1, 2. (a) Wat hield Ruths werk in? (b) Welke positieve aspecten van Gods Wet en zijn volk kwam Ruth te weten?

RUTH zat op haar knieën bij de stapel gersthalmen die ze die dag had verzameld. De avond begon te vallen, en veel werkers waren al vanuit de velden op weg naar de poort van Bethlehem, dat boven op een nabijgelegen heuvel lag. Ruths spieren moeten flink geprotesteerd hebben na zo’n zware dag, want ze was al sinds de ochtend aan één stuk door aan het werk. Toch bleef ze met een kleine stok of dorsvlegel op de halmen slaan om de graankorrels los te maken. Het was al met al een goede dag geweest, beter dan ze had durven hopen.

² Begon het er voor deze jonge weduwe eindelijk beter uit te zien? Zoals we in het vorige hoofdstuk hebben gezien, had ze besloten met haar schoonmoeder, Naomi, mee te gaan en had ze beloofd bij haar te blijven en Naomi’s God, Jehovah, tot haar God te maken. De twee rouwende vrouwen waren vanuit Moab naar Bethlehem gekomen, en de Moabitische Ruth had al snel gemerkt dat Jehovah’s Wet waardige, praktische regelingen had voor de armen in Israël, ook voor buitenlanders. En nu werd ze getroost en diep geraakt door de goede daden en geestelijke instelling van sommige Israëlieten, die onder die Wet stonden en erin grootgebracht waren.

3, 4. (a) Hoe had Boaz Ruth aangemoedigd? (b) Waarom kan het voorbeeld van Ruth ons helpen in deze financieel moeilijke tijd?

³ Een van die personen was Boaz, een rijke oudere man. Op zijn velden verzamelde ze aren die na de oogst achterbleven. Hij had vandaag op een vaderlijke manier belangstelling voor haar getoond. De vriendelijke woorden waarmee hij haar had geprezen omdat ze voor Naomi zorgde en toevlucht had gezocht bij de ware God, Jehovah, hadden haar echt goedgedaan. (Lees Ruth 2:11-14.)

⁴ Toch kan Ruth zich zorgen hebben gemaakt over de toekomst.  Hoe kon ze als arme buitenlandse zonder man of kinderen voor zichzelf en Naomi blijven zorgen? Zou ze het redden met aren verzamelen? En wie zou voor haar zorgen als ze oud werd? Het is begrijpelijk dat ze daar misschien over piekerde. Ook in deze financieel moeilijke tijd maken heel wat mensen zich zorgen. We zullen zien hoe Ruth door haar geloof werd geholpen en dat we veel van haar voorbeeld kunnen leren.

5, 6. (a) Wat leverde Ruths eerste werkdag op Boaz’ velden op? (b) Hoe reageerde Naomi toen Ruth thuiskwam?

⁵ Toen Ruth klaar was met dorsen en alle gerst bij elkaar had verzameld, zag ze dat ze ongeveer een efa (22 liter) had. Dat kan wel 14 kilo hebben gewogen! Waarschijnlijk deed ze de gerst in een doek en tilde ze die op haar hoofd. Vervolgens liep ze er in het schemerdonker mee terug naar Bethlehem (Ruth 2:17).

⁶ Naomi was blij haar schoondochter weer te zien, en misschien was ze wel stomverbaasd toen ze zag hoeveel gerst Ruth bij zich had. Ruth had ook wat restjes meegebracht van de maaltijd die Boaz voor de werkers had geregeld, en de twee konden samen een eenvoudige maaltijd eten. Naomi vroeg: „Waar hebt gij vandaag aren gelezen, en waar hebt gij gewerkt? Moge degene die notitie van u heeft genomen, gezegend worden” (Ruth 2:19). Naomi was een slimme vrouw; ze concludeerde uit alles wat Ruth bij zich had dat iemand de jonge weduwe had opgemerkt en goed voor haar was geweest.

7, 8. (a) Van wie was Boaz’ goedheid volgens Naomi afkomstig, en waarom? (b) Hoe toonde Ruth opnieuw loyale liefde voor haar schoonmoeder?

⁷ Ruth begon Naomi te vertellen over wat Boaz allemaal voor haar had gedaan. Ontroerd zei Naomi daarop: „Gezegend zij hij door Jehovah, die zijn liefderijke goedheid jegens de levenden en de doden niet achterwege heeft gelaten” (Ruth 2:20). Ze zag de goedheid van Boaz als goedheid van Jehovah, die zijn aanbidders ertoe aanzet gul te zijn en belooft ze te belonen voor hun goede daden. * (Lees Spreuken 19:17.)

