, sonra da bunları dengeli bir şekilde uygulamalıyız. Bazı durumlarda ihtiyarlara danışmak isteyebiliriz. Belki konuyla ilgili bildiklerimiz üzerinde düşünmüş, hatta yayınlardan araştırma yapmış olabiliriz. Yine de dikkate almamız gereken başka Kutsal Kitap ilkeleri olabilir ve bir ihtiyar bunlar üzerinde düşünmemize yardım edebilir. Şöyle bir örnek düşünelim: Bir hemşire iyi haberi duyurması gerektiğini biliyor (Elçi. 4:20). Ancak tarla hizmetine çıkmayı planladığı bir gün hakikatte olmayan kocası ondan evde kalmasını istiyor. Son zamanlarda beraber pek zaman geçiremediklerini ve baş başa bir şeyler yapmak istediğini söylüyor. Bu durumda hemşirenin aklına Tanrı’ya itaat etme ve öğrenci yetiştirme emirleri gelebilir (Mat. 28:19, 20; Elçi. 5:29). Fakat kocasına boyun eğmesi ve makul olması gerektiğini de hatırlamalıdır (Efes. 5:22-24; Filip. 4:5). Kocası onun tarla hizmetine çıkmasına tamamen mi karşı, yoksa sadece o günlüğüne mi bunu istiyor? Yehova’nın kulları olarak, O’nun isteğini yerine getirmeye ve rahat bir vicdanı korumaya çalışırken dengeli olmalıyız.

18. Ele aldığımız dört kralla ilgili kayıtlar üzerinde düşünmekten nasıl yarar görebilirsiniz?

¹⁸ Kusurlu olduğumuz için zaman zaman biz de dört Yahuda kralının yaptığı şu hatalara düşebiliriz: (1) istemeden insan hikmetine güvenmek, (2) kötü arkadaşlar edinmek, (3) kibirlenmek, (4) Tanrı’nın isteğinin ne olduğunu düşünmeden karar vermek. Yehova büyük iyiliğinden dolayı o dört kralın iyi yönlerini nasıl gördüyse bizim de iyi yönlerimizi görür. Ayrıca Yehova O’nu ne kadar sevdiğimizin ve O’na tüm yürekle hizmet etmeyi ne kadar istediğimizin farkındadır. Bu nedenle, ciddi hatalardan kaçınmamıza yardım etmek için Sözüne uyarıcı örnekler kaydettirmiştir. Bu Kutsal Kitap kayıtları üzerinde düşünelim ve bize bunları sağladığı için Yehova’ya şükredelim!