Kɔ no mu nsɛm no do

Aso Nkɔnhyɛ A Ɔfa Messiah Ho No Da No Edzi Dɛ Nna Jesus Nye Messiah No?

Aso Nkɔnhyɛ A Ɔfa Messiah Ho No Da No Edzi Dɛ Nna Jesus Nye Messiah No?

Mbuae a Bible no dze ma

 Nyew. Aber a nna Jesus wɔ asaase do no, ɔmaa nkɔnhyɛ pii a ɔfa Messiah, “ɔhen a wɔasera no,” nyia ɔbɛyɛ “wiadze Agyenkwa” no ho no nyaa mbamu wɔ no do. (Daniel 9:​25; 1 John 4:​14) Na mpo wɔ Jesus no wu ekyir no, ɔmaa nkɔnhyɛ pii a ɔfa Messiah ho no nyaa mbamu wɔ no do.​—Ndwom 110:1; Asomafo Ndwuma 2:​34-​36.

 Wɔka “Messiah” a, ɔkyerɛ dɛn?

 Hebrew kasafua Ma·shiʹach (Messiah) nye Greek kasafua Khri·stos (Christ) yɛ adze kor, na dza ɔkyerɛ nye “Nyia Wɔasera No.” Dɛm ntsi, “Jesus Christ” kyerɛ dɛ, “Jesus, Nyia Wɔasera No,” anaadɛ, “Jesus, Messiah No.”

 Bible mber mu no, sɛ wɔsera obi a mpɛn pii no, nna wɔdze ngo gu ne tsir do. Sɛ wɔsera obi a, nna wɔma no dzibea soronko bi. (Leviticus 8:​12; 1 Samuel 16:13) Nyankopɔn na ɔseraa Jesus ma ɔbɛyɛɛ Messiah​—dzibea a nna ɔbɛma oenya tum kɛse. (Asomafo Ndwuma 2:​36) Naaso Nyankopɔn ammfa ngo annsera Jesus, na mbom sunsum krɔnkrɔn.​—Matthew 3:​16.

 Ana nyimpa beenu anaa no mboree botum ama nkɔnhyɛ a ɔfa Messiah ho no aaba mu?

 Oho. Sɛ obi dze ne nsa tsim krataa do, na sɛ edze nyimpa afofor hɔndze toto ho a, ibohu dɛ ɔnnyɛ pɛr. Dɛmara so na Bible mu nkɔnhyɛ twe adwen si Messiah anaa Christ kor pɛ do dɛ ɔno na ɔbɛma nkɔnhyɛ no aba mu. Naaso, Bible no bɔ hɛn kɔkɔ dɛ, “Christ-atorfo nye nkɔnhyɛfo atorfo bɔsoɛr na wɔakyerɛ asɛnkyerɛdze kɛse nye anwanwadze, ma sɛ ɔbɛyɛ a mpamufo no mpo wɔaadaadaa hɔn.”​—Matthew 24:24.

 Ana Messiah no botum epue daakye?

 Oho. Bible no kaa dɛ Messiah no bɛyɛ Ɔhen David a ofi Israel no n’asenyi. (Ndwom 89:​3, 4) Naaso Jewfo no hɔn ebusuasantsen ho kyerɛwtohɔ a okesi David do no ayew. Na ɔbɛyɛ dɛ aber a Romefo no sɛɛ Jerusalem wɔ afe 70 H.B. a na ɔyewee. Na ofitsi dɛm aber no reba no, obiara nnyi hɔ a oetum akyerɛ dɛ ofi David adehye ebusua no mu. Naaso aber a nna Jesus wɔ asaase do no, nna dɛm kyerɛwtohɔ yi wɔ hɔ, na n’atamfo mpo gyee too mu dɛ ɔyɛ David n’asenyi.​—Matthew 22:41-​46.

 Nkɔnhyɛ dodow ahen na ɔwɔ Bible no mu a ɔfa Messiah no ho?

 Ɔbɛyɛ dzen papaapa dɛ obi botum akan nkɔnhyɛ dodow a ɔfa Messiah no ho. Nhwɛdo bi nye yi: Bible no ne fa bi botum aka nkɔnhyɛ dodow bi ho asɛm a ɔda edzi kofee dɛ ɔfa Messiah no ho. Naaso wɔ ɔno mu mpo no, bi a nnyɛ obiara na sɛ ɔkenkan a, obohu dɛm nkɔnhyɛ dodow no nyinara. Nkɔnhyɛ a ɔwɔ Isaiah 53:​2-7 no, ɔka dza ɔbɔto Messiah no ho nsɛm pii. Binom fa no dɛ ne nyina yɛ nkɔnhyɛ kor, naaso afofor so ka dɛ ɔnnyɛ nkɔnhyɛ kor.

