BALIKANI babande ki ba butokwa, mi kuunga nako kuli mutu abe ni mulikani yasepahala. Haiba kuba ni taba yekona kufelisa silikani saluna, ki lika mañi zelukona kueza kuli lubukeleze silikani seo? Lwakona kuituta zeñata kwa mitala ya batu bababulezwi mwa Bibele bane bali balikani babatuna, kono ili bao bulikani bwabona nebubatile kufela.

Davida, yanaabanga mulisana ni mulena, naanani balikani babande. Mwendi yomuñwi wa balikani bahae yemuhupula, ki Jonatani. (1 Sam. 18:1) Kono Davida naanani balikani babañwi, babacwale ka mupolofita Natani. Bibele haibuleli fone sikalezi silikani sabona. Niteñi, nako yeñwi Davida naabulelezi Natani kunutu, sina momukona kutaluseza mulikanaa mina kunutu. Davida naabata kuyahela Jehova ndu. Mulena naabata luli kuziba mwanaaikutwela mulikanaa hae Natani, ka kuba mutu yanani moya wa Jehova.—2 Sam. 7:2, 3.

Kono kwaezahala nto yeñwi yene ikafelisa silikani sabona. Mulena Davida naabukile ni Bati-sheba, mi hasamulaho alukisa kuli  Uria muunaa hae, abulaiwe. (2 Sam. 11:2-21) Ka lilimo zeñata, Davida naazwezipili kusepahala ku Jehova mi naaatulanga ka kuluka. Kono cwale aeza sibi sesituna seo! Ki lika mañi zeneezahalile ku mulena yomunde yo? Kana naasika lemuha kuli likezo zahae neli zemaswe? Kana naanahana kuli wakona kupatela Mulimu bufosi bo?

Natani naakaeza cwañi? Kana naakabata kuli mutu yomuñwi abulelele mulena taba yeo? Babañwi nebaziba mwanaalukiselize Davida kuli Uria abulaiwe. Kacwalo, ki kabakalañi Natani hanaaboni kuli waswanela kuunga muhato one ukatahisa kuli silikani sabona sene sibile teñi ka nako yetelele sifele? Mane Natani naakakona nihaiba kubulaiwa hanaaka bulela taba yeo. Kakuli mane Davida naasabulaisize kale Uria.

Kono Natani neli muyemeli wa Mulimu. Mupolofita yo naaziba kuli hanaaka kuza feela, bulikani bwahae ni Davida nebusike bwazwelapili mi lizwalo lahae nelika musisita. Davida mulikanaa hae naaezize taba yenesika tabisa Jehova. Mulena naatokwa kutusiwa kuli abe hape ni silikani sesinde ni Mulimu. Davida luli naatokwa mulikani wa niti. Mi Natani naabile mulikani yacwalo. Apunya taba yeo ka kuitusisa swanisezo yene ifitile kwa pilu ya Davida yanaabanga mulisana. Natani naabulezi lushango lwa Jehova ka nzila yene itusize Davida kulemuha kuli naaezize sibi sesituna ni kumutusa kuunga muhato.—2 Sam. 12:1-14.

Mukona kueza cwañi haiba mulikanaa mina uezize mafosisa amatuna kamba sibi sesituna? Mwakona kukenelwa ki muliko wa kunahana kuli kupatulula bufosi bwahae kukafelisa silikani samina. Kamba mwakona kuikutwa kuli kubiha bufosi bwa mulikanaa mina kwa baana-bahulu, babakona kumutusa kwa moya, kukafelisa silikani samina. Mukona kueza cwañi?

Bo Gianni, bababulezwi pili mwa taba ye, bahupula kuli: “Nenilemuhile kuli bupilo bwa bo Maurizio bucincize. Nebasa lukuluhi sina mone balukuluhelanga kwamulaho. Naambola ni bona, nihaike kuli nekuli taata kueza cwalo. Naipuza kuli: ‘Ki lika mañi zenika babulelela zebasa zibi? Bakona kufilikana hahulu!’ Kono hanihupula lika kaufela zene luitutile ni bona, naba ni bundume bwa kuambola ni bona. Bo Maurizio ni bona nebaezanga cwalo ku na hane nitokwanga tuso. Nenisa lati kufelisa silikani saka ni bona, kono nenibata kubatusa, kakuli neni balata.”

Bo Maurizio baekeza kubulela kuli: “Bo Gianni nebasika potoloha taba—mi nebaezize hande luli. Neniziba kuli nenisa koni kubanyaza kamba kunyaza Jehova bakeñisa matata ene nikakopana ni ona. Kacwalo naaamuhela kalimelo, mi hasamulaho natiya hape kwa moya.”

Davida naanani balikani babañwi bane basepahalile ku yena ka linako zanaabanga mwa butata. Yomuñwi wa balikani bahae bao neli Hushai, yabulezwi mwa Bibele kuli neli “mulikanaa Davida.” (2 Sam. 16:16; 1 Makol. 27:33) Mwendi neli nduna wa mwa kuta yanaali mulikanaa mulena, ili yo fokuñwi naalaelwanga kueza lika zeñwi kwa mukunda.

