Skip to content

Skip to table of contents

Baibel Ena Ladana ta Uro ta Ai

Baibel Ena Ladana ta Uro ta Ai

Lagani 2012 ai, akioleji taudia ese lagani 3,000 gunanai ia noho uro ta idia davaria. Dahaka dainai inai uro be mai anina bada? Badina unai uro ai toretore haida idia davaria.

Akioleji taudia ese unai uro ena kahana maragimaragi idia atoa hebou neganai, idaunegai Kanana ena toretore idia davaria. Ia gwau: “Eshba’al Ben, Beda’ [ena natuna].” Inai be nega ginigunana akioleji taudia ese idaunegai toretorena ai inai ladana idia davaria.

To, Baibel ese Esebala ma ta ia gwauraia danu—ia be King Saulo ena natuna ta. (1 Siv. 8:33; 9:39) Unai tahua gaukara ia karaia tauna, Profesa Yosef Garfinkel, ia gwau: “Baibel ai inai ladana Esebala ia noho be hoa gauna, bona akioleji taudia edia rekod ai danu, unai be King Davida ena lohia negana sibona ai ia noho.” Haida idia laloa unai ladana be unai nega ai sibona idia gaukaralaia. Oibe, akioleji taudia edia tahua gaukarana amo Baibel ena hereva idia hamomokania lou.

Baibel ena siri ma haida ai, inai ladana Esebala idia gwauraia Isiboseta, “bala” idia kokia bona ena gabu ai “boseta” idia atoa. (2 Sam. 2:10) Dahaka dainai? Tahua gaukara idia karaia taudia idia gwau: “Samuela bukana iharuana ai Esebala idia gaukaralaia lasi, badina Kanana taudia dekenai Ba’al be lahi gubana ia havaraia diravana, to ladana korikorina . . . be Sivarai bukana ai ia noho.”