 Messiah ho nkɔnhyɛ bi a onyaa mbamu wɔ Jesus do

Nkɔnhyɛ

Ibohu no wɔ

Ne mbamu

Abraham n’asenyi

Genesis 22:17, 18

Matthew 1:1

Abraham ne ba Isaac n’asenyi

Genesis 17:19

Matthew 1:2

Wɔwoo no wɔ Israel ebusuakuw bi a wɔfrɛ no Judah mu

Genesis 49:10

Matthew 1:​1, 3

Ofi Ɔhen David adehye ebusua mu

Isaiah 9:7

Matthew 1:1

Ɔbaabun na ɔwoo no

Isaiah 7:​14

Matthew 1:​18, 22, 23

Wɔwoo no wɔ Bethlehem

Micah 5:2

Matthew 2:​1, 5, 6

Wɔbɛfrɛ no Immanuel b

Isaiah 7:​14

Matthew 1:​21-​23

N’ahyɛse yɛ ketseaba bi

Isaiah 53:2

Luke 2:7

Wokunkum mbofra wɔ n’awo ekyir

Jeremiah 31:15

Matthew 2:​16-​18

Wɔfrɛɛ no fii Egypt

Hosea 11:1

Matthew 2:​13-​15

Wɔbɛfrɛ no Nazarethnyi c

Isaiah 11:1

Matthew 2:​23

Ɔbɔfo bi bedzi n’enyim

Malachi 3:1

Matthew 11:​7-​10

Wɔseraa no dɛ Messiah wɔ afe 29 H.B. d

Daniel 9:​25

Matthew 3:​13-​17

Nyankopɔn frɛɛ no dɛ Ne Ba

Ndwom 2:7

Asomafo Ndwuma 13:33, 34

Ɔbɔ Nyankopɔn ne fie ho mbɔdzen

Ndwom 69:9

John 2:​13-​17

Ɔbɛka asɛmpa

Isaiah 61:1

Luke 4:​16-​21

Asɛnka edwuma a ɔbɛyɛ wɔ Galilee no dze kan kɛse bɛba

Isaiah 9:​1, 2

Matthew 4:​13-​16

Ɔbɛyɛ anwanwadze tse dɛ Moses

Deuteronomy 18:15

Asomafo Ndwuma 2:​22

Ɔkaa Nyankopɔn n’asɛm tse dɛ Moses

Deuteronomy 18:18, 19

John 12:49

Ɔsaa nyimpa pii yarba

Isaiah 53:4

Matthew 8:​16, 17

Ɔanntwe adwen ammba no do

Isaiah 42:2

Matthew 12:17, 19

Ɔdaa tsema edzi kyerɛɛ hɔn a wɔahaw

Isaiah 42:3

Matthew 12:​9-​20; Mark 6:​34

Ɔdaa Nyankopɔn ne pɛrpɛryɛ edzi

Isaiah 42:​1, 4

Matthew 12:17-​20

Ɔpamfo Nwanwanyi

Isaiah 9:​6, 7

John 6:​68

Ɔdaa Jehovah ne dzin edzi

Ndwom 22:22

John 17:6

Ɔdze abɛbu anaa mfatoho kasae

Ndwom 78:2

Matthew 13:34, 35

Ɔkwankyerɛfo

Daniel 9:​25

Matthew 23:10

Nyimpa pii anngye no enndzi

Isaiah 53:1

John 12:37, 38

Fintsiw bo

Isaiah 8:​14, 15

Matthew 21:42-​44

Nyimpa poow no

Ndwom 118:22, 23

Asomafo Ndwuma 4:​10, 11

Wɔtaan no kwa

Ndwom 69:4

John 15:24, 25

Ɔtsenaa asoaso do kɔr Jerusalem

Zechariah 9:9

Matthew 21:​4-9

Mbofra kamfoo no

Ndwom 8:2

Matthew 21:15, 16

Ɔbae wɔ Jehovah ne dzin mu

Ndwom 118:26

John 12:12, 13

Ne nyɛnko berɛbo yii no mae

Ndwom 41:9

John 13:18

Woyii no mae dze gyee ndwetɛbona 30 e

Zechariah 11:12, 13

Matthew 26:14-​16; 27:​3-​10

N’anyɛnkofo gyaa no hɔ

Zechariah 13:7

Matthew 26:31, 56

Adasekrumfo dzii dase tsiaa no

Ndwom 35:11

Matthew 26:59-​61

Oemmbue n’ano aber a wɔbɔɔ no sombo no