Abisalomi mwanaa Davida hanaakwenuhezi ndatahe ka kubata kuba mulena, Maisilaele babañata bamuyemela, kono Hushai yena naasika eza cwalo. Davida hanaabalehile, Hushai naaile ni yena. Davida naaikutwile hahulu butuku kwa pilu hanaabetekilwe ki mwanaa hae ni batu babañwi banaasepile. Kono Hushai naazwezipili kusepahala, mi apeta musebezi one upalelwisize mulelo omaswe wo, nihaike kuli naakona kubulaiwa ka kueza cwalo. Hushai naasika eza cwalo ka libaka feela la kuli neli nduna mwa kuta. Naabonisize kuli ki mulikani yasepahala.—2 Sam. 15:13-17, 32-37; 16:15–17:16.

Kwatabisa kacenu kubona mizwale ni likaizeli babaswalisani hamoho, mi habaezi  cwalo ka libaka feela la misebezi yebapeta mwa puteho. Ka likezo zabona, kuswana feela inge kuli bali: “Ni mulikanaa hao, isi kabakala kuhapelezwa, kono kabakala kuli nakulata.”

Muzwale yabizwa Federico naaiponezi taba yeo. Naatusizwe ki mulikanaa hae Antonio kuli akone kutiyela butata bobuñwi mwa bupilo. Bo Federico bali: “Bo Antonio hane batutezi mwa puteho yaluna, honafo feela lwaba balikani. Kaufelaa luna neluli likombwa za puteho, mi nelutabelanga kubeleka hamoho. Hamulahonyana, bo Antonio baketiwa kuba baana-bahulu. Neli balikani, mi neba nitomela mutala omunde.” Kono hasamulaho bo Federico nebaezize mafosisa. Bakupa tuso kapili-pili, kono nebasa koni kuzwelapili kuba paina kamba sikombwa sa puteho. Bo Antonio nebaezize cwañi?

Habahupula taba yeo, bo Federico babulela kuli: “Nenilemuhile kuli bo Antonio baniutwela butuku. Nebalikile kunitusa mone bakonela kaufela. Nebabata kunitusa kwa moya mi nebasika niyubeka. Neba nisusuelize kutiya hape kwa moya ni kusazwafa.” Bo Antonio batalusa kuli: “Nenitandanga nako yeñata ni bo Federico. Nenibata kuli balukuluhe kunitaluseza zene babata kaufela, nihaiba ka za bumaswe bone bautwa.” Hamulaho wa nako, bo Federico batiya kwa moya hape mi baketiwa sinca kuba paina ni kuba sikombwa sa puteho. Bo Antonio baungula ka kubulela kuli: “Nihaike kuli cwale selufumaneha mwa liputeho zeshutana, lusali balikani babatuna.”

Mukaikutwa cwañi haiba mulikanaa mina amifulalela ka nako yemutokwa kuli amituse? Taba yeo yakona kumiutwisa hahulu butuku. Kana muka muswalela? Kana silikani samina sikatiya sina mone sitiyezi sapili?

Muhupule zeneezahezi ku Jesu mwa mazazi a mafelelezo a bupilo bwahae fa lifasi. Naabile ni baapositola bahae babasepahala ka nako yetelele, mi nebalatana ni kuswalisana hahulu. Ki lona libaka Jesu hanaa babizize kuli ki balikani bahae. (Joa. 15:15)  Kono nekuezaheziñi hanaatamilwe? Baapositola babaleha. Pitrosi naabulezi patalaza kuli naasike ayubeka Mulenaa hae, kono busihu bobuswana bo, Pitrosi naalatuzi Jesu!—Mat. 26:31-33, 56, 69-75.

Jesu naaziba kuli ka nako yanaaka likiwa lwa mafelelezo, naakaba anosi. Nihakulicwalo, naaikutwile bumaswe. Kono hanaaambola ni balutiwa bahae mazazinyana hasamulaho wa zuho yahae, naasika bonisa kuli naaikutwile bumaswe kamba kuinyaza. Jesu naasika bulela bufokoli bwa balutiwa bahae, ni zene baezize fa lizazi lanaatamilwe.

Kono Jesu naatiisize Pitrosi ni baapositola babañwi. Naabonisize kuli naabasepile ka kubafa litaelo zeama musebezi wa butokwa hahulu one baswanela kueza wa kuluta batu. Jesu naaikutwa kuli baapositola nebasali balikani bahae. Nebaka zwelapili kuhupula lilato lanaa babonisize. Nebaka lika mobakonela kaufela kuli basike bautwisa Mulenaa bona bumaswe hape. Mi nebaezize musebezi wanaafile balateleli bahae.—Lik. 1:8; Makolo. 1:23.

Kaizeli yabizwa Elvira uhupula hande nako yanaashelani ni mulikanaa hae yomutuna yabizwa Giuliana, mi uli: “Hanaa nibulelezi kuli naasika tabiswa ki lika zene niezize, neniikutwile hahulu bumaswe. Naaswanela kuhalifa luli. Kono taba yene inikomokisize kikuli, yena naaiyakatwa hahulu na ni ka za bumaswe bone bukatiswa ki likezo zaka. Kamita nikaitumela kuli naasika isa pilu kwa mafosisa aka, kono naaiyakatwa mone nikaamelwa ki likezo zaka hasamulaho. Neniitumezi ku Jehova ka kuba ni mulikani yanaaiyakatwa hahulu na kufita kuisa pilu kwa maikuto ahae.”

Kacwalo, mulikani yomunde uswanela kueza cwañi haiba alemuha taba yekona kufelisa silikani? Mutu yo ukabulela ka sishemo kono ili ka kulukuluha. Mulikani yacwalo ukaba sina Natani ni Hushai, bane bazwezipili kusepahala mwa linako zemaswe, ni sina Jesu, yanaalata kuswalela. Kana mu mulikani yacwalo?