⁸ Naomi vond dat Ruth op Boaz’ aanbod moest ingaan en op zijn velden aren moest blijven verzamelen, dicht bij de jonge vrouwen die voor hem werkten, zodat ze niet door de oogsters  lastiggevallen zou worden. Ruth volgde haar raad op. En ze „bleef bij haar schoonmoeder wonen” (Ruth 2:22, 23). Daaruit blijkt opnieuw haar meest opvallende eigenschap: loyale liefde. Ruths voorbeeld kan ons aan het denken zetten: vinden wij ons gezin belangrijk, en steunen en helpen we elkaar als dat nodig is? Jehovah zal zo’n loyale liefde altijd opmerken.

9. Wat leren we van Ruth en Naomi over het begrip gezin?

⁹ Waren Ruth en Naomi wel een echt gezin? Sommigen vinden dat je alleen van een gezin kunt spreken als er iemand is voor elke rol: man, vrouw, zoon, dochter, opa, oma, enzovoorts. Maar het voorbeeld van Ruth en Naomi laat zien dat aanbidders van Jehovah heel ruim van hart kunnen zijn zodat er zelfs in het kleinste gezin warmte, liefde en genegenheid kan bestaan. Ben jij dankbaar voor het gezin dat je hebt? Jezus herinnerde zijn volgelingen eraan dat de christelijke gemeente voor iedereen, ook voor personen die alleen zijn, als familie kan zijn (Mark. 10:29, 30).

10. Hoe wilde Naomi Ruth helpen?

¹⁰ Van de gerstoogst in april tot de tarweoogst in juni bleef Ruth in de velden van Boaz aren verzamelen. Weken gingen voorbij, en Naomi ging ongetwijfeld steeds meer nadenken over wat ze voor haar lieve schoondochter kon doen. Toen ze nog in Moab waren, was Naomi er zeker van dat ze Ruth nooit zou kunnen helpen een andere man te vinden (Ruth 1:11-13). Maar nu begon ze daar anders over te denken. Ze zei tegen Ruth: „Mijn dochter, behoor ik niet een rustplaats voor u te zoeken?” (Ruth 3:1) Het was in die tijd de gewoonte dat ouders een partner voor hun kinderen zochten, en Ruth was als een echte dochter voor Naomi geworden. Naomi wilde „een rustplaats” voor haar zoeken, waarmee ze de geborgenheid en bescherming bedoelde die een man en een gezin konden bieden. Maar wat kon Naomi doen?

11, 12. (a) Welke liefdevolle regeling van Gods Wet had Naomi in gedachten toen ze Boaz een ’losser’ noemde? (b) Hoe reageerde Ruth op de raad van haar schoonmoeder?

¹¹ Toen Ruth Boaz voor het eerst had genoemd, had Naomi gezegd: „De man is aan ons verwant. Hij is een van onze lossers” (Ruth 2:20). Wat hield dat in? In Gods Wet voor Israël stonden  liefdevolle regelingen voor gezinnen die het door armoede of een sterfgeval heel moeilijk hadden. Als een vrouw weduwe werd terwijl ze nog geen kinderen had, was de klap nog groter omdat de naam van haar man niet doorgegeven kon worden en zijn familielijn zou ophouden. Maar volgens de Wet mocht de broer van de man met de weduwe trouwen zodat ze een erfgenaam kon krijgen die de naam van haar overleden man kon dragen en voor het familiebezit kon zorgen (Deut. 25:5-7). *

¹² Naomi kwam met een plan. We kunnen ons voorstellen hoe de ogen van de jonge vrouw steeds groter werden toen haar schoonmoeder het plan uitlegde. De Wet van Israël was nog nieuw voor Ruth en veel van de gebruiken kende ze nog niet. Maar ze had zo veel respect voor Naomi dat ze heel goed luisterde. Wat Naomi voorstelde kan vreemd of gênant hebben geleken, misschien zelfs vernederend, maar toch ging Ruth ermee akkoord. Ze zei nederig: „Alles wat gij tot mij zegt, zal ik doen” (Ruth 3:5).

13. Wat leren we van Ruth over het luisteren naar raad van ouderen? (Zie ook Job 12:12.)

¹³ Sommige jongeren vinden het moeilijk om te luisteren naar de raad van iemand die ouder en meer ervaren is. Ze denken misschien gauw dat ouderen hun problemen niet echt begrijpen. Ruths nederige voorbeeld herinnert ons eraan dat het veel  voordelen kan hebben om te luisteren naar de wijsheid van ouderen die van ons houden en het beste met ons voorhebben. (Lees Psalm 71:17, 18.) Maar wat voor raad gaf Naomi, en was het echt in Ruths voordeel dat ze die raad opvolgde?