Isaiah 53:7

Matthew 27:12-​14

Wohinaa no ntafi

Isaiah 50:6

Matthew 26:67; 27:27, 30

Wɔdze adze hwee ne tsir mu

Micah 5:1

Mark 15:19

Wɔhwee no

Isaiah 50:6

John 19:1

Ɔannye hɔn a wɔbobɔɔ no no annko

Isaiah 50:6

John 18:22, 23

Etumfo bɔɔ pɔw tsiaa no

Ndwom 2:2

Luke 23:10-​12

Wɔdze mprɛgow bobɔɔ ne nsa na n’anan mu faam dua ho

Ndwom 22:16

Matthew 27:35; John 20:25

Wɔtwee tonto kyɛɛ n’atar

Ndwom 22:18

John 19:23, 24

Wɔkaan no foraa ndzebɔnyɛfo

Isaiah 53:12

Matthew 27:38

Wosii no atwetwe, wɔyaaw no

Ndwom 22:​7, 8

Matthew 27:39-​43

Ohun amandze maa ndzebɔnyɛfo

Isaiah 53:​5, 6

1 Peter 2:​23-​25

Ɔyɛɛ dɛ mbrɛ Nyankopɔn apa no

Ndwom 22:1

Mark 15:34

Wɔdze nsa yerɛyerɛw na bɔwema maa no dɛ ɔnnom

Ndwom 69:21

Matthew 27:34

Orubowu no nna nsukɔm dze no

Ndwom 22:15

John 19:28, 29

Ɔdze no sunsum hyɛɛ Nyankopɔn nsa

Ndwom 31:5

Luke 23:46

Ɔdze no nkwa mae

Isaiah 53:12

Mark 15:37

Otuaa werdam dze yii bɔn fii hɔ

Isaiah 53:12

Matthew 20:28

Woemmbu ne mbiew mu

Ndwom 34:20

John 19:31-​33, 36

Wɔdze peaa wɔɔ no

Zechariah 12:10

John 19:33-​35, 37

Wosiee no wɔ ahonyafo nkyɛn

Isaiah 53:9

Matthew 27:57-​60

Wonyaan no fii ewufo mu

Ndwom 16:10

Asomafo Ndwuma 2:​29-​31

Wɔdze obi hyɛɛ nyia oyii no mae no ananmu

Ndwom 109:8

Asomafo Ndwuma 1:​15-​20

Ɔtse Nyankopɔn n’abanyimfa

Ndwom 110:1

Asomafo Ndwuma 2:​34-​36

a Nwoma bi ka dɛ: “Ekyingye biara nnyi ho dɛ Jewfo no hɔn ebusuasantsen ho kyerɛwtohɔ no annsɛɛ ansaana wɔresɛɛ Jerusalem, na mbom ɔsɛɛe wɔ Jerusalem sɛɛ no mu.” (McClintock and Strong’s Cyclopedia)

b Immanuel yɛ Hebrew dzin, na dza ɔkyerɛ nye dɛ ‘Nyankopɔn Nye Hɛn Wɔ Hɔ.’ Iyi kyerɛ dwuma a Jesus bedzi dɛ Messiah no. Ba a Jesus baa asaase do nye no ndwuma a ɔyɛe no daa no edzi dɛ Nyankopɔn nye n’asomfo wɔ hɔ.​—Luke 2:​27-​32; 7:​12-​16.

c Ɔbɛyɛ dɛ wonyaa dzin “Nazarethnyi” fii Hebrew kasafua neʹtser mu, na dza ɔkyerɛ nye “odubaa.”

d Sɛ epɛ Bible mberbu ho nkyerɛkyerɛmu a ɔma yehu dɛ Messiah no puei wɔ afe 29 H.B. a, hwɛ asɛm a wɔato dzin “Nkɔnhyɛ A Ɔfa Adapɛn 70 No Ho” no.

e Dɛm nkɔnhyɛ yi wɔ Zechariah nwoma no mu, naaso Bible kyerɛwfo Matthew kaa dɛ wɔnam “nkɔnhyɛnyi Jeremiah” do kae. (Matthew 27:9) Sɛ nna wɔreka kyerɛwnsɛm ne fa a wɔfrɛ no “Nkɔnhyɛfo no” ho asɛm a, nna wɔtaa dze Jeremiah dzi kan. (Luke 24:44) Ntsi obotum aba dɛ Matthew dze “Jeremiah” gyinaa hɔ maa nkɔnhyɛ nwoma ahorow no nyina a Zechariah nwoma no so ka ho.