جاستاردىڭ ساۋالدارى
ەموسيالىق جاعىنان قاجىپ كەتپەس ٷشىن نە ىستەۋگە بولادى؟
قاتتى شارشاعاننان كۇش-جىگەرىڭ تاۋسىلۋعا شاق قالدى ما؟ سولاي بولسا، وسى ماقالا سەن ٷشىن جاقسى كومەك بولادى.
قاجۋدىڭ سەبەپتەرى
موينىڭا كوپ ٸستىڭ جۇكتەلۋى. «قايدا جۇرسەڭ دە، اينالاڭداعى ادامدار «ٸسىڭدى تياناقتى ورىندا، ادامگەرشىلىككە ۇمتىل، ۇلكەن ماقساتتار قويىپ، سولارعا قول جەتكىز» دەپ تالاپ ەتەدى. مۇنداي قىسپاققا شىداۋ وتە قيىن» (دجۋلي، 21 جاستا).
تەحنيكا. سمارتفون، پلانشەت نە باسقا دا قۇرىلعىلار ارقىلى ادامدار سەنىمەن كۇن دەمەي، ٴتۇن دەمەي بايلانىسا الادى. بۇل سترەسكە ۇشىراتۋى، ال ۋاقىت وتە قاجىتىپ جىبەرۋى مۇمكىن.
ۇيقىنىڭ قانباۋى. «كوپ جاستار مەكتەپكە نە جۇمىسقا بارۋ ٷشىن ەرتە تۇرادى، كوڭىل-كوتەرەمىن دەپ كەش جاتادى. وسىلاي شىر كوبەلەك اينالىپ جۇرەدى»،— دەيدى 24 جاسار ميراندا. بۇل ادامدى ەموسيالىق جاعىنان قاجىتىپ، زورىقتىرىپ جىبەرەدى.
جەڭىل-جەلپى قاراما
كيەلى كىتاپ ٴبىزدى ەڭبەكقورلىققا شاقىرادى (ناقىل سوزدەر 6:6—8؛ ريمدىكتەرگە 12:11). ٴبىراق بۇل باس كوتەرمەي جۇمىس ىستەپ، بارلىعىن، ٴتىپتى دەنساۋلىعىڭدى دا سارپ ەتۋىڭ كەرەك دەگەندى بىلدىرمەيدى.
«بىردە ىستەرىمنىڭ كوپ بولعانى سونشا — كۇنى بويى اش جۇرگەنىمدى بايقاماي قالىپپىن. سودان شاما-شارقىما قاراماي بارلىق جۇمىسقا كەلىسە بەرمەۋىم كەرەكتىگىن ٴتۇسىندىم» (ەشلي، 25 جاستا).
كيەلى كىتاپتا: «ٶلى ارىستاننان گورى ٴتىرى يت ارتىق»،— دەپ بەكەر ايتىلماعان (ۋاعىزداۋشى 9:4). ٴبىر دەگەندە كوپ جۇمىستى ىستەپ جاتقانىڭا قاراپ، باسىندا «كۇشىم كوپ ەكەن عوي» دەپ الدانارسىڭ. ٴبىراق ۋاقىت وتە كۇشىڭ تاۋسىلىپ، دەنساۋلىعىڭا اۋىر زاقىم كەلۋى مۇمكىن.
بىلاي ىستەپ كور
«جوق» دەۋدەن ۇيالما. كيەلى كىتاپتا: «قاراپايىمدارعا دانالىق ٴتان»،— دەلىنگەن (ناقىل سوزدەر 11:2). قاراپايىم ادام ٶز شاماسىن بىلەدى، سوندىقتان كۇشى مەن ۋاقىتى جەتپەيتىن ىستەردى اتقارۋعا تىرىسپايدى.
«جوق» دەپ ايتا المايتىن، كەز كەلگەن جۇمىسقا كەلىسە بەرەتىن ادامنىڭ قاتتى شارشاپ، قاجىپ كەتۋى وڭاي. ونداي ادامدى قاراپايىم دەي المايسىڭ. ەرتەلى-كەش، ونىڭ كۇش-جىگەرى تاۋسىلادى» (دجوردان، 24 جاستا).
جاقسىلاپ تىنىق. كيەلى كىتاپتا: «تىنىمسىز ەڭبەكتەنىپ، جەلدىڭ سوڭىنان قۋعانشا، ازىراق تىنىعىپ العان ارتىق»،— دەپ جازىلعان (ۋاعىزداۋشى 4:6). ۇيقى «ميعا قاجەتتى ازىق» بولىپ تابىلادى، سوندىقتان ادامنىڭ 8—10 ساعات ۇيىقتاۋى قاجەت. ٴبىراق كوپ جاسوسپىرىمدەر ولاي ەتپەيدى.
«بۇرىن كۇن ٴتارتىبىم تىعىز بولعاندا، از ۇيىقتايتىنمىن. ٴبىراق كەيىننەن ٴبىر ساعاتقا كوبىرەك ۇيىقتاسام، الدەقايدا كوپ ٸس تىندىرا الاتىنىمدى كوردىم. بۇعان قوسا، كوڭىل-كۇيىم دە جاقسى بولادى ەكەن» (برۋكلين، 19 جاستا).
جاقسى جوسپار قۇر. «ىنتالىنىڭ جوسپارلارى تابىسقا جەتەلەر»،— دەپ جازىلعان كيەلى كىتاپتا (ناقىل سوزدەر 21:5). ۋاقىتىڭ مەن ىستەرىڭدى قازىردەن باستاپ دۇرىس جوسپارلاۋدى ۇيرەنسەڭ، بۇل كەلەشەكتە ساعان كوپ پايداسىن تيگىزەدى.
«جوسپارىڭدى جازىپ وتىرساڭ، كوپ سترەسكە ۇشىرامايسىڭ. سەبەبى جوسپارىڭ كوز الدىڭدا بولسا، زورىعىپ كەتپەس ٷشىن قانداي ىستەردەن باس تارتۋ كەرەكتىگىن انىقتاي الاسىڭ» (ۆانەسسا، 22 جاستا).