14. Wat was een dorsvloer, en hoe werd die gebruikt?

¹⁴ Die avond ging Ruth op weg naar de dorsvloer — een hard, aangestampt stuk grond waar boeren hun graan kwamen dorsen en wannen. Meestal lag die tegen of boven op een heuvel, waar in de late middag en vroege avond een sterke wind stond. Om de korrels los te maken van het kaf en de strohalmen, werd alles met een grote vork of schop in de lucht gegooid, zodat het lichtere kaf wegwaaide en de zwaardere korrels weer op de grond vielen.

15, 16. (a) Beschrijf het tafereel op de dorsvloer toen Boaz klaar was met zijn werk. (b) Hoe ontdekte Boaz dat Ruth aan zijn voeten lag?

¹⁵ Ruth keek onopvallend toe terwijl het op de dorsvloer steeds rustiger werd. Boaz hield toezicht op het wannen van zijn graan, dat ondertussen al een grote hoop was geworden. Na een stevige maaltijd ging hij naast het graan liggen. Dat was blijkbaar de gewoonte en werd misschien gedaan om de kostbare oogst te beschermen tegen dieven en plunderaars. Toen Ruth zag dat Boaz ging slapen, was het tijd om Naomi’s plan uit te voeren.

¹⁶ Ruth sloop dichterbij. Haar hart ging als een razende tekeer. Ze merkte dat Boaz diep in slaap was. Zoals Naomi had gezegd, sloeg ze de deken aan zijn voeten terug en ging ze daar liggen. Toen wachtte ze. De tijd ging voorbij. Voor Ruth moet het  wel een eeuwigheid hebben geleken. Eindelijk, rond middernacht, begon Boaz te bewegen. Hij rilde van de kou en ging overeind zitten, waarschijnlijk om zijn voeten weer te bedekken. Maar hij merkte dat er iemand was. Het verslag zegt: „Zie! daar lag een vrouw aan zijn voeten!” — Ruth 3:8.

17. Welke twee simpele feiten worden genegeerd door degenen die beweren dat Ruth zich ongepast gedroeg?

¹⁷ „Wie zijt gij?”, vroeg hij. Ruth antwoordde, misschien met trillende stem: „Ik ben Ruth, uw slavin, en gij moet de slip van uw kleed over uw slavin uitspreiden, want gij zijt een losser” (Ruth 3:9). Sommige Bijbelgeleerden suggereren dat wat Ruth zei en deed misschien wel een seksuele betekenis had, maar ze negeren dan twee simpele feiten. Ten eerste volgde Ruth de gewoonten van die tijd, waarvan wij er veel niet meer kennen. We krijgen een verdraaid beeld als we Ruths gedrag zouden beoordelen naar de lage morele normen van deze tijd. Ten tweede laat de reactie van Boaz duidelijk zien dat hij Ruths gedrag goedkeurde en als moreel rein zag.

18. Wat zei Boaz om Ruth gerust te stellen, en over welke twee gevallen van haar liefderijke goedheid had hij het?

¹⁸ De kalme en vriendelijke manier waarop Boaz reageerde, was vast een geruststelling voor Ruth. Hij zei: „Gezegend moogt gij zijn door Jehovah, mijn dochter. Gij hebt uw liefderijke goedheid in het laatste geval nog beter tot uitdrukking gebracht dan in het eerste geval, door niet de jonge mannen achterna te lopen, hetzij gering of rijk” (Ruth 3:10). Met „het eerste geval” bedoelde hij dat Ruth loyale liefde had getoond door met Naomi mee te gaan naar Israël en voor haar te zorgen. „Het laatste geval” was dit voorval. Boaz zei dat een jonge vrouw als Ruth makkelijk een jongere man had kunnen zoeken, arm of rijk. Maar ze wilde doen wat goed was voor Naomi, en ook voor Naomi’s overleden man, zodat zijn naam in zijn vaderland bewaard zou blijven. Het is logisch dat Boaz onder de indruk was van Ruths zelfopoffering.

19, 20. (a) Waarom trouwde Boaz niet meteen met Ruth? (b) Hoe hield Boaz rekening met Ruths reputatie en wat deed hij voor haar?

¹⁹ Boaz zei verder: „Nu dan, mijn dochter, wees niet bevreesd. Alles wat gij zegt, zal ik voor u doen, want iedereen in de poort van mijn volk weet dat gij een voortreffelijke vrouw zijt” (Ruth 3:11). Hij wilde graag met Ruth trouwen; misschien was het niet  echt een verrassing voor hem dat ze vroeg of hij haar losser wilde zijn. Maar Boaz was rechtvaardig, en hij ging niet alleen af op wat hij zelf wilde. Hij zei tegen Ruth dat er nog een losser was, die nauwer verwant was aan Naomi’s overleden man. Hij zou eerst naar die man gaan en hem de kans geven met Ruth te trouwen.

²⁰ Boaz zei tegen Ruth dat ze maar moest blijven liggen tot het ochtend werd, om dan ongemerkt weg te glippen. Hij wilde haar reputatie beschermen en ook de zijne, want sommigen zouden kunnen denken dat er immorele dingen waren gebeurd. Ruth ging weer aan zijn voeten liggen, misschien een stuk relaxter omdat hij zo vriendelijk op haar verzoek had gereageerd. Later, toen het nog donker was, stond ze op. Boaz vulde haar omslagdoek met een grote hoeveelheid gerst, en ze ging terug naar Bethlehem. (Lees Ruth 3:13-15.)

21. Hoe kwam Ruth aan haar goede reputatie, en hoe kunnen we haar voorbeeld navolgen?

²¹ Ruth zal zich heel gelukkig hebben gevoeld als ze dacht aan wat Boaz had gezegd: dat ze bij iedereen een goede reputatie had! Dat kwam ongetwijfeld doordat ze haar best deed om Jehovah beter te leren kennen en hem te dienen. Ze was ook heel goed voor Naomi en ze stond open voor gebruiken en gewoonten van Naomi’s volk die ze vóór die tijd vast niet kende. Als we Ruths geloof navolgen, zullen we moeite doen om diep respect te hebben voor anderen en hun gewoonten. Dan kunnen ook wij een goede reputatie opbouwen.

22, 23. (a) Wat kan de gedachte geweest zijn achter de hoeveelheid gerst die Boaz Ruth gegeven had? (Zie de voetnoot.) (b) Waar moedigde Naomi Ruth toe aan?

²² „Wie zijt gij, mijn dochter?”, vroeg Naomi toen Ruth thuiskwam. Misschien vroeg ze dat omdat het nog donker was, maar Naomi wilde ook weten of Ruth nog altijd ongebonden was of dat ze ondertussen het vooruitzicht had op een huwelijk. Ruth vertelde haar schoonmoeder snel alles wat er was gebeurd. Ze liet ook de grote hoeveelheid gerst zien die ze van Boaz aan Naomi moest geven (Ruth 3:16, 17). *

 ²³ Naomi gaf Ruth de wijze raad die dag thuis te blijven en rustig af te wachten in plaats van naar de velden te gaan. Ze gaf Ruth de verzekering: „De man zal geen rust hebben tenzij hij de zaak vandaag tot een einde heeft gebracht” (Ruth 3:18).

24, 25. (a) Hoe liet Boaz zien dat hij oprecht was en niet alleen aan zichzelf dacht? (b) Op welke manieren werd Ruth gezegend?

²⁴ En Naomi had gelijk. Boaz ging naar de stadspoort, waar de oudere mannen van de stad meestal samenkwamen, en wachtte tot de man die nauwer verwant was voorbijkwam. In het bijzijn van getuigen bood Boaz de man de gelegenheid om losser te worden en met Ruth te trouwen. Maar de man weigerde omdat hij bang was daardoor zijn eigen erfdeel te ruïneren. Toen zei Boaz, in het bijzijn van de getuigen bij de stadspoort, dat hij losser zou zijn. Hij zou het bezit van Naomi’s overleden man, Elimelech, kopen en trouwen met Ruth, de weduwe van Elimelechs zoon Machlon. Boaz zei dat hij dat deed om „de naam van de gestorven man over zijn erfdeel te doen verrijzen” (Ruth 4:1-10). Hij was heel oprecht en dacht niet alleen aan zichzelf.

²⁵ Boaz trouwde met Ruth. Daarna lezen we: „Jehovah dan schonk haar zwangerschap en zij baarde een zoon.” De vrouwen van Bethlehem zegenden Naomi en zeiden dat Ruth meer waard was dan zeven zonen. Later werd Ruths zoon een voorouder van de beroemde koning David (Ruth 4:11-22). En David was een voorouder van Jezus Christus (Matth. 1:1). *

26. Wat laten de voorbeelden van Ruth en Naomi zien?

²⁶ Ruth werd echt gezegend, en Naomi ook. Zij hielp het kind op te voeden alsof het haar eigen kind was. Het leven van deze twee vrouwen laat mooi zien dat Jehovah God iedereen opmerkt die hard werkt om voor zijn gezin te zorgen en die hem samen met zijn ware aanbidders dient. Hij zal personen die net als Boaz, Naomi en Ruth trouw aan hem zijn, altijd belonen.